ميراث بشري
ميزان عقل و جنون
سارا كريمان
فارغ از جبهه‌گيري‌ها و اظهار نظرهاي سياسي كه منطبق بر منافع كوتاه مدت يا روابط مقطعي كشورهاي جهان است هيچ عقل سليم و منطق مستدلي نمي‌تواند تهديد عليه هويت و سرمايه‌هاي بشري را برتابد. تجربه نشان داده است كوتاهي و اغماض يا تعلل و تاخير در برخورد با جنون قدرت فاجعه‌هاي جبران ناپذيري را براي بشريت رقم زده است. حفاظت در برابر هرگونه آسيب و زوال و پيشگيري از آسيب‌هاي احتمالي تهديدكننده بر دستاوردهاي باارزش بشري، جهانيان را به تكاپوي تدوين و اجراي مقررات جامع و فراگير در سراسر جهان واداشته است و اين مهم خود شاخصي براي ارزيابي قانون‌مداري و رد يا اثبات حقانيت گروه‌ها، تشكل‌ها يا ملت‌ها است. حتي در مناقشات نظامي ايراد صدمه به ميراث فرهنگي همپايه با كشتار غيرنظاميان و جنايت جنگي محسوب مي‌شود. تخريب آثار باستاني در باميان افغانستان توسط طالبان، نابودي آثار باستاني پالميرا و موصل توسط داعش، صدمات وارده بر ميراث فرهنگي در صنعا توسط ائتلاف عربي و... مستندي هستند بر ابطال اساس تفكر، شيوه و ذات وجودي اين گروه‌ها. حفاظت از آثار فرهنگي گاه تا بدانجا اهميت مي‌يابد كه دولت‌ها علاوه بر هزينه‌هاي مادي متحمل هزينه‌هاي جاني بابت آنها مي‌شوند. [نگاه كنيد به آمار شهداي يگان حفاظت از ميراث فرهنگي ايران] بر اين مبنا تهديد وارد كردن ضربه و ايجاد صدمه به آثار و مراكز فرهنگي هر كشور، نه‌تنها جنايت عليه آن جامعه و ملت بلكه تهديد عليه تمام جهان، داشته‌هاي بشري و برخلاف انسانيت است. جنايت روزهاي گذشته در ترور [تاكيد مي‌شود ترور] مقامات رسمي ايران كه علاوه بر جايگاه سياسي و نظامي از سرمايه‌هاي نمادين فرهنگي و اجتماعي محسوب مي‌شدند و به دنبال آن تهديدات مكرر در خصوص حمله به مراكز فرهنگي و آثار باستاني برآمده از جنوني است كه نه امنيت جهاني را برمي‌تابد و نه دستاوردهاي بشري را. ساختارهاي استعماري كه خود مولد تروريست و عامل اوليه در تلفات جاني و ايجاد خسارت بر داشته‌هاي ملموس و ناملموس فرهنگي بوده‌اند، امروز بي‌واسطه و بي‌نقاب به ميدان درآمده‌اند و يك نقطه مشترك را تهديد كرده و هدف گرفته‌اند و آن انسانيت و فرهنگ بشري است. فرهنگ ركن مهم انسانيت است و تهديد تخريب آثار فرهنگي معنايي جز ورود بر حيطه جنون نيست. در كوتاه‌ترين زمان پس از طرح سخنان ديوانه‌وار مقامات امريكايي در حمله به مراكز فرهنگي ايران، دنيا شاهد شديدترين واكنش‌ها از سوي سازمان‌هاي جهاني و افراد مختلف بوده است. رتبه ايران در جايگاه نهم از نظر ثبت آثار فرهنگي در يونسكو نشان‌دهنده نقش آن در شكل‌گيري فرهنگ بشري دارد. كشوري كه كمترين دخالت را در صدمه به آثار فرهنگي كشورهاي ديگر داشته وجزو پنج تمدن كهن جهان به حساب مي‌آيد. از اولين كشورهاي عضو در يونسكو و اولين امضاكنندگان كنوانسيون‌هاي بين‌المللي در خصوص صلح و پاسداشت فرهنگ و دستاوردهاي جهاني بوده. برخلاف كشورهايي مانند امريكا كه به صورت متواتر از معاهدات خارج مي‌شوند يا مفاد آنها را نقض مي‌كنند [ امريكا از 1984 تا 2003 از يونسكو خارج شد]، همراه در تعهدات باقي مانده و در راستاي حفاظت از فرهنگ بشري تلاش كرده است.