به مناسبت روز جهاني يوزپلنگ
آخرين تلاش‌ها
براي حفظ يوز ايراني
بر اساس آخرين آمار رسمي منتشر شده در سال ۲۰۱۶ تخمين زده شده كه كمتر از ۴۰ قلاده يوزپلنگ در ايران زنده و در حال حيات است. شهاب‌الدين منتظمي، مديركل دفتر حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست ضمن بيان اينكه هدف اصلي و خواسته ما حفاظت از يوزپلنگ در زيستگاه‌هاي اصلي خود است، گفت: موضوع تكثير در اسارت منافاتي با عملكرد ما در زيستگاه اصلي ندارد. در حال حاضر سه قلاده يوز (دو يوز ماده به نام‌هاي «ايران» و «دلبر» و يك يوز نر به نام «كوشكي») در پارك طبيعت پرديسان داريم كه امكان بازگشت به زيستگاه طبيعي خود را ندارند، بنابراين ما بايد از هر فرصتي استفاده كنيم تا بتوانيم اين‌گونه را در شرايط اسارت تكثير كنيم.
به گزارش ايسنا، مديركل دفتر حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اينكه پيش از اين از روش لقاح مصنوعي روي «دلبر و كوشكي» استفاده شده بود، اما متاسفانه موفقيـت‌آميز نبود، تاكيد كرد: برنامه بعدي ما اين است كه از شرايط نيمه‌اسارت براي تكثير يوز ايراني استفاده كنيم. به اين صورت كه مكاني را با وسعت حدود ۱۰۰۰ هكتار در حوالي استان يزد آماده و «دلبر» را به آن مكان منتقل كنيم تا بتواند با دو قلاده يوز نري كه در استان يزد مشاهده شده است به صورت طبيعي جفت‌گيري داشته باشد. منتظمي همچنين توضيح داد: چنانچه «ايران» نيز شرايط جفت‌گيري داشته باشد، مي‌توانيم او را هم به اين مكان منتقل كنيم. البته اتخاذ اين تصميم نيازمند بررسي‌هاي بيشتر مانند انتخاب محل، نحوه جذب يوزهاي نر و... است. او با بيان اينكه «كوشكي» نيز مي‌تواند به محل تعيين شده براي تكثير در اسارت منتقل شود، افزود: البته با توجه به اينكه «كوشكي» ۱۲ سال دارد كه سن بالايي محسوب مي‌شود، ممكن است نتواند در جفت‌گيري طبيعي عملكرد مثبتي داشته باشد. به گفته مديركل دفتر حفاظت و مديريت حيات وحش سازمان حفاظت محيط زيست استفاده از «رحم ثانويه» از ديگر برنامه‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست براي يوز است. در اين روش از تخمك دلبر و اسپرم كوشكي جنين آزمايشگاهي توليد مي‌شود و از يك ماده يوز آفريقايي به عنوان رحم ثانويه استفاده خواهد شد. مرتضي اسلامي كه از موسسان انجمن يوزپلنگ آسيايي است نيز در گفت‌وگو با ايسنا يكي از اقدامات مهم براي حفظ يوزپلنگ ايراني را تكثير در اسارت مي‌داند و مي‌گويد: در كنار اين موضوع، حفاظت از زيستگاه‌ها نيز براي ما بسيار اهميت دارد. در حال حاضر پروژه بين‌المللي يوز در حال استخدام نيرو براي حفاظت از زيستگاه‌هاست و از سوي ديگر خريد «پروانه چرا» در زيستگاه‌ها به ويژه منطقه توران و مياندشت بايد ادامه داشته باشد. متاسفانه اين اقدام بودجه جاري و دايمي ندارد و هر زمان كه بودجه‌اي براي خريد پروانه‌هاي چرا تامين شود، اين اتفاق صورت مي‌گيرد.