كرونا نتانياهو را نجات مي‌دهد
ترجمه: هديه عابدي
پس از يك سال بحران سياسي و حقوقي، شيوع يك ويروس مرگبار مي‌تواند جان دوباره‌اي به حيات سياسي بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسراييل ببخشد. به گزارش پايگاه خبري تحليلي «نيويورك‌تايمز» اسراييل كه يك سال است با بن‌بست انتخاباتي دست و پنجه نرم مي‌كند اين هفته با ورود كرونا به سرزمين‌هاي اشغالي شاهد بحراني است كه مي‌تواند در نهايت به نفع نخست‌وزير اين رژيم تمام شود؛ نخست‌وزيري كه با پرونده قطوري از فساد روبروست، اما دست از قدرت نمي‌كشد. درست چند روز پس از آنكه ائتلاف مذهبي و راست‌گرايش براي سومين‌بار طي يك سال نتوانست اكثريت آرا را به دست آورده و دولت تشكيل دهد و چند روز پيش از آغاز دادگاه رسيدگي به فساد نتانياهو، وي توانست در موضوع كرونا ابتكار عمل را به دست بگيرد و براي رقيب اصلي‌اش «بني گانتس» كه در حوزه سياست نسبتا كم‌تجربه است، جاي زيادي براي مانور باقي نگذارد. از ابتداي ماه مارس نتانياهو تقريبا هر شب در پر بازديد‌ترين ساعت پخش، روي آنتن تلويزيون آمده تا اقدامات گسترده دولتش براي كنترل اين ويروس را اعلام كند، ويروسي كه تاكنون بيش از 140 اسراييلي را مبتلا كرده و ده‌ها هزار نفر را به قرنطينه خانگي فرستاده است. نتانياهو پنجشنبه شب در گفت‌وگويي تلويزيوني در خصوص شيوع كرونا با لحني كه حاكي از عمق فاجعه باشد، خواستار تشكيل يك دولت اضطراري ملي شد. اين اقدام كه روح تازه‌اي به حيات سياسي نتانياهو مي‌بخشد، چيزي است كه گانتس نمي‌تواند آن را رد كند.
نتانياهو رهبر حزب محافظه‌كار ليكود و پرسابقه‌ترين نخست‌وزير رژيم صهيونيستي اعلام كرد كه اين دولت اضطراري تنها براي يك دوره زماني محدود تشكيل مي‌شود، اما تاريخي براي پايان كار آن ارايه نكرد. وي در آستانه سالگرد جنگ 1967 با اعراب ضمن تحريك فضاي عمومي جامعه گفت: «در كنار هم مبارزه مي‌كنيم و ده‌ها هزار شهروند را نجات مي‌دهيم.»
گانتس رهبر حزب ميانه‌رو آبي و سفيد از ترس اينكه بعدا به خاطر شكست اين طرح مورد شماتت قرار نگيرد بلافاصله اعلام كرد حاضر است براي تشكيل يك دولت اضطراري با ليكود وارد مذاكره شود. تحليلگران مي‌گويند در چنين شرايطي گانتس نمي‌تواند حضور در دولتي به رهبري نتانياهو را رد كند، هرچقدر هم كه قبلا با چنين حضوري مخالفت مي‌كرد. روز جمعه گانتس گفت هنوز هيچ پاسخ جدي دريافت نكرده است و نمي‌داند احتمال تشكيل چنين دولتي چه ميزان است. نتانياهو با قرنطينه كردن همه كساني كه وارد سرزمين‌هاي اشغالي مي‌شوند با تماس‌هاي مكرر تلفني و ويدئويي با رهبران خارجي و دادن وعده تثبيت اقتصاد با استفاده از پرداخت يارانه در تلاش است چهره يك رهبر كاربلد را به خود بگيرد.
ميچل باراك، تحليلگر ساكن بيت‌المقدس مي‌گويد: «براي نتانياهو اين هم يك بحران مثل تمام بحران‌هاي ديگر است. شايد اسراييلي‌ها بگويند واكنش‌هاي او افراطي است، اما او طوري عمل كرده كه به كم‌كاري متهم نشود. او مي‌خواهد از اين طريق براي خود سرمايه سياسي جمع كند.»
با اين حال منتقدان نتانياهو را به بهره‌برداري سياسي از بحران كرونا متهم مي‌كنند. يوسي ورتر، تحليلگر سياسي روز جمعه در روزنامه چپ‌گراي هاآرتص نوشت: «نتانياهو در دوره‌اي كه همه نسبت به آينده نگرانند و ترديد دارند، از تك‌تك فرصت‌ها براي بهره‌برداري از كرونا استفاده مي‌كند. اين براي او فرصتي تاريخي است. اقدامات او نشان مي‌دهد كه تنها به دنبال مديريت بحران نيست، بلكه مي‌خواهد روابط عمومي خود را نيز ارتقا بخشد. اين مساله حاكي از آن است كه نتانياهو دارد از فرصت براي منافع شخصي خود بهره‌برداري مي‌كند.»
جناح راست و مذهبي كه نتانياهو رهبري آن را بر عهده دارد پس از برپايي جشن زودهنگام براي پيروزي در انتخابات دوم مارس، براي سومين‌بار در يك سال گذشته نتوانست حمايت لازم به منظور تشكيل دولت اكثريت را كسب كند.گانتس اميدوار بود بتواند با حمايت احزاب عرب يك دولت اقليت تشكيل دهد. اين اميد‌ها بر باد رفته اما گانتس هنوز تلاش مي‌كند ائتلافي را براي خود تشكيل دهد. مدتي بود كه خبر زيادي از نتانياهو شنيده نمي‌شد، اما حالا با شيوع كرونا مرتب بخشنامه‌هاي بهداشتي مفصل صادر مي‌كند و ژست رعايت بهداشت مي‌گيرد! سياست‌هاي او در مقابله با اين ويروس تاكنون در جلب افكار عمومي موفق بوده است. زمان‌بندي نتانياهو براي درخواست تشكيل دولت اضطراري بسيار حائز اهميت است. قرار است رووين ريولين، رييس‌جمهور اين رژيم روز يكشنبه فرآيند پساانتخاباتي جمع‌آوري گزينه‌هاي مدنظر احزاب براي تصدي مقام نخست‌وزيري را آغاز كند. اگر گانتس انتخاب شود حزب او در مجلس اسراييل تلاش مي‌كند قانوني را تصويب كند كه جلوي نامزدي سياستمداران داراي پرونده قضايي را در انتخابات آينده بگيرد. هدف از اين قانون شخص بنيامين نتانياهو است كه در سه پرونده قضايي متهم به ارتشا، تقلب و خيانت در امانت است. با اين حال اگر دولت اضطراري با ائتلاف حزب ليكود و آبي و سفيد تشكيل شود، احتمالا تصويب چنين قانوني به تعويق مي‌افتد. در هر حال اپيدمي كرونا فعلا تا حدي فساد و عدم كفايت نتانياهو براي تشكيل دولت را از ذهن مردم بيرون برده است.