ترامپ: شب گذشته به جان بولتون اطلاع دادم كه ديگر در كاخ سفيد به خدمات او نياز نيست. من و همينطور برخي از افراد ديگر در دولت با بعضي از پيشنهادهاي او بهشدت مخالف بوديم، بنابراين از جان خواستم استعفايش را تقديم كند كه او صبح امروز اين كار را كرد. از جان بابت خدماتش بسيار متشكرم. هفته آينده مشاور امنيت ملي جديدي معرفي خواهم كرد.
گروه ديپلماسي| «شب گذشته به جان بولتون اطلاع دادم كه ديگر در كاخ سفيد به خدمات او نياز نيست. من و همينطور برخي از افراد ديگر در دولت با بعضي از پيشنهادهاي او بهشدت مخالف بوديم، بنابراين از جان خواستم استعفايش را تقديم كند كه او صبح امروز اين كار را كرد. از جان بابت خدماتش بسيار متشكرم. هفته آينده مشاور امنيت ملي جديدي معرفي خواهم كرد.»
جان بولتون، مشاور امنيت ملي دولت دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده امريكا احتمالا با همين چندجملهاي كه مافوقش در توييتر منتشر كرد، متوجه پايان كارش در كاخ سفيد شده است. پيشبينيهايي كه در چندماه گذشته درباره پياده شدن جان بولتون از قطار دولت ترامپ انجام شده بود سرانجام در روز 10 سپتامبر (ديروز) به واقعيت پيوست. تنها چند دقيقه پس از توييت ترامپ، جان بولتون در توييتي كوتاه روايت ديگري را بيان كرد و نوشت: «من ديشب پيشنهاد استعفا دادم و رييسجمهور ترامپ گفت فردا درباره آن صحبت كنيم.»
داستان عزل و نصبها در تيم ترامپ درباره جان بولتون هم تكرار شد. يك اخراج و حداقل دو روايت. با اينهمه روايتهاي متفاوت تاثيري در نتيجه ندارد: صبح يازدهم سپتامبر كه از راه برسد، جان بولتون بايد بار و بنهاش را از كاخ سفيد جمع كند و به تيم اخراجيهاي ترامپ بپيوندد.
خبر اخراج بولتون هرچند پيشبينيشده بود اما شوكي در فضاي رسانهاي بينالمللي بود. شايد اگر دونالد ترامپ مشاور امنيتي ملي سابقش را در توييتر اخراج نكرده بود باور آن سختتر بود اما توييت ترامپ بلافاصله دست به دست شد و اصليترين سوال اين بود كه حالا دولتها در ايران و ونزوئلا چه احساسي نسبت به اين تصميم رييسجمهور امريكا دارند؟
بولتون از ۹ آوريل سال 2018 ميلادي يكي از مهمترين پستها در كابينه ترامپ را به خود اختصاص داد و به عنوان مشاور امنيت ملي ترامپ منصوب شد تا چشم و گوش رييسجمهور در مسائل سياست خارجي باشد. انتصاب وي از همان نخستين روزها با واكنشهاي منفي روبهرو شد. جنگطلبي بيامان بولتون و كارنامه سياهي كه در اين زمينه داشت زنگهاي خطر را به صدا درآورده بود. با اينهمه ترامپ ترجيح داد او را براي بيش از يك سال در همين پست نگاه دارد. حضوري كه بسياري از شكستهاي تيم ترامپ در يك سال و نيم اخير در حوزه سياست خارجي در آن ريشه دارد.
در حال حاضر اصليترين سوال اين است كه سرانجام كدام يك از سياستهاي بولتون كاسه صبر مافوق وي در كاخ سفيد را لبريز كرد. در يك ساعت نخست اعلام اين خبر، ايران بيشترين نامي كه در فضاي مجازي پيرامون چرايي اخراج جان بولتون مطرح شد. جان بولتون يكي از چهارنفري بود كه محمدجواد ظريف، وزير خارجه چندماه پيش عنوان «گروه بي» را به آنها داد. گروهبي متشكل از جان بولتون، بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم اسراييل، محمد بنزايد و محمد بنسلمان از امارات متحده عربي و عربستان سعودي است. گروهي كه محمدجواد ظريف ميگويد براي مخالفت با ايران همقسم شدهاند. از قريب به يك ماه پيش با رويكرد آشتيجويانه امارات متحده عربي در قبال ايران، بسياري از به اصطلاح آب رفتن تيم بيسخن ميگفتند و اكنون با اخراج جان بولتون باز هم بايد از كوچكتر شدن آن سخن گفت. سرنوشت عضو ديگر اين گروه نيز در انتخابات آتي در اسراييل مشخص خواهد شد.
هرچند كه دونالد ترامپ سياست سختگيرانهاي در قبال ايران داشته و حتي پيش از راهيابي به كاخ سفيد هم مخالفت خود را با برجام اعلام كرده بود اما بسياري از كارشناسان، بولتون را محرك اقدامهاي ايرانستيزانه ترامپ در يك سال و نيم اخير ميدانند. جان بولتون پيوندهاي بسيار نزديكي با گروه مجاهدين خلق (منافقين) داشت و در سال 2018 در يكي از گردهماييهاي آنها ادعا كرده بود كه تا پيش از سال 2019 ميلادي، با سقوط نظام ايران به همراه اعضاي مجاهدين در تهران جشن پيروزي خواهد گرفت. 2019 آمد و نهتنها بولتون در تهران جشني نگرفت بلكه در تابستان آن از طريق توييتر متوجه اخراجش از تيم ترامپ شد.
برخي از رسانهها اوج اختلاف ميان بولتون و ترامپ را زماني ميدانند كه ايران پهپاد امريكايي را در حريم هوايي خود هدف قرار داد و بولتون ترامپ را براي مقابله به مثل و حمله ولو محدود به ايران تحت فشار گذاشته بود. ترامپ ادعا ميكند اين حمله را تنها چنددقيقه پيش از انجام كنسل كرده است.
ونزوئلا نيز يكي ديگر از پروندههاي شكست واضح جان بولتون بود. بولتون اعتقاد داشت كه دولت نيكولاس مادورو با يك كودتا رفتني است كه اين پيشبيني نيز درست از كار درنيامد و خبرهايي كه در چند هفته اخير منتشر شده نشان از مذاكرات مخفي هياتهاي امريكايي با دولت مادورو دارد. اختلاف ديگري كه ميتوان سهمي براي آن در بركناري بولتون قائل شد مذاكره اخير امريكا با طالبان است. به گزارش بيبيسي، اختلاف نظر جان بولتون با دونالد ترامپ بر سر روند مذاكرات اخير امريكا با طالبان در افغانستان آخرين ضربه را بر روابط اين دو نفر زده است.
چند روز پيش روزنامه واشنگتنپست از اين اختلاف پرده برداشت و گزارش داد كه بولتون دراين مذاكرات به حاشيه رانده شده است. اين روزنامه گزارش داده بود كه آقاي بولتون شديدا مخالف توافق امريكا با گروه طالبان بود و به همين دليل از او در يك نشست مهم از مقامات امنيتي امريكا براي بحث روي اين مذاكرات در اوايل آگوست دعوت نشده بود. همچنين گزارش شده بود كه زلمي خليلزاد، نماينده ويژه امريكا براي صلح افغانستان كپي پيشنويس موافقتنامه ميان امريكا و طالبان را در اختيار جان بولتون قرار نداده بود.