امريكا و طالبان به توافق نزديك شدند

اگر همه ‌چيز بر اساس برنامه‌هاي دولت ترامپ پيش برود، ارتش امريكا 14 هزار نيروي مستقر در افغانستان را 14 تا 24 ماه ديگر از خاك اين كشور خارج مي‌كند. ارايه جدول زماني 14 ماهه براي خروج نيروهاي امريكايي از افغانستان، نشان مي‌دهد بر خلاف اظهارات دوشنبه شب دونالد ترامپ كه ادعا كرده‌ بود: «عجله‌اي براي عقب‌نشيني از افغانستان ندارم»، مذاكره‌كنندگان او با عجله دنبال يك تفاهم نهايي با شبه‌نظاميان طالبان هستند تا هر چه سريع‌تر قبل از انتخابات سال 2020 امريكا از خاك افغانستان عقب‌نشيني كنند، عقب‌نشيني كه برگ برنده‌اي بي‌بديل در اختيار ترامپ قرار مي‌دهد تا كارزار تبليغاتي انتخابات رياست‌جمهوري خود را بر اساس آن پيش ببرد. همزمان با نزديك شدن طالبان به يك توافق با دولت امريكا، جنگ و خونريزي در افغانستان همچنان ادامه دارد. روز چهارشنبه در حمله شبه‌نظاميان طالبان به يك ايست بازرسي پليس در منطقه چهاردره ولايت هرات، دست‌كم 14 شبه‌نظامي حامي دولت كابل كشته‌ شدند و چندين غيرنظامي زخمي شدند. به نوشته رويترز به نقل از يك مقام ارشد وزارت داخله افغانستان، نيروهاي شبه‌نظامي هوادار دولت دست‌كم در 10 ولايت از 34 ولايت افغانستان در حال نبرد با نيروهاي طالبان هستند. اين نبردها در كنار نبرد مستقيم نيروهاي امنيتي تحت فرمان دولت كابل و تهاجم هوايي نيروهاي تحت فرماندهي امريكا در افغانستان هزاران غيرنظامي را در سال جاري به كام مرگ كشيده است. با پايان دور نهم مذاكرات زلمي خليل‌زاد، فرستاده ويژه دولت امريكا در امور افغانستان با دفتر سياسي «امارت اسلامي افغانستان» (نام دولت خودخوانده طالبان) در دوحه قطر، رسانه‌ها از رسيدن دو طرف به يك تفاهم و آماده شدن متن توافقنامه پاياني براي خروج نيروهاي نظامي خارجي از افغانستان در ازاي توافق امريكا با طالبان خبر مي‌دهند. سهيل شاهين، سخنگوي دفتر سياسي طالبان در دوحه قطر چهارشنبه به رسانه‌ها گفته است: «اميدواريم به زودي خبري خوش براي ملت مسلمان و استقلال‌طلب‌مان داشته‌باشيم.» به نوشته شبكه خبري ان‌بي‌سي امريكا در متن پيش‌نويس توافق نهايي ميان امريكا و طالبان از اين گروه شبه‌نظامي با عنوان «امارت اسلامي افغانستان» ياد شده است. به نوشته ان‌بي‌سي، اين يك امتياز بزرگ براي يك گروه حامي نيروهاي القاعده است و در واقع يك ابزار تبليغاتي عمده در اختيار شبه‌نظاميان طالبان قرار مي‌دهد كه ادعا مي‌كنند دولت امريكا آنها را به عنوان «امارت اسلامي افغانستان» به رسميت شناخته است. صديق صديقي، سخنگوي ارگ رياست‌جمهوري افغانستان در گفت‌وگويي تاييد مي‌كند كه دولت افغانستان چنين عنواني را براي طالبان قبول ندارد. توافق دولت امريكا با طالبان در واشنگتن هم مخالفان جدي دارد. از جمله سناتور ارشد جمهوريخواه، ليندسي گراهام كه در طول هفته‌هاي جاري علنا با خروج نظاميان امريكايي از خاك افغانستان مخالفت كرده است و چنين اقدامي را زمينه‌سازي براي «يك 11 سپتامبر ديگر» توصيف مي‌كند. روز سه‌شنبه ليندسي گراهام بار ديگر با بيان اين نكته در گفت‌وگو با شبكه خبري فاكس نيوز گفت: «هيچ جايگزيني به جاي حضور نيروهاي امريكايي در افغانستان، براي دفاع از خاك امريكا در برابر حملات گروه‌هاي افراطي اسلام‌گرا وجود ندارد.» بر اساس اطلاعاتي كه رسانه‌هاي امريكايي پيش از اين از گفت‌وگوهاي شبه‌نظاميان طالبان با دولت امريكا منتشر كرده‌اند، قرار است توافق ميان طالبان و امريكا شامل يك جدول زماني براي خروج كامل نظاميان خارجي از افغانستان در برابر وعده طالبان براي جلوگيري از اقدام تروريستي از خاك افغانستان عليه امريكا يا متحدانش باشد. همچنين به گفته زلمي خليل‌زاد قرار است گفت‌وگوهاي بين‌افغاني شامل طالبان، دولت كابل و گروه‌هاي سياسي ديگر افغانستان بعد از توافق با امريكا آغاز شود. با اين حال، طلوع نيوز به نقل از منابع آگاه نوشته است كه اظهارات دونالد ترامپ باعث شده است كه روند گفت‌وگوها ميان طالبان و دولت امريكا كندتر شود. به نوشته طلوع‌نيوز هر چند قرار بود روز سه‌شنبه متن توافق ميان طالبان و امريكا منتشر شود، اما اظهارنظر ترامپ باعث تاخير در انتشار اين موافقتنامه شد. مايك پمپئو، وزير خارجه امريكا كه پيش از اين گفته ‌بود: «خروج نيروهاي امريكايي از افغانستان تا پيش از انتخابات 2020 دستور مستقيم رييس‌جمهور و او مامور اجراي آن است» سه‌شنبه شب تاكيد كرد «امريكا تلاش مي‌كند هر چه زودتر نيروهاي خود را از افغانستان خارج كند.»

در آستانه انتشار اخباري مبني بر توافق ميان امريكا و طالبان صديق صديقي، سخنگوي ارگ رياست‌جمهوري افغانستان به خبرنگاران گفته است كه زلمي خليل‌زاد، نماينده امريكا در امور افغانستان، تا روز جمعه از دوحه به كابل سفر خواهد كرد تا دولت افغانستان را در جريان جزييات مذاكرات با طالبان قرار دهد. به گزارش 8 صبح اين مقام دولت افغانستان تاكيد كرده است كه در صورت آمادگي طالبان براي مذاكره با دولت، ارگ رياست‌جمهوري آماده است براي صلح و جلوگيري از خونريزي‌ها با طالبان مذاكره كند. اعلام توافق با طالبان در حالي نزديك مي‌شود كه تنها يك ماه به اجراي انتخابات رياست‌جمهوري در افغانستان فرصت باقي مانده است. در طول يك ماهي كه از آغاز تبليغات انتخاباتي در افغانستان مي‌گذرد، بخش عمده‌اي از نامزدها تبليغات خود را در شهر كابل آغاز كرده‌اند، هر چند به نوشته 8 صبح هيچ يك از نامزدها هنوز كارزار سراسري خود را در ديگر ولايت‌هاي افغانستان آغاز نكرده‌اند. در طول هفته گذشته خبرهايي مبني بر ايجاد يك دولت موقت در افغانستان بر اساس توافق ميان امريكا و طالبان منتشر شد. خبري كه سهيل شاهين، سخنگوي دفتر سياسي طالبان در قطر آن را تكذيب كرد. با اين حال مشخص نيست كه سرنوشت بحران داخلي افغانستان با خروج نظاميان خارجي از اين كشور به كدام سمت ميل مي‌كند. شبه‌نظاميان طالبان دولت حاكم در كابل را يك دولت دست‌نشانده غربي معرفي مي‌كنند و حاضر به گفت‌وگو با آن نيستند. به نوشته رسانه‌هاي امريكا نمايندگان طالبان به آنها خبر داده‌اند كه توافق ميان طالبان و امريكا به معناي توقف جنگ ميان طالبان و نيروهاي افغان نيست، بلكه فقط به معناي آتش‌بسي ميان نظاميان خارجي و طالبان تلقي خواهد شد و اين گروه شبه‌نظامي به هدف قرار دادن نيروهاي نظامي و امنيتي دولت و همچنين شبه‌نظاميان هوادار دولت كابل ادامه خواهد داد.

احتمال انشقاق در طالبان

شماري از شبه‌نظاميان تندروي طالبان در اعتراض به احتمال توافق ميان امريكا و اين شبه‌نظاميان ممكن است به گروهك تروريستي داعش بپيوندند. به گزارش ايلنا به نقل از پايگاه اينترنتي روزنامه تايمز، شماري از عناصر تندرو طالبان در اعتراض به احتمال توافق ميان امريكا و اين شبه‌نظاميان ممكن است به گروهك تروريستي داعش بپيوندند. اين در حالي است كه مقام‌هاي طالبان و امريكا همچنان در دوحه قطر مشغول مذاكره هستند تا راه‌حلي براي پايان دادن به جنگ ۱۸‌ساله در اين كشور بيابند. هنوز درباره جزييات اين طرح صلح، از جمله زمان‌بندي خروج نيروهاي امريكايي و آتش‌بس طالبان، توافقي حاصل نشده است. در حالي كه اظهارات «دونالد ترامپ»، رييس‌جمهوري امريكا، مبني بر عزمش براي خروج از افغانستان و به پايان رسيدن «اشغال» افغانستان جدي به نظر مي‌رسد، گزارش‌ها حاكي از آن است كه هزاران شبه‌نظامي طالبان در اعتراض به احتمال رسيدن صلح با امريكا، از عزم خود براي پيوستن به گروهك تروريستي داعش خبر داده‌اند.