كرونا و حقوق شهروندي

دولت و ستاد ملي مبارزه با كرونا اخير از آغاز گام جديد طرح «فاصله‌گذاري فيزيكي» با عنوان «فاصله‌گذاري هوشمند» خبر داده و ظاهرا بنا دارند با اتكا به اين رويكرد تازه، به‌ طور پلكاني به سوي بازگشايي ادارات، مشاغل و كسب ‌و كارها حركت كنند. حال آنكه متاسفانه هنوز در تهران و بسياري از استان‌ها شاهد تداوم سير صعودي ابتلاي شهروندان به كرونا هستيم و با اين حساب، نمي‌توان و نبايد تغييري در روند تعطيلي ادارات و كسب ‌و كارها ايجاد كرد. هم‌اكنون بنابر اعلام دكتر زالي، رييس ستاد مقابله با كرونا در استان تهران اين استان همچنان در وضعيت قرمز قرار دارد و همزمان بسياري از ديگر استان‌هاي كشور نيز وضعي مشابه دارند. در چنين شرايطي طبيعتا تنها روش منطقي همان قرنطينه كامل و تعطيلي تام و تمام ادارات و كسب‌ و كارهاست كه با توجه به شرايط خاص اقتصادي كشور، دست‌كم بايد به ‌طور نسبي در اين راستا حركت كرد. اكنون شاهديم كه سازمان بهداشت جهاني به كشورهايي كه به سرعت در حال خروح از قرنطينه هستند، هشدار مي‌دهد كه كار مقابله با كرونا را تمام ‌شده تلقي نكنند. چرا كه اين بيماري و اپيدمي خاص ويروسي به‌ نحوي عمل مي‌كند كه همواره نتايج آمار و ارقام با تاخير يك تا دو هفته‌اي قابل اتكاست. بنابراين دست‌كم در تهران و البته بسياري از استان‌ها هنوز براي بازگشت به شرايط عادي بسيار زود است و همچنان بايد فاصله‌گذاري فيزيكي از سوي شهروندان رعايت شود.  به هر حال با توجه به دستور به بازگشت بخشي از ادارات و كسب ‌و كارها از روز گذشته شاهد آن بوديم كه بار ديگر كوچه و خيابان و معابر شهري شلوغ شد و اين يعني خطري جدي براي سلامت جاني و رواني يكايك شهروندان. ما با وضعيت اسف‌بار ترافيك در تهران روبرو بوديم كه بايد فكري براي آن شود.

هنوز مي‌بينيم بسياري از شهروندان بدون ماسك در معابر شهري تردد مي‌كنند و اين وظيفه دولت است كه ضمن آگاهي‌بخشي به جامعه به افرادي كه توان خريد اين اقلام بهداشتي را ندارند، كمك كند. همين‌ طور كارخانجات، شركت‌ها و تمامي كسب‌ و كارهاي دولتي و غيردولتي موظفند براي كاركنان خود اين امكانات را تهيه كنند. طبيعتا گردش چرخ‌هاي اقتصاد امري ضروري است اما آيا مي‌توان بدون نيروي انساني به اين مهم انديشيد؟! بنابراين لازم است تمامي امكانات لازم براي يكايك كاركنان و كارگران اين مشاغل تهيه شود تا بتوانيم شاهد چرخش چرخ‌هاي اقتصاد، همزمان با توقف چرخه شيوع كرونا باشيم. از ديگر سو در حالي كه گفته مي‌شود با طرح «فاصله‌گذاري هوشمند» از طريق نوعي خوداظهاري، افراد مبتلا از ساير افراد تمييز داده خواهند شد، واقعيت آن است كه بسياري از مبتلايان حتي خود متوجه ابتلا به اين ويروس مرموز نيستند. ما در يك نمونه با خانواده‌اي روبرو بوديم كه 3 عضو آن، هيچ علامتي نداشتند اما نفر چهارم چنان درگير كرونا شده بود كه در آستانه مرگ قرار گرفت. بنابراين خوداظهاري راهگشا نخواهد بود. درنهايت بايد توجه داشته باشيم كه اگر چه ممكن است برخي نگراني‌ها از ورود دولت به حريم خصوصي شهروندان وجود داشته باشد اما لازم است با نظارت دقيق بر جامعه از شيوع بيشتر كرونا جلوگيري شود تا حقوق اكثريت شهروندان غيرمبتلا نيز رعايت شود.