در سال 2019، كره شمالي به ايالات متحده امريكا يادآور شد كه فرصت مذاكره برای رسیدن به يك توافق هستهاي رو به پایان است.كيم جونگ اون، رهبر كره شمالي در سخنراني خود در مجمع عالی خلق در ماه آوريل، به امريكا هشدار داد كه «صبر میکند و تا آخر سال جاري ميلادي منتظر ميماند تا ببيند آيا واشنگتن تصميم شجاعانهاي خواهد گرفت يا خير».
اين تصميم شجاعانه كه به گفته پیونگیانگ اگر از سوی امریکا اتخاذ نشود منجر به «محاسبات جديد» میشود، معماي پيچيدهاي نيست. چالش اصلی و مهلك در خواستههای دوگانه كيم است: او هم ميخواهد سلاحهاي هستهاي و برنامه موشكي خود را داشته باشد و هم از شر تحريمها خلاص شود. عواقب چنین توافق نامتعادلي نه تنها هزينههاي زيادي براي منافع امريكا و كره جنوبي در بر دارد، بلكه ممكن است منجر به تغيير بزرگي در توازن قدرت و اتحادهاي ديرينه شمال شرق آسيا شود.
كيم كه كاملا ميداند پيشنهاد او مقامات امريكايي را با مشكل روبهرو ميكند، فشار بيشتري وارد كرده و ميگويد براي امريكا «قطعا سخت » خواهد بود تا فرصتي به دست آورد كه با بسته پيشنهادي او در نشست ماه فوريه با دونالد ترامپ در هانوی قابل مقايسه باشد.
سفير او در سازمان ملل، اخيرا تهديد كرده بود كه در مذاكرات آينده پيونگيانگ و واشنگتن گزينه خلعسلاح هستهاي از روي ميز برداشته خواهد شد.
كيم ضمن اصرار بر ضربالاجل خود تا آخر سال جاري میلادي، برنامههاي هستهاي و موشكي خود را گسترش داده است؛ روند آمادهسازی دفاعي سئول را عليه تهديدات هستهاي و نظامي خود به تدريج تضعيف كرده است و فاصله موجود در اتحاد امريكا – كره جنوبي را عميقتر كرده است.
كيم در سال 2019 بيش از 12 آزمايش تسليحاتي انجام داده و اخيرا اعلام كرده كه كشورش يك «آزمايش خيلي مهم» در ايستگاه پرتاب ماهواره سوهای انجام داده است كه «جايگاه استراتژيك» آن را تغيير ميدهد. تنها يك روز قبل از اين سخنان، تصاوير ماهوارهاي، آمادهسازی نیروها براي ادامه آزمايش موتور را نشان ميداد. در روز شكرگزاري در ماه نوامبر، كيم دو موشك بالستيك كوتاه برد را به سمت درياي شرقي شليك كرد. پيونگيانگ اعلام كرده است كه غافلگيريهاي بيشتري در راه خواهد بود. او قصد دارد با اعمال فشار، بر روند تصميمگيري واشنگتن در مذاكرات تأثیر بگذارد. كره شمالي اعلام كرده است در صورتي كه امريكا باز هم بخواهد برای خود زمان بخرد، ممكن است برايش يك «هديه كريسمس» ارسال كند.
حتي حل مساله هستهاي نيز نميتواند مشكل كره شمالي را كاملا از بين ببرد. در حالي كه سئول با شك و ترديد به توافق نامه جامع نظامی بين دو كره پايان داد – توافقي كه با هدف جلوگيري از تقابل نظامي ميان دو کشور ايجاد شده بود – اما كره شمالي به طرز حيرتانگيزي حضور نظامي خود را در جزاير نزديك به مرز آبی میان دو کره افزايش داد.
علاوه بر اين، كره شمالي در حالي كه از رزمايشها و تمرينات نظامي مشترك ميان امريكا و كره جنوبي انتقاد ميكند، در جزیرهای واقع در 30 کیلومتری همسایه جنوبی خود رزمایش جنگی برگزار میکند.
اینکه كره شمالي جلوی چشم سئول به آمادهسازی نیروهای خود میپردازد، كارشناسان امنيتي و دفاعي كره جنوبي را نگران کرده است؛ آنها اين مانورها را روشي براي به دام انداختن نظامیان كشورشان ميدانند.
براي كيم جونگ اون، حمله به همسايه جنوبي بيش از آنكه تحريك مستقيم امريكا باشد، ميتواند تاكتيك مقرون به صرفهاي براي سنجش ميزان عزم ترامپ در مذاكرات هستهاي و تعهد واشنگتن به امنیت منطقه باشد. با نزديك شدن به آغاز سال نو ميلادي، تنها ميتوانيم از پيونگيانگ انتظار داشته باشيم تا بر تلاش خود براي اعمال فشار بر واشنگتن ادامه دهد تا به هدف خود مبني بر ايجاد يك توافق نامتوازن برسد. توافقي كه به كيم اجازه ميدهد تا موشكها و سلاحهاي هستهاياش را نگه دارد و در عين حال امتيازات اقتصادي و سياسي به دست آورد. کیم برای اینکه رقبای خود را بترساند و امریکا را وادار به حركت كند گزینههای زیادی پیش رو دارد، از جمله آزمايشهای موشكي ميانبرد، پرتاب موشک بالستیک بین قارهای، آزمايشهای هستهاي و حتي حمله نظامی محدود به سئول. واشنگتن اما مجموعه محدودتري از گزینههای واقع بینانه را در اختیار دارد: تاييد كاهش تحريمهاي پيونگيانگ ضمن چشمپوشي از برنامههاي هستهاي و موشكي كيم، يا ادامه تنشها با اين كشور.
در هر صورت كيم موشكها و تسليحات هستهاي خود را نگه ميدارد و تا زماني كه به هدف نهايي خود مبني بر دستيابي به انرژي هستهاي و قطع اتحاد امريكا و كره جنوبي برسد، از آنها براي تكرار چرخه تحريكها و مذاكرات استفاده خواهد كرد.
حتي اگر مهلت كيم كه تا آخر سال جاري ميلادي بوده است نيز به پايان برسد، ما همچنان با كشوري روبهرو هستيم كه داراي سلاح هاي هسته اي است و براي ايجاد تهديد و ارعاب در منطقه، نفوذ گسترده و عزمي راسختر دارد.
منبع: rand