محمدعلي وكيلي، عضو هيات رييسه مجلس:
اينترنت ملي براي كشور
يك شوخي است
«قطع 12روزه اينترنت» وقتي در فضاي مجازي و رسانهاي رو به كمرنگ شدن پيش ميرفت، حسن روحاني، رييسجمهوري زمان تقديم لايحه بودجه به مجلس گفت كه تقويت اينترنت ملي در دستور كار دولت قرار گرفته تا مردم از خارج بينياز شوند. اين جمله واكنشهاي زيادي به دنبال داشت و طرح آن پس از قطعي اينترنت در جريان اعتراضهاي آبان باعث شد كه اين تصور به وجود بيايد كه قرار است اينترانت جاي اينترنت را در ايران پر كند. اگرچه رييسجمهوري در آخرين نشست هيات دولت جمله خود را تصحيح كرد و گفت كه قرار نيست اينترنت قطع شود و تاكيد كرد كه «اگر اعلام كنيم به دنبال تقويت شبكه ملي اطلاعات هستيم، دشمنان چنين تبليغ ميكنند كه دولت قصد دارد اينترنت خارجي را قطع كند» با اين حال محمدعلي وكيلي، نماينده تهران و عضو هيات رييسه مجلس شوراي اسلامي معتقد است فارغ از خواست دولت يا حاكميت اساسا زيرساختهاي لازم براي اينترنت هم فراهم نيست چه رسد به اينترنت ملي. وكيلي به «اعتمادآنلاين» گفته «دوره كوتاه قطع اينترنت فرصتي بود تا وضعيت خودمان را تست كنيم. با اين آزمايش مشخص شد در كشور حتي در حد اينترانت هم زيرساخت فراهم نكردهايم چه رسد به اينترنت ملي.»
او البته توضيح داد: «حتي اگر زيرساخت اينترنت ملي را داشته باشيم با اتفاقاتي كه در فضا رخ ميدهد سرمايهگذاري براي اينترنت ملي در يك بازه زماني كوتاه اثر خود را از دست خواهد داد. چون روي شبكه جهاني اينترنت اقداماتي در فضا صورت ميگيرد كه ممكن است شهروندان را از مدار اينترنت حاكميتي خارج كند يا مديريت اينترنت از دست حاكميت خارج شود.» اين نماينده مجلس همچنين در واكنش به اينكه اينترنت ملي به نوعي دسترسي آزاد اطلاعات براي شهروندان را مختل خواهد كرد نيز گفت: «ابتدا بايد در مورد امكان اينترنت ملي بحث كرد. ما بر سر قبري شيون ميكنيم كه هيچ جنازهاي در آن نيست؛ يعني درباره موضوعي صحبت ميكنيم كه اصلا زيرساخت آن وجود ندارد. بنابراين بيدليل نبايد در مورد تبعات و لوازم نداشتن اينترنت جهاني يا رفتن به سمت اينترنت ملي بحث كنيم.» با اين حال وكيلي در ادامه تاكيد كرد اينترنت ملي در كنار حسنهايي كه دارد «دسترسي مردم به حقوقشان را محدود ميكند» چرا كه دسترسي به اينترنت جهاني حق مردم است و اينترنت ملي دسترسي آحاد مردم را به اطلاعاتي كه بخش مهمي از آن در نظام جهاني بدهبستان ميشود، محدود ميكند. او همچنين اذعان دارد كه «اينترنت ملي با توجه به زيرساختهاي كشور شوخي است و به داشتن اينترنت ملي فاصله زيادي داريم.»
فارغ از بحث جايگزين كردن اينترنت ملي، خسارتهاي واردشده حاصل از قطعي 12 روز اينترنت به كسب و كارها از مباحثي بود كه بارها از سوي كنشگران و شهروندان تذكر داده شد. وكيلي، نماينده عضو كميسيون فرهنگي مجلس معتقد است كه «خسارت مردم از قطعي اينترنت در آبانماه 3 تا 4 هزار ميليارد تومان» بوده است. به گفته او «اين خسارت شركتهايي مانند اسنپ و كسبوكارهاي متكي بر اينترنت است، اما خسارات اپراتورها را نميدانم كه البته آن را بيشتر سود نكردن ميدانم تا خسارت. هرچند سود نكردن هم به نوعي خسارت- خسارت در سود- محسوب ميشود.»
اين عضو هيات رييسه همچنين خبر داده كه اين خسارت از سوي دولت تامين ميشود و در حال حاضر كميتهاي از وزراي ارتباطات، كشور، دادگستري و اقتصاد تشكيل شده تا اين خسارت را پيشبيني و آن را تامين كنند. البته قرار است مجلس نيز گزارش دولت را بررسي كرده و بداند كه مبناي محاسبه دولت چه بوده و عدد نهايي چقدر و مكانيسم جبران خسارت به چه شكل است.