خط «تلفن سرخ» ميان ناتو و روسيه
زماني كه بيش از نيم قرن پيش، در پايان ماه آگوست 1963 ميلادي خط تلفن مستقيم بين رهبران اتحاد جماهير شوروي و امريكا بهكار افتاد، اصطلاح «تلفن سرخ» از سوي گزارشگران براي توصيف اين خط ابداع شد؛ اصطلاحي كه حكايت از امكان وقوع يك بحران بزرگ و لزوم به صدا در آمدن زنگها دارد. اكنون براي نخستينبار پس از پايان جنگ سرد، مقامات ناتو از ايجاد چنين خط تلفن مستقيمي ميان ناتو و فرماندهي نظامي روسيه خبر ميدهند كه شايبهها را درباره وجود نگرانيها نسبت به امكان وقوع تحولات غيرقابل پيشبيني افزايش ميدهد. بر اساس گزارش منابع خبري، به وسيله اين خط، ناتو و فرماندهي نظامي روسيه امكان ارتباط و مكالمه مستقيم خواهند داشت. مقامات ناتو هنوز زماني را براي فعال كردن اين سيستم ارتباطي عنوان نكردهاند اما تاييد كردهاند كه راههاي ارتباطي گشوده شدهاند و به طور مستمر نيز مورد آزمايش قرار گرفتهاند. به گزارش منابع آلماني، پيشتر مقامات روسي در پايان ماه آوريل امسال شماره تماس خود را به ناتو ارسال كرده بودند. گفته ميشود كه ناتو و روسيه اين نحوه ارتباطي را محرمانه طبقهبندي كردهاند. بنا بر اين گزارشها خط تلفن سرخ ميان ناتو و روسيه به ابتكار فرانك والتر اشتاينماير، وزيرامورخارجه آلمان ايجاد شده است. اشتاينماير دسامبر 2014 در پي تشديد بحران اوكراين از ضرورت ايجاد اين خط تلفن سخن گفته بود، بهويژه پس از افزايش پرواز هواپيماهاي جنگي روسيه كه قادر به حمل بمبهاي اتمي هستند. اين اتفاق يادآور بحران اتمي است كه ميان اتحاد شوروي و ايالات متحده امريكا در دهه 70 ميلادي قرن 20 در درياي كاراييب ايجاد شد. در آن زمان پس از بحران كوبا در سال ۱۹۶۲ شوروي و امريكا اقدام به ايجاد خط ارتباطي مستقيمي ميان مراكز فرماندهي نظامي دو كشور كردند. اين راه مستقيم ارتباطي بعدها به نام تلفن سرخ مشهور شد. در آن زمان بلافاصله پس از توافق كرملين و كاخ سفيد، در عرض دو ماه كابلها از بستر اقيانوس اطلس كشيده شدند. مسير آن از لندن، كپنهاگ، استكهلم و هلسينكي تا 10 هزار كيلومتر ادامه داشت. پيغامها از مسكو به واشنگتن و برعكس به شكل كتبي ارسال ميشد. هر يك از طرفين رمزگشايي و ترجمه متون را به طور مستقل انجام ميداد. به روايت منابع روسي، در چهار سال اول هيچگونه پيامي بين دو كشور از طريق اين خط ارتباطي رد و بدل نشد. متخصصان دو كشور فقط براي افزايش مهارت حرفهاي از آن استفاده و به طور منظم متون رمزي براي يكديگر ارسال ميكردند. بالاخره پنج ماه ژوئن سال 1967 ميلادي در زماني كه جنگ اعراب و اسراييل آغاز شده بود، آلكسي كاسيگين، نخست وزير شوروي به ياد آن «خط داغ» افتاد. در آن روز ليندون جنسون رييسجمهور امريكا صبح زود گويي با صداي آژير از خواب بيدار شد. طرف شوروي با استفاده از «تلفن سرخ» خواستار كمك در قطع اين جنگ خطرناك براي تمام جهان شده بود. در سال 1971 ميلادي اين خط با ارتباط ماهوارهاي تقويت شد. سپس فاكس نيز به آن اضافه و در سال 1991 ارتباط تلفني مستقيم برقرار شد. در سال 2008 ميلادي خط تماس جديد – كابل فيبر نوري اقيانوسي كشيده شد اما با شدت گرفتن بحران اوكراين، منابع خبري از به خواب رفتن خط تلفن ميان كاخ سفيد و كاخ كرملين
خبر دادند.