بازسازي اعتماد عمومي

پوشش زنده ميتينگ سازمان مجاهدين توسط يك شبكه تلويزيوني فارسي‌زبان واقع در لندن چنانكه انتظار مي‌رفت با واكنش انتقادي كاربران شبكه‌هاي اجتماعي از طيف‌هاي فكري و سلايق سياسي گوناگون مواجه شد؛ چراكه به هر حال ايرانيان و حتي بعضا كساني كه حتي مخالفان نظام هستند، به ‌شدت نسبت به سازمان مجاهدين خلق موضع منفي دارند و از اينكه خودشان را حتي هم‌رديف اعضاي اين سازمان قرار دهند، به ‌شدت اجتناب مي‌كنند، حتي اگر خود مخالف نظام باشند.  به هر روي، اتفاق بسيار تلخي كه چون كابوس ذهن ايرانيان را اشغال كرده، جز مباحث جنگ مسلحانه خياباني مجاهدين، نحوه مواجهه اعضاي اين سازمان با هموطنان‌شان، آن هم در اوج جنگ ايران و عراق بود كه آنها به ‌سمت دشمن بعثي رفتند و اطلاعات كشور را در اختيار دشمنان ملت قرار دادند؛ بنابراين غير از اينكه مجاهدين خلق يك سازمان تروريستي است، آنها از نظر مردم ايران خائن به وطن نيز هستند. نكته ديگر اين است كه آنها از هر كشوري كه بتوانند كمك مادي دريافت كنند و متعاقبا به سوي سياست‌هاي همان دولت خارجي نيز گرايش پيدا مي‌كنند و براي‌شان فرقي نمي‌كند اين دولت، دولت بعث عراق باشد، خاندان سعود در عربستان باشد يا دولت‌هايي چون فرانسه و ديگر دول غربي. آن‌ هم در حالي كه اعضاي اين سازمان، بدو تاسيس و حتي در ادامه فعاليت‌شان، شعارهاي ضدامپرياليستي سر مي‌دادند و مواضع اينچنيني داشتند اما در حال حاضر به سازماني تبديل شده‌اند كه با كمك‌هاي مادي اين و آن سرپا ايستاده و اگر بخواهيم خيلي ساده در اين رابطه اظهارنظر كنيم، در واقع هر پروژه‌اي كه حاميان مالي اين سازمان بخواهند عليه ايران انجام دهند، اينها انجام داده و دستمزدشان را دريافت مي‌كنند.  اين ميان شبكه تلويزيوني «ايران اينترنشنال» هم به عنوان يك شبكه خبري ۲۴ ساعته كه هر نوع خبري _از حواشي تا اخبار رسمي و اصلي حوزه ايران_ را فارغ از اينكه از صحت و سقم آن مطمئن باشد، پوشش مي‌دهد و با بودجه‌اي كلان كه به پشتوانه سرمايه‌داران وابسته به دولت سعودي اين شبكه در اختيارشان قرار گرفته، نيروهايي را جذب مي‌كند و بعضا موفق شده‌اند از داخل كشور هم افرادي را جذب و به اين شبكه ببرند. 

واقعيت آن است كه عدم توانايي ما در جذب استعدادهاي رسانه‌اي، عملا به موفقيتي براي اين شبكه تلويزيوني تبديل شده است. با اين همه اما وقتي اين شبكه دست به پخش مستقيم نشست سران سازمان مي‌زند، حتي از اندازه خود نيز فراتر رفته و چنانكه ديديم با واكنش شديد شهروندان ايراني مواجه مي‌شود؛ واكنش‌هايي كه تنها مربوط به عموم مردم نيست و ميان اين مخالفان و منتقدان، نخبگان فكري داخلي و حتي نخبگان خارج‌نشين هم ديده مي‌شود.  فراموش نكنيم كه از چنين شبكه‌اي كه سرمايه‌دار تبعه عربستان سعودي آن را شارژ مالي‌ مي‌كند، هيچ بعيد نبود كه دست به چنين اقدامي بزند اما به هر حال شهروندان توقع داشتند اين سازمان كه به هر حال تروريستي محسوب مي‌شود _هرچند با تلاش‌هاي برخي كشورها، اخيرا از ليست سازمان‌هاي تروريستي خارج شده_ و از نظر مردم بسيار منفور است، برخلاف خواست اين شبكه تلويزيوني، به آن شكل مورد توجه و تمركز رسانه‌اي واقع نشود. به هر حال هيچ شبكه ماهواره‌اي تاكنون به اين صورت با آنها برخورد نكرده بود و اينها را به اين شكل پررنگ نشان نداده بود. اين ميان اما ايرادي به خودمان هم وارد است و متاسفانه شهروندان ايراني به ‌دليل كمبود منابع خبري يا به فضاي مجازي پناه مي‌برند _كه در آن تفكيك اطلاعات درست و غلط بسيار بسيار دشوار است_ يا از شبكه‌هاي ماهواره‌اي استفاده مي‌كنند كه در حال حاضر مي‌بينيم يكي از آنها با نشان دادن اين نشست ضدايراني سعي در پررنگ جلوه دادن اين گروه متخاصم ملت ايران داشت. هرچند همين اقدام باعث شده كساني كه بيننده برنامه‌هاي اين تلويزيون بودند، اكنون ديگر مايل به تماشاي اين شبكه نباشند. موقعيت فعلي اما فضايي ايجاد كرده كه بتوانيم مردم را به استفاده از «رسانه ملي» تشويق كنيم، اما به‌‌رغم اينكه ما در ايران شبكه خبر را هم داريم، مردم چندان مايل به استفاده از آن نيستند؛ چراكه حتي مي‌بينيم در مورد اخبار زلزله هم صداوسيما تاخير دارد و اين ايراد تا حدودي ناشي از احتياط و محافظه‌كاري بيش از حد در بعضي موارد است كه باعث شده در پوشش اخبار عقب بماند. فراموش نكنيم كه هر رسانه براي جلب اعتماد عمومي بايد در پوشش اخبار پيشگام باشد. اين همان ضعفي است كه ما در ۴ سال دوره نمايندگي‌مان در مجلس دهم بارها نسبت به آن هشدار داده و انتقاد كرديم، چراكه خواسته‌هاي ما، مطالبات ملي و خواسته‌هاي شهروندان بود اما متاسفانه بسيار اندك به آنها توجه مي‌شد يا در مواردي اصلا مورد توجه قرار نمي‌گرفت. از طرف ديگر بايد دقت كنيم كه بسياري از اين شبكه‌هاي ماهواره‌اي بارها نشان داده‌اند كه خيرخواه مردم نيستند و اگر فرصتي دست دهد، از آب گل‌آلود ماهي خود را صيد مي‌كنند. لذا لازم است با توجه به شرايطي كه در حال حاضر به وجود آمده، با استفاده از اين فرصت، تدبيري بينديشيم و چاره كار كنيم. قطعا اخبار 20:30 يا شبكه خبر واكنش‌هاي مردم در فضاي مجازي به اين ماجرا را پوشش خواهد داد، اما متاسفانه فراتر از اين نخواهد رفت. حال آنكه بحث اين است؛ ما برنامه‌ريزي كه بر اساس اين واكنش‌ها لازم است انجام دهيم، اما متاسفانه از اين فرصت‌ها استفاده نمي‌كنيم. حال آنكه اگر از اين فرصت‌ها استفاده مي‌كرديم، قطعا مي‌توانستيم سرمايه اجتماعي را كه به ‌دلايل مختلف در اين سال‌ها تضعيف شده، گام به گام و آرام‌آرام بازسازي كنيم. امروز مردم به ‌دنبال آن هستند كه خلأ اطلاعاتي خود را از شبكه‌هاي خبري خارج كشور تامين كنند و اين مساله موجب سوءاستفاده اين شبكه‌ها مي‌شود تا هر هجوي را به عنوان «خبر» پخش كنند. لذا لازم است «رسانه ملي» در اين شرايط بحران اقتصادي و بهداشتي، فكري عاجل به حال اين اوضاع كرده و با جذب بيشتر مردم و جلب اعتماد شهروندان گامي به پيش بردارد.