دريغا بدرالزمان قريب

اعتماد: بدرالزمان قريب، ايران‎شناس و زبان‌شناس برجسته روز گذشته در 91 سالگي از دنيا رفت. او پژوهشگر فرهنگ و زبان سُغدي، از اعضاي پيوسته فرهنگستان زبان و ادب‌ فارسي بود كه اثر شاخص و سه زبانه (سغدي – فارسي- انگليسي) «فرهنگ سُغدي» را در كارنامه خود دارد. بدرالزمان قريب از خاندان معروف قريب و خويشاوند بزرگاني چون عبدالعظيم خان قريب، بنيانگذار دستور زبان فارسي نوين و نيز دكتر محمد قريب، بنيانگذار دانش نوين پزشكي كودكان در ايران بود. به مناسبت درگذشت بدرالزمان قريب، دكتر ميرجلال‌الدين كزاري، اديب و پژوهشگر معاصر زبان و ادب فارسي، يادداشتي در اختيار بخش هنر و ادبيات اعتماد گذاشته‌اند كه مي‌خوانيد.  روانشادِ فرخنده ياد، بانوي گرامي فرخنده‌خوي، استاد بدرالزمان قريب، بي‌هيچ گمان يكي از برترين چهره‌هاي فرهنگي و دانشگاهي ايران در سده‌اي كه در آنيم، شمرده مي‌شود. استادي است از تيره‌اي از استادان كهن كه پايه‌هاي دانش و آگاهي را در اين سرزمين به استواري نهاده‌اند. روانشاد قريب از خانواده‌ فرهنگ و دانش و ادب بوده است. پيداست كه از دو سوي اين خانواده بدرالزمان قريب، بهره‌هايي بسيار يافته است. يك‌سوي، سوي تبارشناختي است. ويژگي‌هايي كه از نياكان، بي آنكه بخواهد و بداند، به يادگار ستانده است. دو ديگر بهره‌هايي است كه در فضاي فرهنگي و انديشه‌اي خانواده، آگاهانه و به خواست ستانده است. اين دو سرچشمه با تلاش‌هايي كه او در آموختن و پژوهيدن و انديشيدن در ساليان زندگاني انجام داده است، از اين بانوي ارجمند استادي كم‌مانند ساخته است. روانشاد قريب در فرهنگ باستاني ايران در زبان‌هاي كهن ايراني مي‌پژوهيد و جستار و كتاب مي‌نوشت.

به ويژه آنچه او در آن ژرف‌كاوانه، باريك‌بين، به شيوه‌اي گرانمايه كاويده است و پژوهيده است، زبان و فرهنگ سُغدي است كه  يكي از كهن‌ترين و فرهنگي‌ترين و مايه‌ورترين زبان‌هاي ايراني است كه هم در فرهنگ سپسين ايران، هم در زبان پارسي بازتاب‌هايي گونه‌گون يافته است. از همين روست كه درگذشت بانويي چنين، مايه درد و دريغ هر ايراني فرهيخته دلبسته ايران‌زمين است. زنان و مرداني را مي‌شناسيم كه ارج و ارزشان بيشتر زماني به روشني آشكار مي‌شود كه از ميان ما مي‌روند. جاي‌شان همواره تهي مي‌ماند. آن استاد روانشاد، هر آينه از اين كسان است. روانش در مينوي برين شاد باد.