كودكان در خانه
فاطمه قاسمزاده
هر تغييري نياز به اين دارد كه افراد خود را با آن تغيير وفق بدهند. اگر پيش از اين بچهها به مدرسه ميرفتند، روال پذيرفته و عادت بر خروج كودكان و نوجوانان از خانه بود اما حالا كه مدرسهها تعطيل شدهاند و بچهها در خانه هستند، روال زندگي بايد با گذشته تفاوتهايي داشته باشد و نياز كودكان با وضعيت فعلي تطبيق داده شود. بهترين وسيله براي سرگرمي بچهها بازي است و بچهها بازي را بيش از هر فعاليت ديگري دوست دارند، پياژه، روانشناس سرشناس ميگويد كه بازي وسيله كار كودك است. بازي براي كودكان همان نقشي را دارد كه كار براي بزرگترها. بنابراين در اين روزهايي كه كودكان به ناچار در خانه هستند، بهترين برنامه براي آنها ميتواند بازي باشد، اما بيشتر والدينها خيلي اطلاعاتي از اين بازيها ندارند، يا در بازيها مشاركت نميكنند. در حالي كه آنها ميتوانند ابزار و وسايل كارهاي دستي، نقاشي، بازيهاي جسمي و حركتي را براي كودكان فراهم كنند. كودكان علاوه بر بازي به كتاب خواندن نيز علاقه دارند و ميتوان در اين فرصت هم براي آنها كتاب خواند و هم آنها را به كتاب خواندن علاقهمند كرد، علاوه بر آن در فضاهاي مجازي افرادي هستند كه براي كودكان قصه ميخوانند و خانوادهها ميتوانند با استفاده از اين برنامهها كودكان خود را سرگرم كنند.
ماندن در خانه اگر همراه با فعاليتهاي جسمي و حركتي براي كودكان و نوجوانان باشد، تحمل و گذراندن آن سادهتر است. البته بايد بگويم كه همه افراد و همه خانوادهها امكانات برابري ندارند، برخي خانهها حياط و فضاي امني براي بازي كودكان دارند اما برخي ديگر از خانوادهها در آپارتمان زندگي ميكنند و به حياط دسترسي ندارند. در اين صورت هم ميتوان برخي بازيها را در فضاهاي آپارتمان براي كودكان تدارك ديد و آنها را به تحرك واداشت. براي مثال بازي بادكنك و تلاش براي نگه داشتن آن در هوا حتي در فضاي چندمتري نيز قابل اجراست. مشخص است كه نگه داشتن نوجوانان در خانهها دشوارتر است و اينجا وظيفه بر دوش صداوسيماست، زيرا اين برنامههاي صداوسيماست كه تقريبا تمام خانوادهها به آن دسترسي دارند، صدا و سيما ميتواند با تدارك برنامههايي جذاب، به ويژه در نگه داشتن نوجوانان در خانه نقش موثري بازي كند. در غياب برنامههاي موثر، كودكان و نوجوانان ممكن است وارد فضاهاي مجازي شوند تا اين خلأ را پر كنند و در چنين فضاهايي اطمينان صد درصد وجود ندارد كه آيا تمام برنامهها و كانالهاي فضاي مجازي براي نوجوانان مناسب هستند يا خير. بدون قرار دادن ابزار مناسب بازي در اختيار كودكان و ابزار سرگرمي در اختيار نوجوانان، نگه داشتن آنها در خانه ميتواند باعث بروز مشكلاتي شود، اينجاست كه دسترسي به يك فضاي عمومي شاد و متنوع، يعني برنامههاي متناسب و جذاب تلويزيون خلأهاي بسياري را پر كند اما اگر صدا و سيما تغيير روش ندهد، اين روال خانهنشيني كه تازه شروع شده و ممكن است ماهها ادامه پيدا كند، براي خانوادهها مشكلات متعددي به وجود آورد.