تاثير توجه به رفاه معلمان در افزايش توليد و ثروت در كشور
حسن عبدي٭ / نظام‌هاي موجود دردنيا به دنبال فراهم آوردن رفاه براي اعضاي جامعه خود هستند. نظريه‌هاي رفاه موجود در غرب با نگاه صرفا مادي به انسان و ارزش‌هاي انساني، رفاه را به خوشي، لذت و زندگي مرفه تعبير مي‌كنند. اما در آيين اسلام آن را سعادت و بهروزي تعبير مي‌كنند.
همچنين امروزه كشورها براي ارتقاي توليد و نيز رسيدن به رشد و پيشرفت اقتصادي نيازمند سرمايه‌گذاري در نيروي انساني و ايجاد سرمايه هستند. با توجه به اهميت نقش معلمان در ايجاد انباره سرمايه انساني و سرمايه اجتماعي در كشور و سهم عمده سرمايه انساني در انباشت توليد، ثروت و رشد و پيشرفت اقتصادي، بررسي نقش رفاه معلمان به عنوان قشري كه رفاه جامعه در گرو رفاه آنان است، روي توليد و اشتغال ضروري به نظر مي‌رسد.
در متون اسلامي مقام معلم چنان با عظمت است كه خداوند عظيم خود را معلم خوانده است و در يك جامعه اسلامي معلم مسوول تمام مقدراتي است كه براي يك كشور پيش مي‌آيد. طبق نتايج مطالعه به همين نام توسط محقق و با توجه به تحريم‌هاي به وجود آمده از طرف غرب، معلمان در تربيت سفيران فرهنگي براي پيشرفت همه‌جانبه كشور و خنثي كردن تحريم‌ها نقش به‌سزايي دارند؛ لذا اگر به تامين رفاه آنان به عنوان مهم‌ترين عنصر نظام آموزشي كشور توجه نشود و معلمان براي تامين زندگي خود به شغل‌هاي دوم و حتي سوم روي بياورند، نتيجتا كيفيت آموزش پايين مي‌آيد و اين امر منجر به ضعف انباشت سرمايه انساني و در نتيجه رشد پايين بهره‌وري و توليد سرانه در كشور مي‌شود.
افزايش سطح دانش و مهارت مردم، شرط لازم براي افزايش توليد سرانه كشور است و اين شرط با تحقق رفاه معلمان در كشور محقق مي‌شود. لذا داشتن يك زندگي توام با آرامش خاطر براي معلم در جامعه بسيار مهم است و اين مهم بر عهده دولت‌ها است كه با سياست‌هاي مفيد، كارايي معلم را به حداكثر برسانند و با تامين رفاه او باعث شوند تا تمام فكر و عمل معلم معطوف آموزش و تربيت نسل‌هاي آينده شود كه هم منفعت سرمايه‌گذاري روي آموزش به حداكثر برسد و هم كشور در مسير رشد و پيشرفت قرار گيرد و كل جامعه به رفاه برسد.
طبق نتايج اين مطالعه توسط محقق و قاعده نفي عسر و حرج در اسلام تمام سختي‌هاي غيرمتعارف بايد از زندگي معلمان حذف شود و در نتيجه معلمان بتوانند باتمام نيروي فكري و جسمي خودكشور را به سمت پيشرفت متوازن و معقول هدايت كنند. در غير اين صورت عدم تامين رفاه قشر معلم باعث ضرر و زيان گسترده به كل جامعه مي‌شود و طبق قاعده نفي ضرر (لا ضرر ولا ضرار في الاسلام) در اسلام، اين زيان بايد جبران و به طور جدي مورد توجه قرار گيرد.
٭ دانشجوي دكتراي اقتصادسنجي دانشگاه تبريز و كارشناس ارشد توسعه اقتصاد و برنامه‌ريزي