ميثم سليماني
وزارت خارجه ايالات متحده امريكا اكنون بيش از هر زماني در پرونده درخواست دونالد ترامپ رييس‌جمهور ايالات متحده از ولاديمير زيلنسكي رييس‌جمهور اوكراين براي پرونده‌سازي عليه جو بايدن معاون اول سابق رييس‌جمهور امريكا درگير شده است. دموكراتهاي مجلس نمايندگان كه فرآيند استيضاح دونالد ترامپ را در پيش گرفته‌اند وزارت خارجه را اصلي‌ترين نهاد دولتي مي‌دانند كه در جريان اين پرونده دخيل بوده است و نمايندگان نيز به مايك پمپئو نسبت به ممانعت از هرگونه تحقيق در اين زمينه هشدار داده‌اند.
اين در حالي است كه روز سه‌شنبه مايك پمپئو دموكرات‌ها را به تلاش براي زورگويي و ارعاب مقامهاي وزارت امورخارجه در اين پرونده متهم كرده است. او در پاسخ به نامه احضار خود و همچنين تعدادي از مقامهاي وزارت امورخارجه به جلسه استماع كنگره گفت كه آنها تنها به دنبال زورگويي و رفتار نادرست با تعدادي از متخصصان برجسته وزارت امورخارجه هستند. اما اين پاسخ پمپئو به رييس كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان خود دردسري جديد را براي او ايجاد مي‌كند. هرچند شخص پمپئو درگير اين ماجراست اما مي‌خواهد براي پاسخگويي زمان كافي داشته باشد. ولي نكته اينجاست كه مايك پمپئو شخصا در اين پرونده حضور جدي خواهد داشت چرا كه فاش شده در تماس تلفني ميان رييس‌جمهور اوكراين با ترامپ حضور داشته؛ موضوعي كه براي نخستين‌بار از سوي وال استريت ژورنال مطرح شد. اين تحول جديد باعث شد كه روساي سه كميته اصلي روند تحقيقات به پمپئو هشدار دهند كه او به عنوان يك شاهد واقعي و اصلي محسوب مي‌شود پس نبايد نقشي براي جلوگيري از دسترسي محققان به شواهد ايفا كند. آنها در بيانيه‌اي خطاب به پمپئو عنوان كردند كه بايد فورا از ارعاب افراد و جلوگيري از دستيابي به اسناد براي محافظت از خود و رييس‌جمهور دست بردارد.
مايك پمپئو كه پيش از باز شدن ابعاد اين پرونده، نسبت به جزييات اين تماس اظهار بي‌اطلاعي كرده بود در سفر خود به رم در پاسخ به خبرنگاران تاييد كرد كه در تماس تلفني ميان ترامپ و زيلنسكي كه در ماه جولاي برقرار شده مستقيما حضور داشته است.
او عنوان كرد كه من در آن تماس تلفني حضور داشتم و به خوبي مي‌دانم كه سياست امريكا در رابطه با اوكراين چگونه بوده است كه اين سياست‌ها به‌طور چشمگيري موفق بوده و ما همچنان به اين سياست‌ها ادامه خواهيم داد.
البته مايك پمپئو از صحبت در خصوص جزييات اين تماس تلفني طفره رفت اما گفت كه اين تماس در خصوص كمك به اوكراين براي مبارزه با فساد دولتي تهديدات روسيه براي اوكراين بوده است. پمپئو تاكيد كرد كه ما به تماس‌ها و تلاش‌هاي خود در اين زمينه ادامه خواهيم داد. با اين حال مايك پمپئو عنوان كرده كه ما نسبت به مطالبات مجلس نمايندگان اعتراض داشتيم چرا كه اين موضوع نقض اساسي اصول تفكيك قوا در امريكاست. كميته‌هاي مجلس مستقيما با كارمندان وزارت خارجه تماس گرفته‌اند و به آنها گفته‌اند كه با مشاوران حقوقي در وزارت خارجه نيز تماسي نداشته باشند. پمپئو مدعي است كه مقامهاي وزارت خارجه نمي‌توانند در اين نوع جلسات حضور داشته باشند
چرا كه بايد بتوانيم از اطلاعات محافظت كنيم تا شركاي ما همچون ايتاليا اطمينان حاصل كنند كه اطلاعات آنها در وزارت امورخارجه محافظت خواهد شد. با اين حال پمپئو ادامه داد كه قطعا طبق قانون اساسي وظيفه دارد با كميته مجلس نمايندگان همكاري كند. او تاكيد كرد ما در حال پياده‌سازي روشي در اين زمينه هستيم كه مطابق با ارزش‌هاي اساسي سيستم امريكايي است.
با اين حال پمپئو با تهديد مجلس نمايندگان گفت كه ما زورگويي و ارعاب كارمندان وزارت‌خارجه را در
كپيتول هيل تحمل نخواهيم كرد، اين قابل قبول نيست و آن چيزي نيست كه من اجازه آن را بدهم.
اما واقعيت آن است كه اين اتفاق در حال تبديل شدن به يك جدال ميان قوع مقننه و قوه مجريه امريكا شده است. هر طرف اكنون ديگري را به ارعاب و ترس متهم مي‌كند. ترامپ مي‌گويد بايد رهبر استيضاح‌كنندگان دستگير شود و در سوي ديگر دموكراتهاي ارشد عنوان مي‌كنند كه جاي ترامپ در يك سلول انفرادي است.
اكنون حتي از مايك پنس معاون رييس‌جمهور و ريك پري وزير انرژي، خواسته شده است تا به سوالاتي در مورد نقش آنها در خصوص اقدامات ترامپ در مورد اوكراين پاسخ دهند. اما در اين ميان پمپئو در متن ماجرا قرار گرفته است و طبق برنامه‌ريزي تا دو هفته ديگر بايد به كميته روابط خارجي به همراه تعدادي از مقامهاي وزارت خارجه در جلسه استماع حاضر شوند. پمپئو عملا مجلس نمايندگان را براي انجام چنين پرسش و پاسخي بدون صلاحيت دانسته است. هرچند مايك پمپئو در اين ميان مدعي است كه قصد دارد به نحوي از كارمندان وزارت خارجه و اطلاعات آنها محافظت كند اما در اصل مي‌توان گفت كه او قصد دارد از زير بار پاسخ دادن به سوالات شانه خالي كند. اما آن‌گونه كه برخي مقامهاي كميته روابط خارجي به شرط ناشناس ماندن به واشنگتن پست گفته‌اند، مارييه ياوانوويچ مقام دوم سابق سفارت امريكا در اوكراين در روز يازدهم اكتبر در جلسه استماع كنگره حاضر خواهد شد، همچنين گفته مي‌شود كرت وولكر نماينده ويژه سابق امريكا در امور اوكراين نيز از جمله اولين نفراتي است كه براي پاسخ به نمايندگان كنگره در جلسه استماع حضور پيدا خواهد كرد.
پمپئو در حالي اكنون قصد دارد به هر نحو ممكن از حضور در جلسه استماع شانه خالي كند كه او پس از مطرح شدن مكالمه رييس‌جمهور امريكا با رييس‌جمهور اوكراين در روز 26 سپتامبر در مجمع عمومي سازمان ملل متحد در پاسخ به خبرنگاران نسبت به اين موضوع اظهار بي‌اطلاعي كرده بود. و اكنون كه مشخص شده او در اين تماس تلفني شخصا حضور داشته، متهم به دروغگويي شده است.
براساس كپي نامه‌اي كه واشنگتن پست به دست آورده بازرس كل وزارت خارجه قصد دارد با تمام افرادي كه از سوي كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان احضار شده‌اند جلساتي را داشته باشد. گفته مي‌شود استيو لينيك كه بازرسي كل وزارت امورخارجه را برعهده دارد و مسوول تحقيق در مورد سوءاستفاده از موقعيت در اين اداره است و تا حد زيادي مستقل نيز عمل مي‌كند به نظر مي‌رسد اسناد را از مشاور حقوقي وزارت امورخارجه دريافت كرده است.
بازرس كل نيازي به تاييد پمپئو براي نزديك شدن به قانونگذاران همچنين دسترسي به اطلاعات به ويژه
در خصوص مطالب طبقه‌بندي نشده، ندارد. حالا مشخص نيست لينيك چه اطلاعاتي را به دست آورده و چه چيزي را با قانونگذاران دموكرات در ميان خواهد گذاشت. اينكه دموكرات‌ها تا چه حد بتوانند مداركي را به دست آورند كه ترامپ را متهم به سوءاستفاده از موقعيت خود مي‌كند جاي بحث و سوال جدي دارد كه در جلسات استماع تا حد زيادي روشن و مشخص خواهد شد.