تعادل بازار مهم‌تر از قيمت
شعيب بهمن
امروز و فردا نشست اوپك براي تصميم‌گيري در خصوص آينده توافق كاهش توليد برگزار مي‌شود. كارشناسان سه سناريوي كاهش بيشتر توليد، تمديد توافق فعلي و از بين رفتن تمام توافقات را پيش روي كشورهاي حاضر در توافق مي‌دانند. قبل از هر گونه نتيجه‌گيري...
در خصوص خروجي اين نشست لازم است چند نكته بيان شود؛ اول اينكه دو مساله مي‌تواند خروجي نشست اوپك و غيراوپك را تحت تاثير قرار دهد. اول مسائل داخلي همچنين موضوعات بين كشورهاي اين كارتل نفتي است. در طول سال‌هاي گذشته گزارش‌هاي متعددي منتشر شده كه برخي اعضاي اوپك همچون عربستان سقف تعيين شده در توافقات را رعايت نكرده و آن را زير پا گذاشته‌اند. از سوي ديگر همكاري بين كشورهاي اوپك و غير اوپك كه روسيه در راس آن قرار دارد در گرو يكپارچه شدن خواسته‌هاي طرفين از بازار انرژي است. اما موضوع مهمي كه مي‌تواند همكاري اين كشورها را در آينده مشخص كند يا به آن جهت دهد، بازار است. اگر كشورهاي حاضر در وين به اين جمع‌بندي برسند كه در بازار عرضه نفت بسيار است و از سويي به دليل ابهام در خصوص آينده رشد اقتصادي، تقاضا و همراستا با آن قيمت نيز كاهش مي‌يابد، تصميمات به سمت تداوم طرح تثبيت فروش مي‌رود. در اين صورت تمديد توافق فعلي دور از ذهن نخواهد بود اما اگر ميزان عرضه به قدري باشد كه بازار از تعادل خارج شود، در آن شرايط كشورهاي مهم توليدكننده توليد را بيش از اندازه كاهش مي‌دهند، چراكه اين امر مي‌تواند افزايش قيمت نفت را در پي داشته باشد. هر چه قيمت نفت افزايش يابد، استخراج و توليد نفت شيل مقرون به صرفه‌تر خواهد بود. بنابراين توليد‌كنندگان سنتي نفت به دليل ترس از حضور زياد شركت‌هاي توليدكننده نفت شيل، علاقه‌اي به كاهش شديد توليد ندارند چراكه در اين صورت شيل مي‌تواند رقيبي براي نفت سنتي باشد. بنابراين مساله عرضه و تقاضا همچنين تعادل قيمت نفت مهم‌ترين عامل موثر بر كشورهاي توليدكننده در مذاكرات آتي است.
اما نبايد از اين نكته غافل شد كه مسائل سياسي نيز در سال‌هاي اخير بر بازار نفت سايه انداخته است و بعضا معادلات نفتي را تغيير داده اما در شرايط فعلي تعادل عرضه و تقاضا، همچنين تعادل قيمت نفت مهم‌ترين عاملي است كه مي‌تواند ذهنيت كشورها را تغيير دهد.