سلامت
آزمايش رايگان ژنتيك براي مددجويان بهزيستي و كميته‌امداد
گروه اجتماعي| رييس سازمان بهزيستي كشور از رايگان بودن هزينه آزمايش‌هاي ژنتيك براي تمام مددجويان تحت پوشش اين نهاد حمايتي خبر داد. وحيد قبادي‌دانا در حالي اين خبر را خطاب به خانواده يك ميليون و 500 هزار نفري افراد داراي معلوليت تحت پوشش اين سازمان اعلام كرد كه بيش از 60 درصد معلوليت‌ها در كشور، مادرزادي و ژنتيك است. اصلي‌ترين دليل تولد نوزادان معلول هم ازدواج‌هاي فاميلي است كه زوجين بدون انجام آزمايش ژنتيك و بررسي ميزان خطر معلول‌زايي، براي فرزندآوري اقدام مي‌كنند. گراني قيمت آزمايش‌هاي ژنتيك و پوشش ناكافي بيمه‌هاي پايه براي اين آزمايش‌ها از مهم‌ترين دلايل امتناع زوجين از انجام آنها بوده و به همين سبب، در قانون برنامه ششم توسعه اين الزام ايجاد شد كه براي آن تعداد از خانواده‌هاي تحت پوشش كميته امداد و سازمان بهزيستي كشور كه در خانواده درجه يك يا دو دچار معلول‌زايي باشند و امكان پرداخت هزينه‌هاي چند ميليون توماني آزمايش‌هاي ژنتيك را هم نداشته باشند، امكان رايگان بودن اين هزينه و تامين آن از محل افزايش 10 درصدي حق‌التحرير طلاق رجعي و بائن و ثبت رجوع، بذل مدت و فسخ نكاح تامين شده تا با اجباري شدن اين تاكيد قانوني، از تولد سالانه 30 هزار نوزاد معلول در كشور هم كاسته شود. البته از دو دهه قبل و به دنبال تصويب قانون سقط درماني در مجلس، امكان سقط جنين دچار معلوليت هم در ايران مهياست، چنانكه به گفته قبادي‌دانا طي سال‌هاي ۹۴ تا ۹۸ به دنبال معاينات دوران بارداري، حدود ۴ هزار و ۵۰۰ مورد اختلالات ژنتيكي در جنين تشخيص داده شده كه سقط درماني براي آنها با مجوز‌هاي لازم صادر و انجام شد و با اين اقدام، ظرف اين مدت از تولد ۴ هزار و ۵۰۰ نوزاد معلول پيشگيري شد. اما بسياري از بيماري‌هاي ژنتيك در دوران بارداري مادر قابل تشخيص نيست يا اينكه زوجين كه حتي آزمايش ژنتيك هم انجام نداده‌اند، از بارداري جنين دچار معلوليت هم بي‌خبر مي‌مانند بنابراين، نوزاد معلول به دنيا مي‌آيد. فرهنگ و عرف برخي اقوام در ايران هم علاوه بر آنكه تاكيد جدي بر پيوند فاميلي و ممنوعيت ازدواج دختران و پسران با غريبه دارد، با سقط جنين هم به شدت مخالفند علاوه بر آنكه در اين اقليت‌ها، انجام آزمايش ژنتيك يا هر گونه منع قانوني براي فرزندآوري هم به شدت مورد نكوهش قرار دارد كه در اين اقوام، دولت وظيفه و مسووليت دشواري براي فرهنگ‌سازي برعهده دارد. در عين حال تصادفات و حوادث در كشور هم يكي از مهم‌ترين دلايل معلوليت در ايران است. بنا بر اخبار رسمي، سالانه بيش از 60 هزار نفر در تصادفات جاده‌اي و شهري دچار آسيب‌هاي جسمي شديد مي‌شوند و شدت اين آسيب‌ها در حدي است كه اين افراد تا پايان عمر به يك فرد دچار معلوليت تبديل مي‌شوند. به گفته قبادي‌دانا، در حال حاضر از يك ميليون و 500 هزار فرد داراي معلوليت تحت پوشش سازمان بهزيستي كشور، 39 درصد داراي معلوليت جسمي حركتي، 11 درصد دچار مشكلات بينايي، 13 درصد دچار معلوليت شنوايي، 24 درصد دچار معلوليت ذهني و 5 درصد هم دچار مشكلات صوت و گفتار هستند كه مجموع اين افراد داراي معلوليت خفيف تا شديد هستند. قبادي‌دانا تاكيد كرد كه علاوه بر رايگان بودن هزينه آزمايش ژنتيك براي تمام مددجويان تحت پوشش سازمان بهزيستي كشور، طرح شناسايي علت معلوليت هم در دست اجراست تا به اين ترتيب، معلوليت ناشي از حوادث از موارد مادرزادي تفكيك شده و امكان مداخلات موثر براي كاهش معلول‌زايي در خانواده‌هاي پرخطر از نظر ژنتيك كه ازدواج فاميلي در آنها مرسوم است تا حد ممكن كاهش يابد. اين طرح قرار است تا سه سال آينده نتيجه نهايي از علت معلوليت‌ها در كشور به دست دهد. به گفته مديركل پيشگيري از معلوليت‌هاي سازمان بهزيستي كشور، تاكنون حدود 30 هزار اختلال ژنتيكي در ايران شناسايي شده كه مي‌تواند به معلول‌زايي منجر شود ضمن آنكه ايجاد معلوليت در ازدواج فاميلي ريسك بالاتر و حدود دو‌برابري دارد در حالي كه معلول‌زايي در ازدواج غير‌فاميل، از احتمال 2 الي 3 درصدي برخوردار است.
۲۰۰ بيماري غيرواگير و ۶۰ عامل خطر مرگ‌ومير شناسايي شدند
باقر لاريجاني، نايب‌رييس كميته ملي بيماري‌هاي غيرواگير وزارت بهداشت گفت: بيماري‌هاي غيرواگير به اندازه كل بيماري‌هاي واگير منجر به مرگ و مير مي‌شوند؛ از اين رو با توجه به اهميت موضوع حدود ۲۰۰ بيماري غيرواگير و ۶۰ عامل خطر مرگ و مير در كشور شناسايي شدند و از چند ماه آينده بررسي مجدد اين بيماري‌ها آغاز خواهد شد.لاريجاني درگفت‌وگو با ايرنا درباره بيماري‌هاي غيرواگير افزود: هرچند بيماري‌هاي واگير اهميت دارند.اگر به بار بيماري‌هاي مختلف نگاه كنيم، سه چهارم بيماري‌ها در ايران مربوط به بيماري‌هاي غيرواگير مي‌شود. چهار بيماري اصلي مانند بيماري‌هاي قلبي و عروقي، سرطان‌ها، ديابت و بيماري‌هاي ريوي جزو بيماري‌هاي غيرواگيري هستند كه به دنبال ايجاد استراتژي صحيح براي مبارزه با آنها هستيم.