ديدگاه مقام معظم رهبري درباره چندهمسري
خدا يكي و محبت يكي و يار يكي
گروه اجتماعي
ديروز و با گذشت دو هفته از جنجال رسانهاي كه بر سر تبليغ يك قبح عرفي و اجتماعي توسط يك موسسه تبليغات ديني در قم صورت گرفت، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيتالله خامنهاي، نظر رسمي و مكتوب مقام معظم رهبري را درباره مساله تعدد زوجات منتشر كرد و قطعا انتشار اين نظر، گام موثري در عقبنشيني بسياري از مبلغان و مدافعان چندهمسري كه مدعي دينداري و پيروي از مراجع تقليد هستند هم خواهد بود. پايگاه اطلاعرساني دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيتاللهالعظمي خامنهاي، در متن منتشره نوشته است: «پيرو انتساب برخي ديدگاهها و تعبيرات در موضوع «چندهمسري مردان» به حضرت آيتالله خامنهاي و باتوجه به تاثير آن بر مسائل خانوادگي و شؤون اجتماعي، بخش زن و خانواده KHAMENEI.IR (ريحانه) فتوا و نگاه معظمله به اين مساله را به شكل مختصر بيان ميكند. در نظر حضرت آيتالله خامنهاي بنابر ادله معتبر ديني، چندهمسري مردان، مباح اما غيرمستحب است، اما از آنجا كه مطابق دلايل قرآني جواز آن مشروط به اطمينان از رعايت عدالت بين همسران شده است، بنابراين هرگاه از نظر عقلايي عدم تحقق رعايت عدالت بين همسران محتمل باشد، ازدواج مجدد شوهر جايز نيست. همچنين در نگاه كلان معظمله به خانواده به عنوان مهمترين نهاد اجتماعي در زندگي انسان و ضرورت شكلگيري خانواده و مراقبت و حفاظت از آن، عواملي در استحكام اين بنيان الهي و شكلگيري آن موثر است از جمله: حفظ محبت و اعتماد متقابل زوجين، اصالت نقش مادري و تربيتي بانوان، پرهيز از راه يافتن نگاه مادي به خانواده و تجملگرايي و رقابتهاي مادي خانوادهها، ترويج ازدواج آسان و نقش مهم و موثر والدين در آن، وظيفه دستگاههاي حكومتي و رسانهها در تسهيل امر ازدواج جوانان. بر اين اساس از آنجا كه در جامعه و كشور ما ازدواج مجدد مردان غالبا به ضرر استحكام خانواده و موجب تضعيف محبت زوجين و گاه فروپاشي خانواده است، نگاه معظمله به آن خوشبينانه و مثبت نيست و از اين روست كه اين جمله در بيان ايشان تكرار شده است كه: خدا يكي و محبت يكي و يار يكي.»
اين در حالي است كه حدود دو هفته از انتشار تبليغ برگزاري كارگاه آموزش مهارتهاي چندهمسري گذشت. پيش از آن نيز در يك برنامه تلويزيوني كه صدا و سيما آن را پخش كرده بود يك روحاني با تاكيد بر چندهمسري آن را راهكاري براي حل مشكل ازدواج توصيف كرده بود. پس از آن بود كه خبر آمد كارگاه توسط موسسه «حيات حسني» در قم برگزار ميشود و از اولين روزي كه خبر برگزاري اين كارگاه در فضاي مجازي و پايگاههاي خبري منتشر شد، جنجالي نسبت به چرايي چنين كارگاهي و چنين تبليغي شكل گرفت و كار به صحبت با مسوولان اين موسسه رسيد كه آنها هم برگزاري اين كارگاه را از ضروريات جامعه امروز دانسته و در دفاع از ازدواج مجدد مردان متاهل، توجيه كرده بودند كه سه ميليون زن مطلقه و بيوه و مجرد در كشور هستند كه بايد شوهر كنند و اگر مرداني شرايط مالي خوبي دارند كه بتوانند هزينه چند زندگي مشترك را تامين كنند، هيچ اشكالي ندارد كه ضمن كسب اجازه از همسر اول، ازدواج دوم و سوم داشته و اين دختران و زنان بيوه و مطلقه و مجرد را از تنهايي و احتمال فساد نجات دهند.
جالب اين بود كه تبليغ برگزاري اين كارگاه در شرايطي منتشر ميشد كه نگراني جدي متوليان رصد آسيبهاي اجتماعي، افزايش آمار طلاق
بر اثر خيانت يكي از زوجين است اما برگزاركنندگان اين كارگاه در توجيه اقدام خود به قوانين شرع استناد كرده بودند در حالي كه از همان اول روز انتشار اين خبر، كارشناساني از حوزه دين و حقوق و سياست و احكام مدني،
به صراحت اعلام كردند كه چندهمسري، نه تنها ضرورت مدنظر شرع و اسلام و قران نبوده بلكه به افزايش فساد و رشد آمار طلاق و فروپاشي خانوادهها منجر خواهد شد. اما آنچه حالا پس از گذشت دو هفته بايد گفت و درباره آن هم تامل كرد، اينكه برخلاف فضاي مسمومي كه گاهي توسط منفعتطلبان در جامعه شكل ميگيرد تا به اين نحو، با هدف دستيابي به منافع خود، قبيحترين و مكروهترين اتفاقات را هم مباح و جايز جلوه دهند، بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران كه قطعا اشراف اولي بر احكام دين و فرمايشات قرآن داشتهاند، بهشدت با چندهمسري و ازدواج مجدد مردان متاهل مخالف بودهاند و به گفته فرزندانشان، با تأسي به باورها و روحيه ايام جواني خود، پس از ازدواج هم فضايي را در خانه و در جمع خانواده شكل داده و توصيه كرده بودند كه اهل خانه هم، همچون ايشان، نسبت به مساله چندهمسري كراهت داشته و حتي از صحبت در اين باره خودداري ميكردهاند.
پايگاه خبري جماران، ديروز به نقل از فاطمه طباطبايي، همسر مرحوم حاج سيداحمد خميني و عروس حضرت امام خميني (ره) مروري بر نگاه و نگرش رهبر كبير انقلاب درباره مساله تعدد زوجات و قبح اين موضوع داشته و نوشته است: «امام و فرزندانشان هر كدام يك همسر اختيار كردند. ايشان مساله تعدد زوجات را بهگونهاي مطرح ميكردند كه اهل خانه اصلا از مردي كه چنين كاري بكند بدشان ميآمد و اين موضوع را قبيح ميدانستند. زماني كه امام شاگرد يك روحاني بودند، وقتي شنيدند آن آقا ازدواج مجدد كرده است، نزدشان رفته و از او كه استادشان بود، علت اين كار را پرسيده بودند. آن روحاني جواب داده بود كه اين قضيه به شما ارتباطي ندارد. ميگويند امام بلند شده، خانه آن استاد را ترك كرده و ديگر به خانه او نرفتند چون از نظر امام او هيچ دليلي براي ازدواج مجدد خود نداشت.»