عراق براي امريكاييها به نحوي هم عشق است هم نفرت؛ از يك طرف آنها نميخواهند و نميتوانند پس از 17 سال جنگ به راحتي اين كشور را با همه اهميتي كه براي آنها داشته ترك كنند و در سوي ديگر ميخواهند به نحوي از دست آن به دليل هزينههايي كه تاكنون براي امريكا داشته خلاص شوند، چراكه حتي عراق ميتواند در آينده هزينههاي بيشتري روي دست امريكاييها بگذارد. با اين وجود عليرغم مصوبه پارلمان عراق مبني بر خروج نيروهاي امريكايي از عراق اما به نظر نميرسد امريكاييها تمايلي به انجام اين كار داشته باشند. روز دوشنبه به وقت امريكا مايك پمپئو، وزير امور خارجه امريكا ادعا كرد كه رهبران عراقي به او گفتهاند كه عليرغم درخواستهاي عمومي براي ترك عراق، از حضور نيروهاي امريكايي حمايت ميكنند. با اين وجود مايك پمپئو بهطور دقيق مشخص نكرده كه اين مقامات در چه سطحي بودهاند. لازم به ذكر است كه هفته گذشته پارلمان عراق پس از حمله ايالاتمتحده به فرودگاه بغداد و ترور سردار سليماني و ابومهدي المهندس، قطعنامهاي را به تصويب رساند كه به خروج نيروهاي امريكايي از خاك عراق منتهي ميشد.
اما مايك پمپئو در سخناني كه اصرار داشت نميتواند جزييات تماسهاي خود را فاش كند و گفت كه او طي چند وقت اخير پيامهاي متفاوتي را از حدود 50 رهبر عراقي دريافت كرده كه معتقدند امريكا بايد در عراق بماند. مايك پمپئو كه در دانشگاه استنفورد در كنار كاندوليزا رايس وزير امور خارجه سابق امريكا حضور داشت و در پاسخ به سوالي گفت: آنها اينگونه اظهارنظرها را علني نخواهند كرد. اما همه آنها از اين واقعيت استقبال ميكنند كه امريكا هنوز هم در حال اجراي برنامههاي ضدتروريستي خود است.
پمپئو در ادامه سخنان خود عنوان كرد كه نيروهاي امريكايي اطمينان ميدهند كه ديگر اجازه ظهور داعش در عراق را نميدهند و مدعي شد كه اكنون فرصتي براي عراقيها به وجود آمده تا بتواند حاكميت و استقلال موردنظر اكثريت در اين كشور حاكم شود.
پمپئو همچنين در سخنان خود مدعي شد كه با همه رهبران عراقي از جمله اكثريت شيعه صحبت ميكند كه از روابط مذهبي با ايران برخوردار هستند.
با اين حال اگرچه پمپئو مدعي تمايل عراقيها براي ماندگاري ارتش امريكا در عراق است اما واقعيت چيز ديگري به نظر ميرسد، چراكه ترامپ از همان روز اول تصويب قطعنامه خروج نيروهاي امريكايي از عراق اين كشور را تهديد به تحريمهاي گسترده كرده است.
حتي دو مقام امريكايي نيز به عراقيها هشدار دادهاند كه در صورت اصرار بر خروج نيروهاي امريكايي از عراق امريكا حساب ارزي دولت عراق در بانك فدرال رزرو نيويورك را مسدود خواهد كرد و اين اتفاق ميتواند موجب ويراني اقتصاد متكي به نفت عراق شود.
اين موضوع نشان ميدهد كه كاملا خلاف سخنان ترامپ است كه بارها نسبت به حضور پرهزينه ارتش امريكا در عراق پس از حمله سال 2003 بهشدت نقد داشت. حملهاي كه صدام را بركنار كرد اما به درگيريهاي داخلي در اين كشور پايان نداد. پمپئو اظهار داشت كه ايالاتمتحده علاقهمند است كه در يك برنامه بلند حضور نيروهاي امريكايي در عراق كمرنگ شود. او در سخنان خود گفت: تا آنجا كه ميتوانيم از سرمايه امريكايي كمتري در عراق استفاده ميكنيم و جان امريكاييهاي كمتري را در معرض خطر قرار ميدهيم و بايد اين كار را انجام دهيم.
گفتني است هفته گذشته مايك پمپئو درخواست نخستوزير موقت اين كشور را مبني بر اعزام هياتي براي بحث درخصوص خروج نيروهاي امريكايي از عراق رد كرد و امريكاييها حتي حاضر نشدند وارد گفتوگو در اين زمينه شوند و بيشتر سعي كردند با تهديد به عراقيها نشان دهند چه تصميم خطرناكي را اتخاذ كردهاند و حتي عنوان كردند كه دولت در جايگاهي نيست كه بخواهد اين تصميم را بگيرد.
با اين وجود دفتر نخستوزيري عراق روز گذشته تاكيد كرد كه بغداد به هيچوجه از تصميم پارلمان مبني بر اخراج نيروهاي نظامي خارجي از اين كشور كوتاه نخواهد آمد.
به گزارش ايرنا، سخنگوي دفتر نخستوزيري عراق در گفتوگو با رسانهها تاكيد كرد كه بغداد هرگز توافقنامهاي را براي باقي ماندن نيروهاي امريكايي در عراق با هدف ادامه مبارزه با گروه تروريستي داعش امضا نخواهد كرد.
او افزود: تا اين لحظه دولت به تصميم پارلمان براي اخراج نيروهاي امريكا پايبند بوده و اين قانون تنها شامل نيروهاي امريكايي نميشود، بلكه همه نظاميان خارجي بايد عراق را ترك كنند. سخنگوي دولت پيشبرد امور همچنين وجود هرگونه توافق ميان واشنگتن و بغداد براي باقي ماندن نيروهاي امريكايي در عراق را رد كرد و گفت: دولت در مسير درست خود براي اخراج نيروهاي نظامي خارجي قرار دارد.
با اين حال پيش از اين مورگان اورتاگوس، سخنگوي وزارت خارجه امريكا در واكنش به درخواست عادل عبدالمهدي، نخستوزير مستعفي عراق مبني بر ايجاد ساز و كار لازم براي خروج نظاميان امريكا، بر ادامه شراكت واشنگتن و بغداد تاكيد و عنوان كرد كه امريكا به حضور نيروهاي خود در عراق براي مقابله با داعش ادامه ميدهد.
همچنين ابراهيم كالين، سخنگوي رياستجمهوري تركيه در گفتوگو با CNN اظهار كرده بود: عليرغم اينكه پارلمان عراق قانون خروج نيروهاي امريكايي را تصويب كرده است اما من معتقدم كه امريكا و عراق در شرف دستيابي به يك توافقنامه در راستاي ادامه جنگ عليه داعش هستند.
با اين وجود فراكسيون پارلماني الفتح وابسته به هادي العامري تهديد كرد، درصورتي كه تصميم عراق در زمينه خروج نيروهاي امريكايي از كشور پاسخ داده نشود، تنش نظامي عليه نيروهاي امريكايي را آغاز ميكند. به گزارش ايسنا، ائتلاف الفتح دومين فراكسيون بزرگ پارلماني متشكل از شاخههاي سياسي گروههاي حشد الشعبي نظير عصائب اهل الحق، جنبش النجباء و سازمان بدر است. محمد الغبان، رييس اين فراكسيون به تلويزيون دولتي عراق گفت: دولت عراق خواهان اتخاذ تدابيري در جهت پايان دادن به حضور نيروهاي بيگانه در خاك عراق بهخصوص پس از مصوبه اخير پارلمان است. الغبان تاكيد كرد: هرگونه سهلانگاري يا دور زدن از سوي نيروهاي امريكايي منجر به خشم مردمي و درگيريهاي نظامي عليه آنها خواهد شد. او هشدار داد: بيثباتسازي منطقه به ضرر روابط عراق و امريكاست.
اهميت ماندن يا رفتن ناتو از عراق
با اين حال فاضل ابورغيف، كارشناس نظامي عراقي در گفتوگو با المانيتور درخصوص اهميت احتمالي خروج ناتو عليرغم توقف فعاليتهاي آموزشي آن ميگويد: اقدام ناتو از اهميت اساسي برخوردار نيست، زيرا نقش ناتو در عراق در حد معمولي است حتي تا آنجا كه به آموزش نيز مربوط ميشود اقدام خاصي در اين بين مطرح نيست. اما وظايف مشتركي در بحث تبادل اطلاعات بين ناتو و مقامات عراقي وجود دارد اما بيشترين اطلاعات از سمت عراق به ناتو درخصوص گروههاي تروريستي و هستههاي آنها ارايه ميشود. ابورغيف در پاسخ به اين سوال كه عراق آيا با مشكل تامين اسلحه مواجه ميشود نيز گفت: عراق ميتواند از منابع ديگر و خارج از ناتو تسليحات متنوعتري تهيه كند، زيرا زماني كه امريكا از تحويل هليكوپتر آپاچي امتناع كرد، عراق هليكوپترها و جنگندههاي روسي را جايگزين كرد.
هشام الهاشمي، محقق مركز مطالعات استراتژيك بينالنهرين به المانيتور در اين خصوص گفت، اهميت ماندن ايالاتمتحده در عراق در اينجاست كه بتواند مسير زميني تهران-بيروت را مسدود كند. به لحاظ سياسي نيز ناتو با محوريت امريكا ميتواند بر ابزارهاي قدرت سياسي در عراق نفوذ داشته باشد و اين نفوذ ميتواند به تامين منافع اقتصادي و همچنين فروش اسلحه نيز كمك كند. احمد الشريفي يك تحليلگر نظامي ديگر نيز ميگويد، توافقهاي امنيتي عراق با ايالاتمتحده هيچ ارتباطي به تصميمهاي مربوط به ناتو ندارد.