رييسجمهوري صبح ديروز از يزد راهي كرمان شد. حسن روحاني در بدو ورود به فرودگاه رفسنجان از سوي امامجمعه، استاندار و ديگر مقامات و مسوولان ارشد محلي مورد استقبال قرار گرفت. رييسجمهوري پس از آن راهي ورزشگاه تختي شهرستان رفسنجان شد و در جمع مردم اين شهرستان سخنراني كرد. اما سخنراني روز يكشنبه رييسجمهوري در جمع مردم يزد آنقدر حاشيهساز بود كه حتي زمان سخنراني در استان كرمان از فضاي رسانهاي گرفته تا صفحات مجازي كنشگران سياسي و سياستمداران تحت تاثير سخنان او در مورد فساد باشند؛ سخنراني كه منجر به برگزاري نشست خبري سخنگوي دستگاه قضا با حضور دوربينهاي صدا و سيما تا هنوز زماني از سخنان روحاني نگذشته، موضع دستگاه قضا رسانهاي شود. شايد همين واكنشهاي گسترده بود كه باعث شد سخنراني روز گذشته حسن روحاني در رفسنجان آرامتر و كمحاشيهتر باشد. رييسجمهوري در ديار هاشميرفسنجاني بيشتر روايتگر خاطرات خود از رفسنجان و سياستمداران برجسته اين شهر بود. البته در بخشي از صحبتهاي خود به سياست خارجي نيز اشاره كرد و از «برجام» گفت. او 6 روز پس از اجرايي شدن گام چهارم كاهش تعهدات برجامي تاكيد كرد كه ماندن در برجام بهتر از خروج از آن است. رييسجمهوري در بخش پاياني سخنان خود نيز خبر از آمادهسازي بسته حمايتي از 18 ميليون خانوار را اعلام كرد.
آيتالله هاشمي به ما درس اعتدال داد
روحاني سخنراني خود در جمع مردم رفسنجان را با بيان خاطرهاي از مردم اين شهر آغاز كرد. رييسجمهوري كه به زادگاه آيتالله هاشمي رفسنجاني سفر كرده بود در سخنراني خود از رييس فقيد مجمع تشخيص مصلحت نظام هم ياد كرد و گفت: «مرحوم آيتالله هاشمي رفسنجاني يك روشنفكر ديني بود. عالم روشنفكر يك گام پيشتر شرايط جامعه را ميبيند. آيتالله شهيد بهشتي و آيتالله شهيد مطهري يك عالم روشنفكر بودند. روشنفكران عالماني هستند كه پيش رو را ميبينند. فقط زمان حال را نميبينند. آن زمان كه در حوزه علميه قم نوشتن مقاله و مجله علامت مثبتي نبود آيتالله هاشمي رفسنجاني مجله تشيع را در دهه 30 بنيانگذاري كردند. به قلم شهيد آيتالله بهشتي در اين مجله نوشتههايي هست.»
حسن روحاني ادامه داد: «هفتهاي يك شب در محضر شهيد بهشتي، مقام معظم رهبري و آيتالله هاشمي سهشنبه شبها جلساتي داشتيم و در رابطه با مسائل كشور صحبت ميكرديم. وقتي مجلس شوراي اسلامي تشكيل شد، نظر قاطع اين بود كه مقام معظم رهبري رييس مجلس شوند. خود آقا نظرشان اين بود و استدلال كردند آقاي هاشمي رييس مجلس شوند، ايشان 9 سال اين مجلس را اداره كرد.»
او با بيان اينكه آيتالله هاشمي يك مدير بزرگ بود، گفت: «مرحوم آيتالله هاشمي رفسنجاني يك درس مهمي را در مسير سياسي كشور به همه ياد داد و آن ميانهروي و اعتدال بود. در جامعه ما افكار و سليقههاي مختلف وجود دارد، اين طور نيست كه همه مثل هم بينديشيم. در اينكه چه راهي را انتخاب كنيم و كدام راه ما را به مقصد ميرساند اختلاف نظر هست. در يك جمعيت هشتاد و خردهاي ميليوني اختلاف نظر وجود دارد. در اين ميان تندروها ما را با مشكل رو به رو ميكنند. آن راه ميانهاي كه قرآن به ما دستور ميدهد اين است كه ما شما را امت ميانهرو قرار دادهايم. اعتدالگرايي معتدل بودن در عين اهميت به آرمانها بايد در نظر گرفته شود.»
اگر در برجام بمانيم، ميتوانيم سلاح
خريد و فروش كنيم
رييسجمهوري در بخش ديگري از سخنراني خود به مساله «خروج امريكا از برجام» پرداخت؛ موضوعي كه مخالفان دولت مدام يادآوري و با كاهش گامبهگام تعهدات در قالب برجام مخالفت ميكنند و البته خواستار خروج يكباره و واكنشي همچون كنش امريكا از سوي جمهوري اسلامي هستند. با اين حال موضع دولت حفظ برجام است. روحاني اين موضوع را در سخنراني ديروز هم يادآور شد و گفت: «در اين شرايط عدهاي گفتند شما هم بلافاصله از برجام خارج شويد، عدهاي گفتند در هر شرايطي در توافق بمانيد و عدهاي هم گفتند راه بينابين انتخاب كنيد كه ما همين راه بينابين را انتخاب كرديم. ما با ادامه برجام سال آينده به يك هدف بسيار بزرگ سياسي، امنيتي و دفاعي ميرسيم. سالهاست خريد سلاح از طرف ايران طبق قطعنامه سازمان ملل ممنوع است و ما نميتوانيم سلاح خود را بفروشيم اما اگر برجام را نگه داريم سال آينده تحريم تسليحاتي ايران برداشته ميشود و ما ميتوانيم به راحتي هم سلاح بخريم و هم بفروشيم.» حسن روحاني ادامه داد: «امروز ميتوانيم از توافق خارج شويم اما قطعنامههاي شوراي امنيت عليه ايران باز ميگردد، منافع ما در ماندن در برجام است ما برجام را حفظ ميكنيم اما در عين حال پله پله تعهدات خود را كاهش ميدهيم. نميشود ما صد درصد تعهدات خود را اجرا كنيم ولي طرف مقابل آن را اجرا نكند.» رييسجمهوري در ادامه با بيان اينكه امروز شرايط ما در توان هستهاي نسبت به هر زماني بهتر است، گفت: «ما در اين سالها تحقيقات خود را ادامه داديم و تعداد سانتريفيوژهاي كشور از 5 نوع به 15 نوع رسيده است. ما توافق را حفظ ميكنيم و حقوق مردم را پاس داشته و تسليم فشار دشمن نميشويم. اين مسير يك مسير تعامل است.» روحاني همچنين تاكيد كرد: «ما دست روي دست نگذاشتيم و چشم اميدمان به بيرون از مرزها نيست اميد ما اول به خداوند و بعد دست پر بركت و پر توان ملت ايران است.» روحاني البته در آيين افتتاح كارخانه احياي مستقيم و شروع عمليات اجرايي طرح توسعه فولاد بافت نيز با اشاره به برجام گفت: «برخي كه ميگويند تعامل نكنيم يعني منزوي شويم دشمنان ما ميخواهند منزوي شويم. ما با همه دنيا حرف ميزنيم. ما سر ميز مذاكرهاي كه براي منافع ملي ما ضرر نداشته باشد و لازم باشد با افتخار مينشينيم.»
رييسجمهوري با تاكيد بر اينكه ايستادگي، مقاومت، صبر، تحمل، سختكوشي و در كنار آنها تعامل با دنيا با يكديگر منافات ندارد، توضيح داد: «برخي تصور ميكنند اگر مقاومت كنيم با دنيا قهر هستيم و اين در حالي است كه ما اهل قهر نيستيم و برخي تصور ميكنند كه اگر با دنيا گفتوگو كنيم به معناي سستي و از بين رفتن كارها است. اما نميدانند كه عدم گفتوگو با ديگران در حقيقت همان منزوي شدن است. مگر ميشود كشوري در مسير پيشرفت قرار بگيرد و منزوي باشد؟ آنهايي كه ميگويند تعامل نكنيم در حقيقت در راستاي خواسته دشمنان سخن ميگويند چرا كه اين كار به معناي منزوي شدن است.»
روحاني تاكيد كرد: «ما سر هر ميز مذاكرهاي كه براي منافع ملت ضرورت داشته باشد، مينشينيم و گفتوگو ميكنيم.
رييسجمهوري همچنين در بخش ديگري از اين سخنراني با تاكيد بر اينكه قدرت ديپلماسي، علم و حرف زدن براي ما افتخار است، گفت: «پيغمبر اسلام با همه حرف ميزد و حتي با كفار هم پيمان ميبست؛ نعوذبالله كسي ميآمد ميگفت پيغمبر چقدر سادهلوح بوده است كه در آن پيمان شكست خورد و باز هم دارد پيمان ميبندد؟ راه اين است آن كسي كه پيمان ميشكند ضرر ميكند، آن كس كه پاي عهد و پيمان ايستاده هميشه پيروز ميدان است و موفق است.»
روحاني با اشاره به ضرورت استفاده از حكمت، دانش و عقل گفت: «ما ميتوانيم با تلاشمان به همه اهداف دست پيدا كنيم و خط قرمز ما اين است كه حقوق و عزت ملي ما در مسيري كه در آن حركت ميكنيم، محفوظ باشد؛ اما اينكه در چارچوب رسيدن به منافع و عزت ملي بخواهيم با كسي گفتوگو كنيم، راهي است كه اسلام و پيامبر براي ما ترسيم كرده است. آن كسي كه زير عهد خود ميزند، شكست ميخورد و آنكه پاي عهد ايستاده هميشه پيروز ميدان و موفق است.»
طرح حمايتي دولت از 18 ميليون خانوار
رييسجمهوري در بخش پاياني سخنراني خود نيز به تحريمهاي امريكا و تاثيرات آن اشاره كرد؛ تاثيراتي كه در اقتصاد خانوار محسوس است. او گفت: «امريكا بداند با تحريمها اين ملت بزرگ را نميتواند به زانو در بياورد. ما با همه توان در برابر دشمنانمان ميايستيم. ما كار خلافي نكرديم. حاضر نيستيم در برابر دستورات شما سر فرود بياوريم. به ما اعتراض ميكنيد چرا فردو را افتتاح كرديم؟ چرا آب سنگين اراك را راه انداختيم؟ هر روزي كه شما به همه تعهداتتان عمل كرديد، ما هم به تعهداتمان عمل ميكنيم، تعهد يكجانبه كه نميشود.» حسن روحاني ادامه داد: «آن آقا در كاخ سفيد ميگويد در برجام سر ما كلاه رفت مگر دولت نداشتيد؟ مگر وزير خارجه و حقوقدان نداشتيد؟ اين چه جور سري است؟ يك فكري به حال سرتان بكنيد. تقصير ما چيست؟ دو سال مذاكره كرديم، چانه زديم، حالا ميگويد سر ما كلاه رفته است؟ خوشبختانه همه، اروپاييها، حتي دوستانشان، ژاپنيها، كشورهاي همسايهشان از ما حمايت كردند.» او همچنين گفت: «ما ميدانيم كه مردم از لحاظ زندگي در سال 97 و امسال در فشار هستند، ما ميدانيم درآمد و مخارج مردم مخصوصا درآمدهاي ثابت سخت شده است.»
در همين راستا رييسجمهوري اعلام كرد: «ما در روزهاي آينده طرحي اعلام ميكنيم براي خانوادههايي كه در فشار اقتصادي هستند. حدود ۲۴ ميليون و ۶۰۰ هزار خانوار در ايران داريم. وضع زندگي عدهاي مناسب است كه ميتوانند رو پاي خود بايستند. اكثريتي هستند كه بايد به آنها كمك كرد. در كشور ما حدود ۷ ميليون خانوار وضعشان خوب است. حدود ۱۸ ميليون خانوار وضعشان طوري است كه نيازمند كمك هستند. به هر خانواري يك حمايتي خواهيم كرد. تلاش ميكنيم از ماه آينده بتوانيم به اين ۱۸ ميليون خانوار كمك كنيم. اين طرح مهم دولت در سال ۱۳۹۸ است كه طي روزهاي آينده مشخصات آن براي مردم روشن خواهد شد. طرح حمايتي دولت براي كمك به زندگي مردم است تا با هم از تحريم عبور كنيم تا راه بزرگان خود مثل مقام معظم رهبري، آيتالله هاشمي، شهيدان باهنر و بهشتي را ادامه دهيم.» حسن روحاني در پايان بار ديگر از آيتالله هاشميرفسنجاني، يكي از تاثيرگذاران در انتخاب او به عنوان رييسجمهوري يادي كرد و به همان سبك و سياقي كه در يزد از خاتمي گفت در رفسنجان نيز به رييس فقيد مجمع تشخيص مصلحت نظام اشاره كرد و گفت: «هاشمي نمرده است؛ هاشمي براي هميشه زنده است. نام و راه و سياست و خدماتش براي هميشه در تاريخ كشورمان جاودان خواهد ماند.»