خشم افغان‌ها از توافق صلح امريكا و طالبان
زنان از بازگشت به گذشته مي‌ترسند
ترجمه: هديه عابدي
در حالي كه مذاكره‌كنندگان امريكا و طالبان امضاي توافق صلح را در دوحه جشن گرفتند، اما براي بسياري از افغان‌ها اين توافق مانند يك خيانت بود. در اين توافق كه هدف آن پايان بيش از 18 سال جنگ امريكا در افغانستان بود، هيچ اشاره‌اي به آرمان‌هاي افغان‌ها نشده است؛ آرمان‌هايي كه روزي از سوي حاميان و معماران اين درگيري تبليغ مي‌شد. به گفته مقامات و تحليلگران افغان، اين توافق كه در روز 29 فوريه در پايتخت قطر به امضا رسيد دولت افغانستان را نيز در موضع ضعف قرار مي‌دهد، دولتي كه خود را آماده مذاكره با طالبان مي‌كند.
به گزارش وب‌سايت روزنامه «واشنگتن پست» براساس اين توافق دولت افغانستان بايد متعهد شود در اقدامي بحث‌برانگيز 5000 زنداني طالبان را مبادله كند. اين اقدام در آستانه مذاكراتي كه قرار است از فردا (سه‌شنبه) آغاز شود، بزرگ‌ترين اهرم فشار دولت را از آن مي‌گيرد. همچنين براساس توافق دوحه دولت بايد طالبان را با لفظ «امارت اسلامي افغانستان» خطاب كند. استفاده از اين عبارت به اين گروه مشروعيت بيشتري مي‌بخشد، در حالي كه امريكا استفاده از چنين القابي را قبول ندارد.
يك مقام ارشد دولت افغانستان مي‌گويد: «آنها صرفا به خاطر گرفتن يك عكس يادگاري و دست دادن با طالبان به ما خيانت كردند.» او معتقد است اين توافق به اندازه كافي از طالبان امتياز نگرفته و در عوض از طرف دولت افغانستان وعده‌هاي بحث‌برانگيزي به آنها داده است. درنتيجه اين توافق، طالبان احتمالا در مذاكرات آتي با دولت افغانستان از موضع قدرت و با دست بالا وارد مي‌شود. بسياري از افغان‌هايي كه خود را نزديك به ارزش‌هاي امريكايي مي‌دانند و به‌شدت به حمايت امريكا وابسته‌اند مي‌ترسند بيشترين ضرر را از توافق صلح متحمل شوند. حاميان حقوق زنان، جامعه مدني و برخي بخش‌هاي دستگاه سياسي امنيتي كشور مي‌گويند توافق را با تركيبي از خشم و بي‌اعتقادي خوانده‌اند. به گفته اين مقام افغان، توافق امريكا با طالبان قدمي در مسير اشتباه است كه ثبات كشور را بيش از پيش بر هم مي‌زند؛ «من صلح مي‌خواهم. همه افغان‌ها خواستار صلح هستند، اما فكر نمي‌كنم اين توافق منجر به صلح شود.» دو مقام افغان ديگر نيز همين احساس را دارند، هر دو نفر خواسته‌اند كه نام‌شان فاش نشود، چراكه اجازه صحبت با رسانه‌ها را ندارند.
افزايش خشونت پس از توافق صلح!
از زمان امضاي اين توافق خشونت در افغانستان افزايش يافته است. روز جمعه كابل شاهد مرگبارترين حمله خود طي ماه‌هاي اخير بود. تروريست‌هاي داعشي از بالاي يك ساختمان چند طبقه در مجاورت يك مراسم مذهبي، حضار را به گلوله بستند، 32 نفر را قتل‌عام كرده و 81 نفر را نيز زخمي كردند. برخي غيرنظاميان حاضر در محل مذاكرات صلح را عامل اين كشتار مي‌دانند. محمد جواد معلم يك مدرسه ابتدايي كه در نزديكي محل حادثه زندگي مي‌كند، مي‌گويد: «عناصري وجود دارند كه مي‌خواهند فرآيند مذاكرات صلح اخير را بر هم بزنند.» او بلافاصله پس از حمله روز جمعه طالبان در بيانيه‌اي هرگونه نقش‌آفريني در اين تيراندازي را تكذيب كرد. براساس توافق صلح طالبان متعهد شده است با گروه‌هاي تروريستي چون داعش بجنگد و در عوض نيروهاي امريكا نيز طي 14 ماه افغانستان را ترك كنند. اما آنچه در اين توافق گنجانده نشده تعهد طالبان
در قبال ساختار حكومت آينده افغانستان است. امريكا پس از حمله به افغانستان در پي حادثه 11 سپتامبر 2001 اعلام كرد دموكراسي و حقوق زنان، آرمان‌هايي است كه در افغانستان دنبال مي‌كند. طالبان چندين سال به اسامه بن‌لادن و ديگر رهبران ارشد القاعده پناه داده بود. جرج بوش، رييس‌جمهور اسبق ايالات‌متحده در سخنراني سالانه خود در سال 2002، پس از آغاز جنگ افغانستان اعلام كرد پيشرفت‌هايي در زمينه حقوق زنان حاصل شده است. او در اين سخنراني گفت: «آخرين باري كه ما در اين محفل دور هم جمع شديم مادران و دختران افغان در خانه‌هاي‌شان اسير بودند و اجازه كار كردن يا مدرسه رفتن نداشتند. امروز زنان آزاد شده‌اند.»به نوشته واشنگتن‌پست، بيش از 18 سال پس از اشغال افغانستان، امروز شكوفه دانش يكي از زنان افغان پرشماري است كه مي‌گويند مزاياي آزادي‌هاي به دست آمده پس از حمله امريكا را به چشم خود ديده‌اند، اما توافق صلحي كه در دوحه امضا شد او را غرق در وحشت كرده است. شكوفه كه اكنون مجري دري زبان شبكه تلويزيوني طلوع است، مي‌گويد: «اين شغل روياهاي من بوده است. نمي‌خواهم به عقب بازگردم. من اين زندگي را مي‌خواهم.» او مي‌ترسد توافق صلح امريكا و طالبان دوباره افراطيون را به قدرت رسانده و باعث شود آزادي‌هاي او از بين برود.اما حتي اگر طالبان رسما در مسند قدرت نباشد باز هم شغل شكوفه بسيار خطرناك است. اين شبه‌نظاميان بارها رييس او را تهديد كرده و مورد حمله قرار داده‌اند. ساختمان مدرني كه او در آن كار مي‌كند با چندين ديوار حفاظتي و ايست‌بازرسي احاطه شده است. او مي‌گويد: «من نگرانم. اما بازگشت به دوره حكومت طالبان را نمي‌پذيرم من هرگز تسليم نمي‌شوم.»احمدي، فرمانده كماندوهاي افغانستان مي‌گويد برخلاف ظاهر توافق صلح بعيد است امريكا به اين زودي‌ها همه نيروهاي خود را از اين كشور خارج كند. به اعتقاد او، يكي از نقاط ضعف توافق اين است كه چيزي درباره باقي‌ماندن يك گروه كوچك از نيروهاي ضدتروريسم امريكا در افغانستان نمي‌گويد. به گفته او، نيروهاي افغان هنوز براي انجام عمليات‌هاي ضدتروريستي خود به پشتيباني نزديك امريكا نيازمندند؛ «در اين نقطه از دنيا تا ابد شاهد تروريسم يا مبارزه مسلحانه خواهيم بود.»