مخاطرات بي شناسنامه‌ها
در كانون‌هاي اصلاح و تربيت، بخش قليلي را همين كودكان و نوجوانان بدون شناسنامه تشكيل مي‌دهند كه به دليل نداشتن شناسنامه از تحصيل بازمانده‌اند و نتوانسته‌اند شغل و كسب‌و‌كار قانوني داشته باشند و وقتي تمام درها به روي آنها بسته شده به سوي خلاف سوق داده شده‌اند. براي اين نوجوانان، خلاف امري است براي تامين معاش و تامين بقا. نداشتن شناسنامه چه براي كودكان چه نوجوانان و چه بزرگسالان بدون مخاطره نيست و يكي از بزرگ‌ترين اين مخاطرات، سوق اين افراد به سوي جرم است در حالي كه اگر اين افراد شناسنامه داشتند و از كمترين حقوق شهروندي برخوردار بودند حالا به جاي جرم، يك زندگي ساده انساني را پيش روي خود داشتند و ابدا سراغ خلاف نمي‌رفتند.
قانون مصوب، مي‌تواند بسياري از اين معضلات را حل كند اما جاي تاسف است كه تدوين اين آيين‌نامه تاكنون زمان برده و هنوز اين مصوبه اجرايي نشده است. بسته به نوع ديدگاه، بحث‌ها و مخالفت‌هاي بسياري با اين مصوبه بود اما نهايتا مي‌تواند ضعف‌ها و معضلات اين مشكل با اجرايي شدن مصوبه رفع شود. بسياري از كودكان بدون شناسنامه جزئي از يك خانواده به هم ريخته و حاصل ازدواجي هستند كه فاقد كمترين سند قانوني است. اين مساله ظلم مضاعفي است به كودكان زيرا آنها در وهله اول در خانواده‌هايي زاده مي‌شوند كه مادر و پدرشان در برخي موارد با سهل‌انگاري رعايت قانون نكرده‌اند، يا اينكه زناني كه با مردان خارجي ازدواج كرده‌اند، خود زندگي ثابتي ندارند و متحمل مشكلات بسياري هستند. اعطاي شناسنامه به اين كودكان در مرحله اول به اين كودكان حقوق شهروندي مي‌دهد و در وهله دوم بسياري از اين كودكان را از آينده‌اي دردناك رهايي مي‌بخشد.
وكيل پايه يك دادگستري و فعال حوزه كودكان