انعطاف در ابوظبي و رياض
حسين نوشآبادي
تغيير مواضع و استراتژي كشورهاي امارات و عربستان سعودي در مسائل منطقه و چرخش غيرمنتظره اين دو كشور در قبال جمهوري اسلامي ايران داراي اهميت و قابل تامل است. تلاش سعوديها براي رفع موانع گفتوگو با تهران و استقبال عربستان از برقراري مجدد حج عمره براي زائران ايراني و نيز مواضع نسبتا متفاوت رياض و ابوظبي با ايالات متحده در خصوص جمهوري اسلامي از جمله شواهد و قرائني است كه گوياي مواضع مستقل اين دو كشور از مواضع امريكا در منطقه است. تلطيف مواضع عربستان نسبت به گذشته و رفتارهاي اخير اماراتيها براي نزديكي با ايران، نشانهاي از عدم تطابق اهداف واشنگتن و اهداف سعوديها و اماراتيها در رابطه با سياستهاي منطقهاي آنها در قبال جمهوري اسلامي ايران است.
اظهارات اخير برخي از مقامات سعودي و اذعان آنان بر ضرورت واقعگرايي در مسائل منطقه و لزوم اصلاح روابط با تهران و خودداري از تقابل و پرهيز از همراهي سياستهاي امريكا در مقابل جمهوري اسلامي ايران، نشاندهنده انعطاف اين دو كشور و درك واقعيتها از شرايط موجود و اقتدار روزافزون ايران است.
بدون شك ناكامي سياستهاي خصمانه ايالات متحده در منطقه و ارتقاي قدرت بازدارندگي ايران در مقابل هر گونه تجاوز احتمالي دولتهاي بيگانه و خارجي در خليج فارس، برخورد قاطع با رفتارهاي قلدرمآبانه انگليس در توقيف كشتي نفتي ايران ،
برخورد جدي با تجاوز پهپاد امريكايي به حريم هوايي جمهوري اسلامي، زمينه نزديكي كشورهاي منطقه به ويژه عربستان و امارات را با ايران فراهم كرده و باب گفتوگو با تهران و همكاريهاي امنيتي و سياسي و حتي نظامي را براي ايجاد امنيت منطقه باز كرده است. بازنگري اماراتيها در تغيير و اصلاح مواضع خود در مساله يمن و تلاش آنان براي بازگرداندن صحنه سياسي در استانهاي جنوبي يمن به شكل سابق و اوليه و جدا كردن راه خود از سعوديها و تغيير استراتژي نظامي در جنگ با يمن، گوياي اين واقعيت است كه امارات به منافع خود ميانديشد و نشان ميدهد، ابوظبي با واشنگتن در تشديد تنش نظامي با تهران اختلاف دارد و مستقل تصميم ميگيرد و مايل نيست در رويارويي احتمالي قدرتهاي خارجي با ايران دخالت داشته باشد.
البته مشابه چنين مواضعي را مقامات سياسي و نظامي سعودي هم داشته و ابراز كردهاند كه سياست عربستان جنگ با ايران و يا هر كشور ديگري نيست و به دنبال صلح و آرامش منطقه هستند و آمادگي دارند با فراهم شدن شرايط و رفع موانع روابط خود را با ايران ايجاد كنند در مجموع ميتوان گفت در عين اختلاف ميان اماراتيها و سوريها در مساله يمن اما خواهان اضافه شدن بار جديدي بر منطقه در شرايط كنوني نيستند. بايد گفت با افزايش قدرت سياسي و منطقهاي جمهوري اسلامي ايران و ايستادگي و مقاومت ملت ايران در برابر زيادهخواهيهاي امريكا و شكست اهداف و سياستهاي ايالات متحده در غرب آسيا، كشورهاي حوزه جنوبي خليج فارس را متوجه اين واقعيت كرده است كه مخالفت آنان با ايران قدرتمند و همراهي با سياست قدرتهاي خارجي در منطقه، سودي براي آنان نخواهد داشت و به اين نتيجه رسيدهاند كه گفتوگو با تهران تنها راه ايجاد امنيت در منطقه است و به منظور تامين آينده خود بايد سياستهاي حكيمانهتر و مستحكمتري را در پيش بگيرند و با ايجاد پلهاي گفتوگو با تهران و همكاريهاي امنيتي، سياسي و نظامي، امنيت خود و منطقه خليج فارس را حفظ كنند و ايران را يك شريك سياسي، اقتصادي و امنيتي به شمار آورند و از سياستهايي كه جمهوري اسلامي را دشمن به حساب ميآورد، اجتناب كنند.
سفير سابق ايران در عمان