عصر ديروز جلسه ويژه مسوولان براي بررسي مشكلات «هفت‌تپه» برگزار شد
درخواست حق در دماي بالاي 50 درجه
بنفشه سام‌گيس
كارگري در نقطه بد آب و هوايي مثل شهر شوش كه تمام روزهاي هفته گذشته، دماي بالاي 50 درجه با رطوبت بيش از 80 درصد داشته، وقتي به بي‌پولي ناشي از بلوكه شدن 3 ماه حقوق قانوني گره بخورد، مي‌شود حكايت اين روزهاي كارگران معترض مجتمع كشت و صنعت نيشكر هفت‌تپه كه 53 روز اخير را بي‌توجه به گرماي طاقت‌فرسا و شرجي نفس‌گير، پاي تعيين تكليف مطالبات صنفي خود ايستاده‌اند.
مجتمع كشت و صنعت نيشكر هفت‌تپه حدود 6 هزار كارگر دارد و ظرف 5 سال گذشته و پس از واگذاري اين واحد توليدي به بخش خصوصي، اين كارگران با مشكلات فراواني در حقوق و مطالبات صنفي خود روبه‌رو بوده‌اند و تعويق مكرر پرداخت حقوق و مزايا و پيدا نشدن راه چاره واقعي و دايمي، باعث آن بوده كه كارگران در تمام تجمعات اعتراضي خود ظرف اين سال‌ها، سوءمديريت مسوولان فعلي اين واحد توليدي را عامل اصلي تعويق‌هاي چند ماهه در پرداخت حقوق‌هاي ماهانه دانسته و درخواست كنند كه اداره اين مجتمع، باز به دولت سپرده شود. البته ماه‌هاي اخير كه اعتراضات كارگران به اوج رسيده، مديران اين مجتمع توليدي در واكنش به اعتراضات صنفي كارگران و نمايندگان كارگري و حتي مسوولان دولتي از نهادهاي مختلف، در مقام دفاع از عملكرد خود برآمده و مدعي شده‌اند كه اتفاقا از زمان خريداري اين مجتمع، ميزان توليد را هم به دو برابر افزايش داده‌اند و براي اثبات اين ادعا هم اظهار مي‌كنند كه سال 1394 و در زمان خريد اين مجتمع توليدي غول‌آسا، ميزان توليد اين مجتمع 35 هزار تن بوده و آنها موفق شده‌اندكمي بعد از خريد مجتمع، ميزان توليد را به سودآوري رسانده و به 57 هزار تن افزايش دهند. اين ادعا در حالي است كه هم‌اكنون علت اصلي اعتراضات 53 روزه كارگران هفت‌تپه، تعويق سه ماهه حقوق ارديبهشت، خرداد و تير است و تداوم اعتراضات كه اين‌بار در زمان فعاليت مجلس يازدهم اتفاق افتاده، نمايندگان كميسيون‌هاي مختلف مجلس و از جمله كميسيون اجتماعي و كميسيون اصل 90 را واداشت كه ديروز عصر، يك جلسه ويژه براي بررسي مشكلات انباشته اين مجتمع توليدي تشكيل دهند علاوه بر اينكه ظرف روزهاي گذشته هم رييس جديد ديوان محاسبات خواستار تحقيق و تفحص از نحوه واگذاري اين مجتمع توليدي شده است. تعويق مكرر در پرداخت حقوق كارگران اين واحد توليدي و اختلال در معيشت حداقل 20 هزار نفر از ساكنان شهر شوش كه خانواده و تحت تكفل اين كارگران هستند، در حالي است كه از ارديبهشت ماه سال جاري، رسيدگي به پرونده ۱۸ جلدي تخلفات ارزهاي دولتي در شعبه سوم دادگاه ويژه رسيدگي به جرايم اخلالگران و مفسدان اقتصادي آغاز شده كه براساس اعلام نماينده دادستان، مديرعامل مجتمع كشت و صنعت نيشكر هفت‌تپه، به دليل اخلال در نظام ارزي و پولي كشور، يكي از متهمان اين پرونده قطور است كه با قيد وثيقه آزاد شده است.
گرماي هوا، توان نفس كشيدن را هم مي‌گيرد چه برسد به اعتراض
نيمه تيرماه، معاون روابط كار وزارت تعاون بعد از نشست مشترك با معاون اجتماعي و پيشگيري از وقوع جرم قوه قضاييه، تعدادي از نمايندگان استان خوزستان در مجلس، استاندار خوزستان، دبير ستاد رفع موانع توليد، مديران استاني، نمايندگان وزارت كشور، نمايندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت، نماينده سازمان خصوصي‌سازي، سازمان تامين اجتماعي و كارفرماي شركت و شوراي اسلامي كار شركت هفت‌تپه، اعلام كرد كه كارفرماي اين واحد توليدي، متعهد شده كه حقوق و مزاياي ارديبهشت و خرداد سال جاري كارگران را تا دهم مرداد پرداخت و تسويه كند. اما روز 10 مرداد به غروب رسيد و خبري از پرداخت معوقات نبود و حقوق معوقه تير ماه هم به اين بدهي اضافه شد. يك روز پس از خلف وعده مسوولان مجتمع هفت‌تپه، ابتداي اين هفته و روز 11 مرداد، نظام‌الدين موسوي و علي خضريان؛ اعضاي كميسيون اصل 90 و احمد نادري؛ رييس فراكسيون آسيب‌هاي اجتماعي مجلس به شهر شوش رفتند تا در معيت محمد كعب عمير؛ نماينده اين شهر، در جمع كارگران معترض حاضر شده و حرف‌هاي آنها را بشنوند. ساعاتي پس از اين بازديد، خبري منتشر شد مبني بر اينكه احمد نادري، به دليل شدت گرماي هوا و در جوار كارگران معترض، دچار ضعف شده و فيلمي هم كه در برخي خبرگزاري‌ها منتشر شده بود اين ادعا را تاييد مي‌كرد. عصر 11 مرداد، نادري در توضيح ساعاتي كه در هواي طاقت‌فرسا و غيرقابل تحمل شهر شوش سپري كرد و آنچه شاهد بود، به «اعتماد» گفت:«همان‌طور كه در خبرها آمده بود، براي پيگيري اعتراض كارگران هفت‌تپه، با دو نفر از نمايندگان تهران و نماينده مردم شوش به اين شهر آمديم كه از نزديك، بررسي ميداني درباره وضعيت كارگران و علت اعتراضات آنها را داشته باشيم. 49 روز است كه اين كارگران در هواي شرجي و دماي بالاي 50 درجه، مقابل فرمانداري شوش حاضر مي‌شوند و اعتراض مي‌كنند تا صداي خودشان را به گوش مسوولان دولتي برسانند. گرماي هوا در اين شهر و البته در كل استان در اين ايام، به اندازه‌اي هست كه براي سلامت انسان خطر جدي ايجاد كند. به خصوص اگر فرد، مدت زيادي زيرآفتاب سوزان باشد در معرض اين خطر قرار دارد كه به دنبال افزايش غلظت خون و كم آبي بدن، دچار سرگيجه و بي‌حالي شود. كارگران به ما گفتند كه ظرف 49 روز گذشته، هر روز از صبح زود تا 10 و نيم صبح جلوي فرمانداري شوش به نشانه اعتراض جمع مي‌شوند ولي هواي اين شهر از ساعت 8 صبح، كاملا گرم و تقريبا، غيرقابل تحمل مي‌شود. نكته اين است كه اصل خصوصي‌سازي مجتمع كشت و صنعت نيشكر هفت‌تپه، يك كار اشتباه بوده و فردي هم كه اين مجتمع به او واگذار شده، اهليت نداشته و با سياست‌هاي بد، به عمد يا غيرعمد، علاوه بر اينكه اين واحد توليدي را نابود كرده، كارگران را هم به خاك سياه نشانده است. واقعيت اين است كه ما در تهران و حتي در باقي شهرهاي غيرجنوبي، هيچ دركي از شدت دماي هواي جنوب نداريم و اتفاقا، ما؛ نمايندگان مردم و مسوولان، از تهران و ساير استان‌ها بايد از زيركولرها به ميدان بياييم تا درك ميداني و عميقي از مسائل و مشكلات كارگران و ساير اقشار آسيب‌ديده پيدا كنيم. گرمازدگي و بي‌حالي بر اثر گرماي هوا، كمي به من كمك كرد كه مشكل و درد اين كارگران را درك كنم؛ كارگراني كه 49 روز در اعتراض خياباني به سر مي‌برند و مهم‌تر از همه، سه ماه است كه حقوق نگرفته‌اند. مشكل اين كارگران آن هم در اين شرايط آب و هوايي كه كار مي‌كنند، همه ما را شرمنده كرد و حتما در مجلس به فكر حل مشكل اين قشر هستيم و تا حل شدن اين مشكل هم پيگيري مي‌كنيم كه اين وضعيت به نتيجه مطلوب برسد.»
اين نماينده تهران، پس از اين گفت‌وگوي كوتاه، در صفحه توييتر خود هم نوشت:«اين روزهاي هفت‌تپه، محصول سياست‌هاي نئوليبرال و خصوصي‌سازي بي‌ضابطه و كاملا رابطه‌اي است و بايد فكر جدي به حال عاملان آن كرد.»
علي خضريان هم در صفحه اينستاگرام خود، هفت‌تپه را نماد سياست‌هاي شكست‌خورده خصوصي‌سازي رانتي برشمرد و نوشت:«كارگران معترض جز مطالبه دريافت حقوق معوقه‌شان و توقف پروسه ظالمانه نابودي هفت‌تپه و بازگشت آن به آغوش خوزستان، خواسته ديگري ندارند.»
نظام‌الدين موسوي هم در صفحه توييتر خود نوشت: «امروز در شهر شوش بيش از 5 ساعت با كارگران هفت‌تپه گفت‌وگو كرديم و مفصلا اعتراضات و مطالبات‌شان را شنيديم. در حوزه نظري هميشه منتقد خصوصي‌سازي بي در و پيكر شركت‌ها و كارخانه‌هاي ملي بوده‌ام. اما امروز عمق فاجعه‌اي كه به اسم خصوصي‌سازي و واگذاري در اين سال‌ها به بار آمده را به چشم ديدم. اين كارگران از وعده‌هاي توخالي عصباني بودند اما گوش‌شان هنوز شنواي حرف حق است و به عدالت اميد دارند. تا آخر براي احقاق حقوق قانوني‌شان در كنارشان خواهيم ماند.»
نكته مهم اين است كه ظرف هفته‌هاي گذشته، پافشاري كارگران مجتمع كشت و صنعت نيشكر هفت‌تپه براي استيفاي حقوق قانوني و صنفي، به الگويي براي باقي كارگران معترض در ساير واحدهاي توليدي استان خوزستان و استان‌هاي مجاور تبديل شده چنانكه از ابتداي هفته جاري، كاركنان و كارگران پالايشگاه‌هاي آبادان و پارسيان، پتروشيمي لامرد، پالايشگاه فازهاي ۲۲ و ۲۴ پارس جنوبي كنگان و پالايشگاه نفت سنگين قشم هم، در تجمعات اعتراضي، خواستار پرداخت حقوق و مزاياي عقب‌افتاده خود شده‌اند و اعلام كرده‌اند كه تا رسيدن به خواسته‌هاي خود به اعتراضات ادامه مي‌دهند.
اعتراضات صنفي كارگران مشاغل سخت و زيان‌آور در بخش‌هايي از استان‌هاي جنوبي كشور و در اين هواي گرم كه حتي براي جمعيت بومي اين استان‌ها هم غيرقابل تحمل و آسيب‌زاست، در حالي رو به گسترش است كه حالا يك هفته از فوت ابراهيم عرب‌زاده؛ كارگر پيمانكاري بندر ماهشهر در اثر گرمازدگي مي‌گذرد. سه‌شنبه 7 مرداد ماه، خبرگزاري فارس در گزارشي كه به تاييد فرماندار بندر ماهشهر هم رسيد، از فوت ابراهيم عرب‌زاده؛ از كارگران شركت‌هاي پيمانكاري شركت «تهران جنوب» (تاسيسات مخازن و ذخيره‌سازي بندر ماهشهر) خبر داد و در گزارش خود نوشت كه تداوم كار 12 ساعته كارگران در دماي بالاي 40 درجه با وجود ممنوعيت قانوني اشتغال كارگر در اين درجه هوا و اهمال‌كاري مسوولان اين شركت نسبت به عدم تامين امكانات كمك‌هاي اوليه در محل كار كارگران با وجود شكايات مسوولان شبكه بهداشت و درمان شهرستان، دليل مرگ اين كارگر 35 ساله بوده است.