در اهميت تاريخ فلسفه آنتوني كني

مدتي است كه ترجمه من از تاريخ فلسفه غرب 4 جلدي آنتوني كني عرضه شده و اميد است كه اين كتاب با رويكرد روشن و منصفانه‌ و جامعيتش به پيشرفت آموزش فلسفه در كشور ما ياري برساند. در پشت جلد كتاب علاوه بر يادداشت پرمهر استاد بهاءالدين خرمشاهي، جمله‌اي آمده كه انتقاد بسياري از صاحب‌نظران و علاقه‌مندان را برانگيخته و آن را موجب تخفيف كتاب و كم‌اهميت جلوه دادن آن دانسته‌اند چون مقامي پايين‌تر از تاريخ فلسفه كاپلستون به كتاب داده است. اما به واقع چنين نيست. آن جمله از اين قرار است:«اين اثر اصيل آنتوني كني كه در 4 جلد تاليف شده، بهترين تاريخ فلسفه غرب تك‌مولف بعد از تاريخ فلسفه‌ فردريك كاپلستون است.» اينجا مقصود از «بعد از تاريخ فلسفه فردريك كاپلستون» صرفا «بعد» زماني است و اصل جمله حاكي از برتري كاپلستون نيست كه هيچ با استفاده از واژه«since‌» برتري روزآمد بودن كتاب كني را هم مي‌رساند:«is the finest single-author history of Western philosophy since Frederick Copleston». پس در اصل جمله چنانكه مي‌بينيد چيزي حاكي از برتري در جايگاه يا مرتبه كتاب كاپلستون مشاهده نمي‌شود اما بايد اذعان كنم اين اظهارنظر كه از نشريه «فرست‌ثينگز»  (First Things) اقتباس شده به خاطر نداشتن فرصت كافي در زمان نزديك به چاپ اثر، انتخاب شد. جالب‌تر اين بود كه برخي به خاطر تصوري كه از كتاب كاپلستون دارند (و آن را اثري با زمينه الهياتي و ديني مي‌دانند) هنگام اظهارنظر درباره كتاب كني بعد از برشمردن امتيازاتش، جمله پشت جلد را ناشيانه به كار برده‌اند و به جاي نظر خود جا زده‌اند(غافل از اينكه آن جمله اساسا معناي ديگري داشت) و متاسفم كه بگويم اكنون قرينه‌اي براي آن نظر غيرفني ندارند كه هيچ دو تن از فلاسفه برجسته آكسفوردي نظري كاملا برعكس دارند و كتاب كني را برتر از كتاب كاپلستون مي‌دانند؛ جان كاتينگهام و پيتر هكر كه از قضا كاتينگهام فيلسوف دين هم هست و از بزرگ‌ترين دكارت‌شناسان عصر حاضر. اظهارنظر مشترك اين دو فيلسوف از اين قرار است: «{اين كتاب}، بررسي سترگي است كه با بالاترين وضوح نوشته شده است. موجزتر و به لحاظ تحليلي قدرتمندتر از تاريخ فلسفه مشهوركاپلستون است و در تبحر، دقت و قضاوت بر تاريخ فلسفه غرب پرفروش راسل، برتري بسيار زيادي دارد. در اين كتاب، بررسي زندگينامه‌اي و تاريخي در كنار مرور فلسفي  روش‌شناسانه پيشرفت‌هاي منطق، مابعدالطبيعه، معرفت‌شناسي، فلسفه ذهن، اخلاق و انديشه سياسي نشسته است. نيز تبيين فلسفه شخصيت‌هاي بزرگ گذشته را به نحو درخشاني، فشرده و با نقدهاي منصفانه و هوشمندانه متعادل كرده است» (ص xii)‌. اين اظهارنظر در مقدمه مشترك آنها بر جشن‌نامه‌اي كه آكسفورد به افتخاركني منتشر كرده، آمده است و هر دو ويراستاري آن مجموعه را برعهده داشته‌اند. اين كتاب كه «ذهن، روش و اخلاق» نام دارد حاوي مقالات اساتيد و فلاسفه بزرگ آكسفورد درباره آراي آنتوني كني است. مشخصات كتاب‌شناسي اثر از اين قرار است:
Mind, Method, and Morality: Essays in Honour of Anthony Kenny, Edited by John Cottingham and Peter Hacker, Oxford University Press, 2010.پژوهشگر  فلسفه