عليرضا آلداوود، كارشناس فضاي مجازي:
فعالسازي نسل پنجم اينترنت بدون فراهم كردن زيرساختهاي لازم، زيانبار است
به تازگي فناوري 5G از سوي وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات وارد ايران شده و موج خبري زيادي را در كشور ايجاد كرده است. در اين گزارش به بررسي آثار و پيامدهاي مثبت و منفي فناوري 5G، ملزومات و زيرساختهاي اين فناوري و ارتباط آن با شبكه ملي اطلاعات پرداختهايم. عليرضا آلداوود، كارشناس فضاي مجازي درباره علل كاهش سرعت اينترنت همراه در كشور توضيح داد: كاهش سرعت اينترنت همراه در كشور طبيعي است؛ در حال حاضر در دوران كرونا و پساكرونا و موج دوم و سوم اين بيماري به سر ميبريم، در چنين شرايطي بسياري از ادارات با ۵۰ درصد ظرفيت در حال فعاليت هستند، مردم در قرنطينه خانگي روزگار ميگذرانند، بسياري از افراد كار را به صورت مجازي انجام ميدهند، دانشگاهها مدارس و مراكز آموزشي بر بستر شبكه و فضاي مجازي آموزشهايشان را پيگيري ميكنند. وقتي مصرف اينترنت روي پهناي باند افزايش يابد قطعا اينترنت كند ميشود به ويژه در كشور ما كه شبكه ملي اطلاعات آنگونه كه انتظار ميرود تكميل نشده، پروژهاش به بهرهبرداري نرسيده و آماري كه از پيشرفت آن وجود دارد اميدواركننده نيست. اين موارد ميتواند دلايل كندي سرعت اينترنت به خصوص اينترنت همراه باشد. اگر شبكه ملي اطلاعات بيش از ۶۰ يا ۷۰ درصد پيشرفت كرده بود، ميتوانستيم شاهد سرعت بيشتر در اينترنتي كه به دست مردم ميرسد، باشيم.
او ادامه داد: مدلي كه براي استفاده از اينترنت در كشور وجود دارد در كشورهاي پيشرفته دنيا سالها پيش منسوخ شده است. بسياري از كشورها زيرساخت مستقل شبكه دارند به اين معنا كه سرورهاي سرويسها و خدماتي كه ارايه ميشوند در داخل كشور مستقر بوده و نيازي به اينكه كاربر درخواستش را از خارج از مرزهاي جغرافيايي خود تامين كند وجود ندارد، بلكه در همان بستر جغرافيايي و با فاصله بسيار كوتاه كاربر به آنچه در بستر شبكه نياز دارد، ميرسد. در كشور ما سرورها و VPNهاي مورد نياز شبكههاي اجتماعي، خارج از كشور است؛ طبيعي است كه وقتي استفاده از پهناي باند معمول در كشور كه بيش از ۳ ترابيت بر ثانيه است افزايش مييابد و براي مثال يكي از شبكههاي اجتماعي امريكايي كه بر بستر تصوير و فيلم خدماترساني ميكند پهناي باندش تا ۱.۵ ترابيت بر ثانيه افزايش مييابد، دسترسي به اين شبكه اجتماعي با مشكل مواجه شده، هزينه زيادي را تحميل كرده و سرعت شبكه بسيار كند ميشود. وقتي سرورهاي چنين خدماتي خارج از كشور باشد كار را براي مخاطب بسيار سخت ميكند و مخاطب با كاهش محسوس شبكه مواجه ميشود. آلداوود فضاي مجازي در ايران را به ساختمان بدون در و پنجرهاي تشبيه كرد و گفت: با شرايط فعلي فضاي مجازي در كشور مانند ساختماني بدون درب و پنجره است؛ مديريتش بر عهده كس ديگري است و به من و شما گفته ميشود دماي اين ساختمان را ۱۰ درجه سانتيگراد نگه داريد. اصلا چنين چيزي ممكن نيست. رهبر انقلاب نيز در ديدار با جمعي از فرهنگيان از اين فضا به عنوان فضاي بيضابطه و بيقانون ياد كردند؛ بهطور طبيعي نميتوان امنيت را براي چنين فضايي تامين كرد. كارشناس فضاي مجازي درباره سياست اخير اپراتورها و تغييراتي كه در ارايه بستههاي اينترنت به مشتركان خود اعمال كردند، بيان كرد: سياست افزايش قيمت و كاهش پهناي باند خارجي در كشور سياست درستي بوده و بسياري از كشورهاي دنيا نيز اين كار را انجام دادهاند. چين، كرهجنوبي، امريكا و كشورهاي اروپايي به دليل اينكه اين اخبار ميتواند باعث ايجاد استرس، آشوب، اختلال در حكمراني و ناامني رواني خطرناك شود براي كاهش اثرات اخبار جعلي در جامعهشان اقداماتي را انجام دادند.
او با مقايسه سياستهاي تحريمي امريكا در مساله دارو و اينترنت نسبت به ايران، پشت پردههايي را از دسيسههاي اين كشور عليه ايران فاش كرد و افزود: كشورهايي مثل امريكا براي اينكه دست كشور ما به داروي كشف شده براي كرونا نرسد با اسم تحريم تمام داروها را پيشخريد ميكنند و نام خودشان را روي آن ميگذارند كه انساندوستي و حقوق بشر را نقض ميكند؛ با اين تفاسير كشوري كه چنين سياستهايي دنبال ميكند، پهناي باند اينترنت را تحريم نميكند موضوع مهمي را فراروي ما قرار ميدهد. همچنين اين موضوع كه اينستاگرام و واتساپ و سرويسهاي VPN كه ميلياردها دلار هزينهبر است در كشور ما تحريم نميشود شايد در ظاهر آزادي بيان و دسترسي به جامعه باز اطلاعاتي نمود يابد، اما اين موضع فقط شعار بوده و حقيقت امر چيز ديگري است.
اين كارشناس فضاي مجازي با اشاره به اعتراضات به وجود آمده در امريكا در اعتراض به تفكرات نژادپرستانه عنوان كرد: در اين شرايط در امريكا خفقان، سركوب و سانسور رسانهاي كامل حاكم است؛ اين امر در ويديويي كه از دستگيري خبرنگار در حال تهيه گزارش منتشر شد به خوبي قابل درك است. در چنين شرايطي نبايد اجازه دهيم كه از طريق سرويسهاي غربي مثل اينستاگرام و واتساپ بازوهاي رسانهاي غرب هر روز جنگشناختي راه انداخته و براي مردم ايران استرس رواني ايجاد كنند. اگر مردم استرس داشته باشند ايمني بدنشان كاهش يافته و در برابر ويروس كرونا ضعيف ميشوند، در نتيجه مرگ و مير گسترده در ايران به راه افتاده و خانوادههاي زيادي آسيب ميبينند. آلداوود گفت: گسترش شبكه ملي اطلاعات در كشور گسترش وسيع اشتغالزايي را به همراه داشته و تاثير مستقيمي بر صيانت از دادههاي ملي و روح و روان مردم و اقتصاد داخل جامعه دارد.
او به ضرورت جلوگيري از خروج ارز از كشور تاكيد كرد و اظهار داشت: با شرايط فعلي و كمبود ارز در كشور، ناچار به اعمال سياستهايي هستيم كه كمتر مجبور باشيم پهناي باند اينترنت خريداري كنيم. اين حجم از پهناي باند اينترنت كشور نبايد در اينستاگرام خرج شود در صورتي كه همه اين استفادهها براي كسب و كار نيست و فقط حجم بسيار زيادي ارز را از كشور خارج ميكند. اين ارز مصرفي ميتواند در سال «جهش توليد» و به ويژه در شرايط كنوني شيوع كرونا در كشور و ركود بسياري از مشاغل، به كارخانهها كمك شاياني بكند. همچنين ميتواند در راستاي ايجاد اشتغال در بستر فضاي مجازي مورد استفاده قرار گيرد.
كارشناس فضاي مجازي در ادامه سخنان خود از مزيتهاي راهاندازي شبكه ملي اطلاعات گفت: راهاندازي شبكه اينترنت مستقل داخلي بسيار مفيد است؛ در اين فضا ميتوان با اخبار جعلي مقابله كرد و از ايجاد حملات تروريستي و آشوبها در كشور كه باعث آسيب عمده به مشاغل مردم و دولت به واسطه شبكههاي اجتماعي ميشود، جلوگيري كرد. حركت سريع به سمت فعال كردن اين شبكه در كشور ضروري است، زيرا اين موضوع در نهايت به نفع مردم تمام ميشود.