مسابقه تسليحاتي
محمود فاضلي
مسابقه تسليحاتي براي فروش سلاح و تجهيزات نظامي به عربستان در بالاترين سطح ممكن ادامه دارد. يكي از كشورهايي كه در سال‌هاي اخير رقابت نزديكي با امريكا براي فروش سلاح به عربستان دارد، فرانسه است. اين كشور پس از امريكا و روسيه سومين صادر‌كننده سلاح در جهان است. وزير دفاع فرانسه معتقد است فروش تسليحات فرانسه به ساير كشورها به تقويت صنعت دفاعي فرانسه و توسعه اقتصادي و همچنين به تقويت امنيت ملي اين كشور كمك كرده است. قطر نيز دو ميليارد و سيصد و هفتاد ميليون يورو تسليحات از فرانسه خريده است كه شامل 28 فروند بالگرد «ان اچ نود» و دوازده فروند هواپيماي «رافال» است. بلژيك نيز سفارش استثنايي 400 فروند خودروي زرهي به ارزش يك ميليارد و يكصد ميليون يورو را داده است. عربستان حدود يك ميليارد يورو تسليحات فرانسوي خريداري كرده و در رتبه سوم مشتريان فرانسه قرار دارد. طي سال 2017 بيش از 60 درصد صادرات تسليحات فرانسه به خاورميانه و خاور نزديك بوده است. فرانسه از سال 2012 تا 2017، شانزده ميليارد يورو تسليحات و تجهيزات نظامي به كشورهاي اين دو منطقه فروخته است كه حدود يك‌سوم كل صادرات تسليحات اين كشور را تشكيل مي‌دهد كه رقم آن 46 ميليارد يورو اعلام شده است. فروش تسليحات به جنوب آسيا در همان زمان 5.6 ميليارد و براي جنوب شرق آسيا 3.5 ميليارد يورو بوده است.
صادرات تسليحات فرانسه به عربستان و امارات به دليل ادامه جنگ در يمن همچنان مورد انتقاد است. اخيرا نوزده سازمان غيردولتي طي نامه سرگشاده‌اي از نمايندگان مجلس فرانسه درباره احتمال اينكه فرانسه در جنگ يمن با ادامه فروش سلاح به اين دو كشور همدست شود، هشدار داده و خواستار اين شده‌اند كه فرانسه تعهدات بين‌المللي خود را با ادامه صادرات سلاح به عربستان و امارات نقض نكند.
اگرچه انگليس صادرات تسليحات به ائتلاف تحت امر عربستان در يمن را ممنوع كرده و كنگره امريكا نيز سعي به ممنوعيت اين اقدام داشته، اما تصاوير محرمانه منتشره حاكي از ارسال تسليحات به سردمداران اين ائتلاف است. دادگاه‌هاي انگليس نيز صادرات سلاح به عربستان را غيرقانوني اعلام كردند، اما اخيرا محموله‌اي عظيم از سامانه‌هاي تسليحات راه دور ساخت كشور استراليا به عربستان و امارات ارسال شده تا در جنگ عليه مردم يمن مشاركت كنند. برچسب‌هاي نصب شده روي اين تسليحات براي وزارت كشور عربستان (اداره امور تسليحات و مواد منفجره) نشان مي‌دهد، فروشنده اين سلاح‌ها كمپاني «اوربيتال ATK » است كه در امريكا مستقر است. سيستم‌هاي تسليحاتي ارسال شده از سيدني به مقر فرماندهي لجستيك مشترك نيروهاي امارات، توسط شركت استراليايي مذكور تامين شده است. مركز تسليحات كنترل از راه دور آر400، خودروهاي نظامي و سبك را به پرتابگرهاي توپ، تفنگ و موشك مجهز مي‌كند تا به صورت كنترل از راه دور فعاليت كنند.
كميته روابط خارجي مجلس سناي امريكا نيز اخيرا از قطعنامه‌اي حمايت كرده كه خواستار اعمال تحريم عليه عربستان و منع فروش سلاح به اين كشور است. اين اقدام در پاسخ به روابط نزديك ترامپ و اعضاي خاندان سعودي صورت مي‌گيرد. اين قطعنامه براي تبديل شدن به قانون نيازمند تاييد همزمان اكثريت نمايندگان در سنا و مجلس نمايندگان امريكا و سپس امضاي آن از سوي رييس‌جمهور است. تاييد آن در كميته روابط خارجي گام نخست در پيشبرد قطعنامه مذكور است.
ترامپ در پيامي به مجلس سناي امريكا در توجيه اقدام خود براي فروش سلاح به عربستان مدعي است: «اولين دليل و مهم‌تر از همه اين است كه وظيفه اصلي ما محافظت از امنيت بيش از 80 هزار نفر از شهروندان امريكاست كه مقيم عربستان هستند و حملات حوثي‌ها از يمن آنها را در معرض خطر قرار داده است. اين قطعنامه مشترك آمادگي نظامي عربستان و توانايي آن براي محافظت از حاكميت ملي خودش را تضعيف كرده و بر توانايي اين كشور براي دفاع از پرسنل نظامي امريكا در آنجا اثر منفي خواهد گذاشت.»
بحران يمن كه از سال 2015 با تجاوز آشكار سعودي‌ها به همسايه جنوبي خود آغاز شد، همچنان ادامه دارد. گزارش‌هاي سازمان ملل نشان مي‌دهد شرايط انساني در اين كشور، بدترين فاجعه در قرن اخير است و ممكن است بيماري و قحطي نيز فاجعه انساني ديگري را رقم بزند. اين حملات به نابودي زيرساخت‌هاي يمن و گسترش فقر، بيكاري و گسترش بيماري‌هاي واگيردار و آوارگي بيش از سه ميليون نفر منجر شده است.