احياي مرجان‌هاي دريايي با مديريت يك دامپزشك
گروه اجتماعي| پژوهشكده محيط‌زيست بدون طي روال قانوني انتخاب مشاور، اجراي بزرگ‌ترين پروژه احياي مرجان‌هاي دريايي را با قرارداد دست دوم با شركت غيرمرتبط و بدون تخصص در جزيره خارگ شروع كرده است. حدود ۸ سال پيش با احداث خط لوله توسط شركت نفت فلات قاره در جزيره خارگ حيات بسياري از مرجان‌هاي اين منطقه به خطر افتاد و بخشي از زيستگاه‌هاي مرجاني تخريب شد. سازمان حفاظت محيط‌زيست براساس مقررات، شركت نفت فلات قاره را ملزم كرد به جاي پرداخت جريمه بابت خسارت و ضرر و زيان ايجاد شده به بازسازي و احياي زيستگاه‌هاي مرجاني آسيب‌ديده با هدايت و نظارت سازمان حفاظت محيط‌زيست اقدام كند اما اين طرح به شكل ديگري پيش رفت. بخش HSE شركت نفت فلات قاره و معاونت دريايي سازمان حفاظت محيط‌زيست در سال ۱۳۹۵ سعي كردند با برگزاري چند جلسه نمايشي و بدون برگزاري فراخوان و مناقصه اجراي طرح بسيار تخصصي را با مبلغ ۵/۵ ميليارد تومان به يك شركت كاملا غيرمرتبط واگذار كنند كه به دليل اعتراض برخي متخصصان و كارشناسان و دخالت دفتر نظارت، بازرسي و رسيدگي به شكايات سازمان، اين تصميم عملي نشد ولي درنهايت با وجود اعتراض‌هاي مكرر مشخص شد كه طرح مذكور بدون فراخوان و مناقصه و بدون سر و صدا به پژوهشكده محيط‌زيست و توسعه پايدار و به صورت دست‌دوم به همان شركت خصوصي غيرمرتبط واگذار شده است. براساس گزارشي كه خبرگزاري مهر منتشر كرده است محمدرضا شكري، استاديار دانشكده علوم و فناوري زيستي دانشگاه شهيد بهشتي و متخصص زيستگاه‌هاي مرجاني در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در اين باره اظهار كرد: چند سال پيش پيشنهاد فني اين طرح را به شركت نفت فلات قاره ارايه كرده و در ادامه به درخواست رييس پژوهشكده محيط‌زيست و توسعه پايدار در سال ۱۳۹۶ پيشنهاد فني اين طرح را هم به او ارايه داده است ولي اين فرد در اقدامي غيراخلاقي با استفاده از اين پيشنهاد فني با معاونت دريايي سازمان و شركت نفت فلات قاره وارد مذاكره شد و قرارداد طرح را منعقد سپس طرح را به همان شركت غيرمرتبط واگذار كرد.
شكري گفت: با اعتراض و تاكيد من براي اجراي طرح توسط افراد متخصص، مسوولان معاونت دريايي سازمان حفاظت محيط‌زيست اعلام كردند كه به عنوان نماينده دانشگاه شهيد بهشتي به همراه نماينده دانشگاه هرمزگان پروپوزالي را ارسال كنيم. اما پس از مدتي متوجه شديم اين پروژه به يك شركت ديگر واگذار شده و مداركي هم كه از سوي اين شركت به سازمان محيط‌زيست ارسال شده، كپي پروپوزال و پيشنهاد فني ارسالي من است. او با اشاره به اينكه بعد از بررسي‌هاي صورت گرفته، متوجه شدم ردپاي پژوهشكده محيط‌زيست و توسعه پايدار در اين پروژه وجود دارد، گفت: مسوولان معاونت دريايي سازمان حفاظت محيط‌زيست كه متوجه اين تخلف شده بودند، اعلام كردند كه بهتر است اين پروژه با مشاركت دانشگاه‌هاي شهيد بهشتي و هرمزگان و پژوهشكده محيط‌زيست و توسعه پايدار انجام شود اما بعد از مدتي اعلام كردند كه نظرشان عوض شده است. علت اين تغيير نظرها ايرادات اساسي قانوني و حقوقي انتخاب مشاور و عقد قرارداد بود كه برعهده مجريان و مسوولان ذي‌ربط بود، شركتي كه براي اجراي اين پروژه تحت نظر پژوهشكده محيط‌زيست و توسعه پايدار ورود پيدا كرده بود هيچ‌گونه تخصصي در موضوعات مربوط به آب سنگ‌هاي مرجاني نداشت و اين شرايط البته براي مسوولان پژوهشكده محيط‌زيست هم صادق است. اين متخصص زيستگاه‌هاي مرجاني گفت: اين جريان ادامه پيدا كرد و وضعيت اجرا مبهم ماند تا اوايل سال ۱۳۹۸ كه مطلع شديم به صورت كاملا مخفيانه قرارداد طرح به پژوهشكده محيط‌زيست و توسعه پايدار واگذار شده و پژوهشكده نيز اين طرح را به همان شركت غيرمرتبط و فاقد تخصص واگذار كرده است. در همين زمان اطلاع يافتيم كه معاونت دريايي سازمان تغيير كرده و اين بار شرح ماجرا و معضل ايجاد شده را براي معاون جديد دريايي سازمان توضيح داديم. نظر معاون جديد اين بود كه بايد اين طرح توسط متخصصان آب‌سنگ‌هاي مرجاني انجام شود و تاكيد شد كه به پژوهشكده دستور خواهم داد كه حتما طي فراخواني تهيه كرده و از متخصصان واقعي براي اجراي اين طرح مهم استفاده كند. ولي با گذشت چندين ماه هيچ اتفاق جديدي رخ نداد و تمامي پيگيري‌ها و تماس‌ها بي‌نتيجه ماند و حتي معاون جديد دريايي سازمان حفاظت محيط‌زيست پاسخي نداد و اجازه حضور و ملاقات نداد.
شكايت بي‌سرانجام به دفتر بازرسي كه تعطيل شد
او با اشاره به شكايت بي‌سرانجامي كه به دفتر بازرسي سازمان محيط‌زيست داشته است، ابراز كرد: من به دفتر بازرسي سازمان شكايت كردم اما اين دفتر بعد از مدتي منحل شد و درنهايت از اين طريق نيز پاسخي دريافت نكردم و متوجه نشدم، عاقبت ماجراي اين همكاري مشترك چيست تا اينكه خبردار شديم پژوهشكده محيط‌زيست با قرارداد ۵/۵ ميلياردي و بدون طي روال قانوني انتخاب مشاور اين طرح بسيار مهم را با قرارداد دست‌دوم با شركت غيرمرتبط و بدون تخصص در جزيره خارگ شروع كرده است. شكري ادامه داد: با مشاهده اين وضعيت نابسامان و تخلفات آشكار، نامه اعتراض به رييس سازمان حفاظت محيط‌زيست ارسال و درخواست كردم. به گفته او شخص عيسي كلانتري دستور رسيدگي را صادر كرد تا روند اجراي طرح اصلاح و از اتلاف منابع بسيار محدود جلوگيري شود. شكري با اشاره به اينكه رييس سازمان محيط‌زيست طي نامه‌اي از معاون محيط‌زيست دريايي سازمان(لاهيجان‌زاده) خواست كه اين مساله را حل و فصل كند، اظهار كرد: اما نه تنها اين مساله به جايي نرسيد بلكه اجراي آن با مديريت پژوهشكده محيط‌زيست و توسعه پايدار و مشاركت شركت خصوصي ادامه يافت. او خاطرنشان كرد: اين در حالي است كه مدير اجراي اين پروژه يك دامپزشك است و مشخص نيست فردي كه مدرك دامپزشكي دارد چطور مي‌تواند اجراي اين پروژه تخصصي دريايي را
به سرانجام برساند. از طرفي پژوهشكده مذكور با شركتي به عنوان پيمانكار و مشاور دست‌دوم جهت اجراي طرح قرارداد منعقد كرده كه
هيچ گونه تخصص و سابقه‌اي درمورد آب‌سنگ‌هاي مرجاني ندارد كه اين روند طي شده بسيار بحث‌برانگيز است كه چطور طرح كاملا تخصصي در مورد آب‌سنگ‌هاي مرجاني بدون فراخوان و مناقصه به شركت غيرمرتبط و فاقد تخصص واگذار شده و از واگذاري اجراي اين طرح به افراد متخصص و توانمند از طريق روند قانوني فراخوان و مناقصه خودداري كرده و بر واگذاري طرح بدون طي روند قانوني و افراد و شركت‌هاي غيرمتخصص و غيرمرتبط تاكيد و پافشاري مي‌كند؟ اميدواريم سازمان حفاظت محيط‌زيست به‌ويژه معاونت محيط‌زيست دريايي اين سازمان و شركت نفت فلات قاره پاسخ قانع‌كننده‌اي براي متخصصان علوم دريايي و فعالان محيط‌زيست كشور ارايه كنند.