سربازان بيشتر در راه منطقه

روز سه‌شنبه هزاران عراقي در محكوميت حمله امريكا به پايگاه‌هاي حشدالشعبي و شهادت 25 تن جلوي سفارت ايالات متحده در بغداد تجمع كردند؛ تجمعي كه روز سه‌شنبه به ‌شدت تهاجمي آغاز شد و معترضان سعي كردند، وارد محوطه سفارت امريكا شوند و حتي گزارش‌ها حاكي از آن بود كه برخي از بخش‌هاي ورودي سفارت امريكا نيز به آتش كشيده شد. اما معترضان به ‌طور كامل نتوانستند وارد محوطه اصلي سفارت امريكا شوند. با اين وجود در اين تظاهرات 60 نفر زخمي شدند و امريكايي‌ها اگر چه از دولت عراق خواستند كه بايد امنيت سفارت را تامين كند اما گفته مي‌شود 100 نيروي ويژه امريكايي براي محافظت از ساختمان سفارتخانه به بغداد اعزام شده‌اند. اين تجمع اعتراضي روز چهارشنبه نيز ادامه داشت. ولي در نهايت روز گذشته حشدالشعبي در بيانيه‌اي از معترضان خواست بنا به خواست دولت محل سفارت امريكا را ترك كنند. پس از انتشار بيانيه حشدالشعبي معترضان رفته رفته محل سفارت امريكا را ترك كردند. سفارت امريكا در بغداد يكي از پرهزينه‌ترين سفارت‌خانه‌هاي امريكا در جهان محسوب مي‌شود كه به لحاظ امنيتي موانع بسيار زيادي دارد كه رسيدن به محدوده اصلي آن چندان آسان نيست. البته معترضان نيز تلاش نكردند كه روز سه‌شنبه بيش از اندازه به داخل سفارت نفوذ كنند. بخشي از معترضان شب در جلوي سفارت امريكا چادر زدند و همان جا ماندند تا روز چهارشنبه نيز به اعتراض خود ادامه دهند. حتي تصاوير نشان مي‌دهد كه معترضان تجهيزاتي را تدارك ديده بودند كه جلوي سفارت براي چند روز باقي بمانند. زيرا هم لوازم خواب در جلوي سفارت بود و هم تجهيزات پخت و پز جلوي سفارت تدارك ديده شد. اما به نظر مي‌رسيد همه نيروهاي سياسي و نظامي عراقي تلاش كردند براي حمايت از دولت بسيج شوند از همين رو بود كه حشدالشعبي نيز پيام داد كه معترضان محل تظاهرات را ترك كنند. به گزارش رويترز افسران ارشد ارتش عراق سه‌شنبه شب در خارج از سفارت حضور پيدا كردند و تلاش داشتند كه معترضان را متقاعد كنند كه منطقه را ترك كنند. همچنين گزارش‌ها حاكي از آن است تماس‌هاي مكرري ميان مقام‌هاي امريكايي و عراقي در جريان بود و امريكايي‌ها بر دولت براي تامين امنيت كارمندان خود فشار وارد مي‌كردند.

بسياري بر اين عقيده‌اند كه مجموعه شرايط در عراق نشانگر تشديد درگيري‌ها ميان تهران و واشنگتن است كه هر دو از جمله بازيگران با نفوذ عراق محسوب مي‌شوند. اين چالش‌ها در حالي است كه حدود 17 سال از سرنگوني صدام حسين ديكتاتور سابق مي‌گذرد و چالش‌ها و مشكلات پس از حمله امريكا به عراق در اين كشور كماكان پابرجاست. با اين وجود دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده روز سه‌شنبه عامل حمله به سفارت امريكا در بغداد را ايران دانسته و عنوان كرده بود كه ايران عواقب اين كار را خواهد پرداخت. هر چند بسياري ابتدا اين سخنان ترامپ را به احتمال جنگ با ايران مطرح كردند اما ترامپ چندي بعد تاكيد كرد كه قصد شروع يك جنگ را ندارد. با اين حال مقام معظم رهبري روز گذشته حمله امريكا به پايگاه‌هاي حشدالشعبي را به‌شدت محكوم كرد. ايران مسووليت هر گونه دست داشتن و برنامه‌ريزي براي تظاهرات جلوي سفارت امريكا را نيز رد كرده است. مقام‌هاي امريكايي گفته‌اند كه تعداد بيشتري از نيروهاي امريكايي براي حفاظت از سفارت اعزام مي‌شوند. گفته مي‌شود ابتدا 750 سرباز در كويت مستقر خواهند شد و در صورت لزوم ممكن است 4 هزار سرباز طي روزهاي آينده به منطقه اعزام شوند.

لازم به ذكر است كه اكنون بيش از 5 هزار نيروي امريكايي در عراق مستقر هستند و نمايندگان پارلمان عراق به ‌شدت دنبال تصويب طرحي براي خروج نيروهاي امريكايي از عراق هستند و فضاي كنوني حمله امريكا به نيروهاي حشدالشعبي اين موضع را تند‌تر از گذشته كرده است و خواسته‌ها براي خروج نيروهاي امريكايي در عراق بيشتر و بيشتر مي‌شود. واشنگتن در گزارشي عنوان مي‌كند، زماني كه امريكا سفارت خود را بيش از يك دهه پيش در بغداد با افتخار و هزينه بسيار زياد افتتاح كرد نماد نفوذ امريكا در عراق به حساب مي‌آمد. اما اتفاقات روز سه‌شنبه نشان داد كه اين نماد بسيار آسيب‌پذير است و امريكا در عراق دوستان بسيار كمي دارد.

بغداد، بنغازي نيست

پس از اتفاقي كه طي دو روز گذشته در بغداد رخ داد برخي موضوع تجمع معترضان در جلوي سفارت امريكا در عراق را با حمله به سفارت امريكا در بنغازي ليبي مقايسه مي‌كنند كه طي آن حمله سفير امريكا و تعدادي ديگر از شهروندان امريكايي جان خود را از دست دادند. ولي واقعيت آن است كه اين دو حادثه اصلا با يكديگر قابل مقايسه نيستند. هر چند به نظر مي‌رسد برخي علاقه‌مند هستند اين دو حادثه را با يكديگر مشابهت دهند. نكته اول اينكه در تظاهرات بغداد هيچ يك از كارمندان سفارت امريكا در بغداد آسيبي نديدند و پرسنل در امنيت كامل قرار داشتند. هر چند ابتدا عنوان شد كه هيچ برنامه‌اي براي تخليه سفارت وجود ندارد اما در نهايت مشخص شد كه سفارت به ‌طور كامل تخليه شده است. از سوي ديگر اگر به عقب برگرديم و شرايط را با بنغازي مقايسه كنيم آن اتفاق در روز 12 سپتامبر 2012 رخ داد هنگامي كه شبه‌نظاميان مسلح به مناسبت حوادث تروريستي 11 سپتامبر عليه امريكا دست به تظاهرات زدند و اتفاقات بسيار سريع رخ داد. به نظر مي‌رسيد اتفاق كاملا برنامه‌ريزي شده از سوي عناصر القاعده بود چرا كه عملا ايالات متحده درگير سه تظاهرات در مصر و يمن نيز بود. اما در ليبي هيچ دولت مركزي قدرتمندي بعد از سقوط قذافي وجود نداشت و كشور در شرايط يك جنگ داخلي بود. از سوي ديگر مهاجمان تا دندان مسلح بودند و به سرعت محوطه سفارت را تحت محاصره قرار دادند و حتي افراد مسلح خمپاره‌انداز نيز در اختيار داشتند. سرعت و مقياس حمله تكان‌دهنده بود و به حدي خشونت بار بود كه سفير ايالات متحده در ليبي كشته شد و اعضاي انصارالشريعه يك گروه وابسته به القاعده متهم به انجام اين عمليات شد و يك بحران در داخل امريكا ايجاد كرد. اما در بغداد همه ‌چيز روشن و مشخص بود. تظاهركنندگان براي اعتراض به حمله غيرقانوني امريكا به مواضع حشدالشعبي جلوي سفارت تجمع كردند. در ضمن مردم افراد وابسته به تروريست‌هاي القاعده نبودند و تنها قصد داشتند نشان دهند تا چه حد از اقدام امريكا ناراحت هستند. حتي دولت مسووليت حفاظت و امنيت كامل امريكايي‌ها را نيز برعهده گرفت و هيچ غافلگيري در كار نبود. پس بغداد هيچ شباهتي به بنغازي نداشت و اين مشابه‌سازي چيزي جز يك آدرس غلط نيست.