بيش از ۴۰۰ ميليون شغل از دست رفت

«نرگس اكبرپورروشن»، معاون پژوهش و فناوري موسسه عالي پژوهش‌هاي تامين اجتماعي در وبينار «حمايت از بيمه‌شدگان بيكار شده سازمان تامين اجتماعي در مواجهه با كرونا» كه در موسسه عالي پژوهش تامين اجتماعي برگزار شد، ضرورت انجام پژوهش در مورد بيمه بيكاري را آشنايي با شرايط، كاركرد و نقش اين صندوق عنوان كرد و گفت: حمايت از بيكاران، بدون اما و اگر بايد وجود داشته باشد، چراكه نيروي كار مهم‌ترين عامل توليد است و اين در حالي است كه چنانچه اين افراد بيكار شوند، فقط فشارهاي مالي را متحمل نخواهند شد، بلكه با فشارهاي رواني زيادي هم روبه‌رو خواهند شد. در نتيجه طرح‌هاي حمايتي در اين زمينه كمك مي‌كند تا بيكاران اين فشارها را كمتر احساس كنند. به گزارش موسسه عالي پژوهش‌هاي تامين اجتماعي، او در توضيح وضعيت بيمه بيكاري توضيح داد: بيمه بيكاري در سال 13۶۶ به صورت يك دوره سه ساله و آزمايشي اجرا و در سال 13۶۹ به صورت دايم تصويب شد و از آن زمان تاكنون اجرا مي‌شود. اكبرپور در مورد وضعيت صندوق بيمه بيكاري قبل از بحران كرونا و نرخ پوشش آن گفت: اين صندوق در بهترين حالت نتوانسته بيش از ۷.۶ درصد از بيكاران را تحت حمايت داشته باشد؛ چراكه دامنه شمول آن محدود است، به‌طوري‌ كه در سال‌هاي اخير به‌طور متوسط سالانه به حدود ۴۰۰ هزار نفر مقرري پرداخت كرده و در سال 13۹۷، مجموع مقرري‌بگيران متجاوز از۴۵۰ هزار نفر بوده است. او ضريب شيوع بيمه بيكاري را در هر هزار نفر طبق آخرين آمار در سال ۹۶ اعلام كرد و گفت: آخرين داده‌هاي در دسترس مربوط به سال ۹۶ است و طبق اين آمار، ۷۰ درصد مقرري‌بگيران، مرد بوده و بر اساس نمودار هرم سني مقرري‌بگيران، گروه سني ۲۵ تا ۳۴ سال بيشترين سهم را از مقرري‌بگيران دارند. بيشترين تعداد بيمه‌شدگاني كه در سال ۹۶ به جمع مقرري‌بگيران اين صندوق اضافه شدند در حوزه فلزات اساسي، ماشين‌هاي الكترونيكي و غيرالكترونيكي و نيز حوزه خدمات مشغول به كار بودند. او در بخش ديگري از گزارش خود افزود: عمده‌ترين علت بيكار شدن مقرري‌بگيران با ۶۳ درصد مربوط به اتمام مدت قرارداد بوده است و همچنين ۶۸ درصد مشمولان تا پايان زمان استحقاق خود از مقرري بهره‌مند شده و فقط ۲۸ درصد شغل مناسب خود را پيدا كردند. معاون پژوهشي موسسه عالي پژوهش گفت: بررسي روند تغييرات نسبت درآمدها به هزينه‌هاي صندوق طي سال‌هاي ۹۷ و ۸۰ نشان مي‌دهد كه در بدترين حالت، هزينه‌ها ۱۵ درصد از درآمدهاي صندوق و در بهترين حالت، درآمدها ۱۲ درصد از هزينه‌ها بيشتر بوده است. اكبرپور، سپس به كاركرد و نقش صندوق بيمه بيكاري در شرايط كرونا پرداخت و گفت: مقرري بيكاري كرونا با تزريق اعتبار ۳ هزار ميلياردي دولت از محل صندوق توسعه ملي تامين شده و مقدار مقرري برابر با ۵۵ درصد حداقل دستمزد به اضافه ۵ درصد حداقل دستمزد به ازاي هر فرد تحت تكفل تا سقف ۴ نفر ضربدر نسبت روزهاي بيكاري در ماه به كل روزهاي ماه بوده كه تاكنون مجموعا براي يك ميليون و 52 هزار و 852 نفر مقرري بيمه بيكاري پرداخت شده است. اين مقام مسوول در حوزه پژوهش‌هاي مربوط به تامين اجتماعي همچنين افزود: سرعت انباشت كسري صندوق در سال‌هاي اخير افزايش يافته، به‌طوري كه كسري انباشته صندوق به بيش از ۸۰۰ ميليارد تومان در پايان سال 13۹۸ رسيده است. اكبرپور پس از ارايه توضيحاتي در خصوص اقدامات ايران در حوزه بيمه بيكاري در شرايط كرونا، ضمن تجليل از همكاري‌هاي درون و برون سازماني براي راه‌اندازي سامانه بيمه بيكاري براي درخواست غيرحضوري مقرري گفت: مبلغ مقرري و تاخير در پرداخت‌ها به همراه نحوه اطلاع‌رساني در خصوص جزييات فرآيند و پرداخت‌ها براي مشمولين نارضايتي‌هايي را به همراه داشته است. او همچنين در بخش ديگري از اين گزارش، به وضعيت صندوق بيمه بيكاري ۲۵ كشور دنيا و مقايسه آن با ايران پرداخت. در ادامه «حسن طايي»، استاد دانشگاه علامه طباطبايي گفت: قبل از بحران كرونا ۲۰۰ ميليون بيكار و ۳ ميليارد شاغل در جهان وجود داشته اما پس از بحران كرونا زندگي ۱۵ درصد شاغلان تحت تاثير قرار گرفته است. او توضيحات خود درباره تاثير كرونا بر بيكاري را اين‌گونه ادامه داد: پس از كرونا بيش از ۴۰۰ ميليون شغل از دست رفت و مي‌توان گفت كه اكوسيستم كسب و كارها دچار تغييرات اساسي شده و اين وضعيت در كشور ما نيز وجود داشته به‌گونه‌اي كه نظام تجاري و اداري ما در سطح ملي و بين‌المللي تغييرات اساسي را تجربه كرده است. طايي به چهار اقدام سياستي سازمان بين‌المللي كار در اين زمينه اشاره كرد و گفت: تقويت و تحريك بازار كار، حمايت از كسب و كار و جلوگيري از تعطيلي آنها، محافظت از كارگران در محل كار و تكيه بر اتحاديه‌هاي كارگري براي تقويت گفت‌وگوي اجتماعي براي گذر از بحران كرونا از جمله اين اقدامات است. «سيد جواد رضوي»، رييس مركز فناوري اطلاعات، ارتباطات و تحول اداري وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي در اين جلسه با اشاره به زمينه شكل‌گيري و راه‌اندازي سامانه ثبت درخواست بيمه بيكاري در دوران كرونا گفت: به موازات سامانه بيمه بيكاري، طراحي سامانه جامع روابط كار هم در دستوركار قرار گرفت و اكنون همه متقاضيان مي‌توانند پس از احراز هويت، مابقي موارد را در حوزه روابط كار درخواست و به ثبت برسانند. او گفت: فرآيند ثبت درخواست بيمه بيكاري به كلي به صورت دستي انجام مي‌شد؛ در واقع در 25 استان با مراجعه به ادارات كار و ارايه مدارك صورت مي‌گرفت و در هفت استان ديگر توسط كاريابي‌ها و دفاتر كاريابي انجام مي‌شد و مراجعه حضوري در تمام فرآيندها شرط اول برقراري مقرري بيمه بيكاري بود. در شرايط كرونا براي انتقال از يك روش حضوري به روش كاملا الكترونيكي با سختي‌هاي بسياري روبه‌رو شديم.