شليك ۲۳ راكت در پايتخت افغانستان بيش از 30 كشته و زخمي بر جاي گذاشت
دستهاي مرموز پشت پرده باران موشك در كابل
شهاب شهسواري
كابل صبح شنبه را با آماج حملات تروريستي آغاز كرد؛ حملاتي از سوي افراد ناشناس كه چندين محله مسكوني و مكان ديپلماتيك در كابل را هدف قرار دادند و دستكم باعث كشته شدن ۸ نفر و زخمي شدن ۲۵ نفر ديگر شدند. صبح شنبه سفارت ايران در كابل هم اعلام كرد كه يك موشك در محوطه سفارت ايران فرود آمده و خساراتي به تاسيسات و ابنيه اين مكان ديپلماتيك وارد كرده است. به گفته سخنگوي وزارت داخله افغانستان دستكم ۲۳ راكت در حملات صبح شنبه در نقاط مختلف كابل شليك شده است. علاوه بر اين فرديس فرامرز، سخنگوي رييس پليس كابل هم از انجام دو عمليات تروريستي با استفاده از مينهاي مغناطيسي در شهر كابل خبر داده است. سخنگوي وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران با اشاره به شليك موشك به سمت ساختمان سفارت جمهوري اسلامي ايران در كابل، اين اقدام را «جنگ نيابتي تروريستهاي همپيمان امريكا در افغانستان» توصيف كرد. در طول هفتههاي گذشته چندين حمله تروريستي در شهر كابل انجام شده است كه مراكز آموزشي و دانشگاه كابل را هدف قرار دادند. روز شنبه هم انتشار تصاويري در شبكههاي اجتماعي از فرار دانشآموزان يك مدرسه پس از انفجار يك موشك در مدرسه حكايت داشت.
حملات در كابل يك روز بعد از آن انجام ميشود كه گروه شبهنظامي طالبان در حملهاي گسترده به ولايت بدخشان در شمال شرقي افغانستان توانستند با تصرف ولسوالي مايمي، سلطه خود را بر اين ولايت گسترش دهند. به گفته سخنگوي وزارت دفاع افغانستان، در شبانهروز گذشته ۲۳ ولايت افغانستان شاهد عمليات تهاجمي گروه طالبان بودند. گسترش خشونتها در سراسر افغانستان از جمله حملات گسترده طالبان در ولايتهاي مختلف و افزايش حملات تروريستي در كابل، همزمان با استمرار بنبست در فرآيند گفتوگوهاي تحت هدايت امريكا در دوحه قطر اتفاق ميافتد. ساعاتي بعد از اين حملات، گروه تروريستي داعش با انتشار بيانيهاي در شبكههاي اجتماعي، مسووليت اين حمله را پذيرفت. گروه داعش ماه گذشته مسووليت حمله به دانشگاه كابل را هم بر عهده گرفتهبود كه مقامهاي ارشد دولت افغانستان با رد اين ادعا تاكيد كردهبودند كه مسووليت اين حملات بر عهده گروه شبهنظامي طالبان است. مقامهاي كابل منشا حملات اخير در پايتخت افغانستان از جمله حمله به مركز آموزشي كوثر دانش، حمله به دانشگاه كابل و حمله موشكي گسترده روز شنبه را ناشناس معرفي ميكنند. به گفته مقامهاي افغانستان گروه داعش با كشته شدن سركردگان ارشدش در افغانستان، توان انجام چنين عملياتي را در پايتخت افغانستان ندارد و احتمال ميدهند كه گروههاي شبهنظامي ديگر به ويژه طالبان پشت اين حملهها باشند. طالبان دست داشتن در اين حمله را تكذيب كرده است.
عمليات پيچيده استخباراتي
خبرگزاري صداي افغان، عصر شنبه با انتشار گزارشي حملات اخير را مشكوك توصيف كرده و مينويسد: «گروهي از كارشناسان، حتي معتقدند كه حملات راكتي صبح امروز و در پي آن، انتشار اعلاميه هشدارآميز سفارت امريكا به مثابه جنگهاي فيزيكي و رواني، ريشههاي يگانهاي دارند و خبر از وقايع مهم در پشت پرده ميدهند.» اشاره اين گزارش به بيانيه صبح شنبه سفارت امريكا است كه از شهروندان امريكايي خواسته بود از سفر به افغانستان خودداري كنند و سطح هشدار را براي امريكاييهاي حاضر در افغانستان بالا توصيف كردهبود. صداي افغان به نقل از كارشناسان امنيتي ادامه ميدهد: «شليك ۲۳ راكت از داخل پايتخت به نقاط مختلف شهر، بدون همكاري و حمايت گسترده و پيچيده اطلاعاتي و استخباراتي قدرتهاي خارجي و سازمانهاي داخلي، امكانپذير نيست. بسياري از شهروندان نيز اين پرسش ساده اما بسيار مهم را مطرح كردهاند كه چگونه ممكن است يك شبكه تروريستي، يك موتور سنگين حامل دهها موشك و يك موشكانداز را از دروازههاي پايتخت با فيلترهاي شديد و سختگيرانه امنيتي مجهز به دروازههاي هوشمند، سگهاي ردياب و افسران آموزشديده، عبور دهد و با آرامش كامل، آن را در مكاني عمومي، مستقر كرده و شليك كند؟» صداي افغان تاكيد ميكند: «به باور مردم و كارشناسان مسائل امنيتي اين عمليات داراي ابعاد بسيار پيچيده استخباراتي است كه اگر به طور دقيق، موشكافانه و مسوولانه ارزيابي شود، به احتمال قوي، سرنخهاي آن به يك يا چند سفارتخانه قدرتهاي زورمند خارجي يا دستگاههاي امنيتي و جاسوسي وابسته به آنها ميرسد.»
اصابت موشك به ساختمان سفارت ايران
ساعت ۱۰ صبح روز شنبه حساب كاربري سفارت جمهوري اسلامي ايران در كابل با انتشار توييتي نوشت: «يكي از موشكهاي شليك شده صبح امروز 01/09/99 در محوطه سفارت جمهوري اسلامي ايران در كابل فرود آمده و تركشهاي متعددي به ساختمان اصلي، شيشهها، تاسيسات و تجهيزات سفارت اصابت كرد. خوشبختانه اين حادثه تلفاتي در برنداشت و تمامي پرسنل سفارت در سلامت كامل به سر ميبرند.» سفارت ايران همچنين با انتشار تصويري ديگر از اصابت يك موشك ديگر به محوطه سفارت ايران خبر داد كه به گفته مقامات ديپلماتيك ايران «خوشبختانه عمل نكرده و هماهنگي لازم با مقامات محل براي خنثيسازي آن انجام شده است.»
سعيد خطيبزاده، سخنگوي وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال خبرنگاران در خصوص اخبار منتشرشده در ارتباط با اصابت چندين راكت به شهر كابل و ازجمله اصابت يك راكت به بخشي از محوطه حياط سفارت كشورمان، با محكوم كردن هرگونه اقدام تروريستي كه مردم افغانستان و اماكن غير نظامي را مورد حمله قرار ميدهد و همچنين با ابراز همدردي با دولت و مردم افغانستان خصوصا خانواده قربانيان اين اقدام تروريستي اظهار داشت: «در حمله تروريستي موشكي روز جاري به نقاط مختلف شهر كابل و از جمله محله ديپلماتيك اين شهر، طبق بررسيهاي به عمل آمده تا اين لحظه حداقل يك راكت به محوطه داخلي سفارت ايران در كابل اصابت كرده كه در نتيجه آن آسيبهاي جزيي به برخي تاسيسات و تجهيزات سفارت وارد شده است. در عين حال خوشبختانه هيچ خطري متوجه پرسنل سفارت كشورمان نشده است.» خطيبزاده اين حمله تروريستي را نمونهاي از جنگ نيابتي و اقدامات همپيمانان تروريست امريكا در افغانستان ذكر كرد و مسووليت مستقيم آن را متوجه اين كشور دانست.
راي اعتماد ولسي جرگه به ۱۰ وزير
كابينه افغانستان
درست همزمان با حملات تروريستي روز شنبه، پارلمان افغانستان ۱۰ نامزد معرفيشده از سوي اشرف غني، رييسجمهور افغانستان براي تصدي مقام وزارت در ولسيجرگه راي اعتماد گرفتند. قرار است طي روزهاي آينده ۱۳ كرسي باقي مانده ديگر كابينه هم به راي پارلمان گذاشته شود. علاوه بر ۲۳ وزير كابينه، رييس كل بانك مركزي و سرپرست رياست امنيت ملي افغانستان هم بايد براي ادامه كار از ولسي جرگه راي اعتماد دريافت كنند. از جمله وزراي تاييد شده ديروز توسط پارلمان افغانستان محمد حنيف اتمر در مقام وزير امور خارجه بود. عصر ديروز، محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه كشورمان در تماس تلفني با آقاي اتمر، انتخاب او را به اين مقام تبريك گفت.
پمپئو در دوحه به ديدار طالبان رفت
بهرغم تاييد رسمي وزير خارجه افغانستان، دستگاه ديپلماسي ايالات متحده امريكا كه ۱۹ سال است در حال جنگ در افغانستان است، ترجيح داد به جاي تماس و ديدار با وزير خارجه افغانستان، به ديدار مقامهاي گروه شبهنظامي مخالف دولت افغانستان برود. به نوشته خبرگزاري فرانسه، مايك پمپئو، وزير خارجه ايالات متحده امريكا كه در سفري جنجالي در خاورميانه به سر ميبرد، روز شنبه در دوحه با هيات مذاكرهكننده طالبان ديدار و گفتوگو كرد. از اسفند ماه پارسال كه گروه شبهنظامي طالبان با ايالات متحده امريكا پيمان دوستي امضا كردند، اين سومين ديدار مايك پمپئو با مقامهاي ارشد طالبان در دوحه است. نشستهاي مقدماتي ميان هياتهاي افغانستان و طالبان از دو ماه پيش در دوحه آغاز شده است، اما تاكنون هيچ پيشرفت ملموسي در تماسهاي اوليه براي تعيين شيوه كار مذاكرات بيناافغاني ميان گروههاي تماس دو هيات ايجاد نشده است. مايك پمپئو كه با انتصاب زلمي خليلزاد، به عنوان نماينده ويژه امريكا در امور افغانستان بر فرآيند صلح امريكا با طالبان نظارت داشت، حالا شخصا وارد عمل شده است كه در گفتوگو با هياتهاي مذاكرهكننده دو طرف، به شكستن بنبست اين مذاكرات كمك كند.
تماس تلفني ظريف با وزير خارجه افغانستان
درگفتوگوي تلفني ديروز بعدازظهر دكتر محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان با حنيف اتمر، وزير امور خارجه جمهوري اسلامي افغانستان، دكتر ظريف كسب راي اعتماد از نمايندگان مجلس افغانستان و انتخاب ايشان به سمت وزير امور خارجه را تبريك گفت و آمادگي كشورمان براي تداوم همكاريهاي فيمابين را به همتاي افغانستاني خود اعلام كرد. وزير امورخارجه افغانستان نيز ضمن تشكر، بر عزم كابل براي ارتقاي همهجانبه روابط با جمهوري اسلامي ايران تاكيد كرد.
شايعه هلاكت سركرده گروه تروريستي القاعده
رسانههاي پاكستان جمعه شب گزارش دادند كه منابع امنيتي اين كشور مرگ «ايمن الظواهري» سركرده گروه تروريستي القاعده را در افغانستان تاييد كردند. به گزارش ايرنا، تارنماي روزنامه انگليسيزبان «اكسپرس تريبيون» پاكستان در اين خصوص گزارش داد: منابع امنيتي در پاكستان مرگ سركرده القاعده را تاييد ميكنند. در اين گزارش افزوده شد: در صورت صحت مرگ الظواهري، اين موضوع تاثير بالقوهاي را بر سر تعيين رييس بعدي اين گروه خواهد گذاشت در حالي كه پيشتر دو نفر از سركردههاي ارشد القاعده كه در صف جايگزيني با الظواهري بودند نيز كشته شدند. نيروهاي امنيتي پاكستان اواخر آبان ماه ۱۳۹۷ دختر و داماد الظواهري را در شهر بندري كراچي بازداشت كردند.
الظواهري كه نام كامل وي «ايمن محمد ربيع الظواهري» است در ۱۹ ژوئن ۱۹۵۱ در مصر متولد شد و در سال ۲۰۱۱ جانشين «اسامه بنلادن» شد و رهبري القاعده را بر عهده گرفت. واشنگتن به هر كسي كه اطلاعاتي منتهي به بازداشت وي شود را ارايه كند ۲۵ ميليون دلار پاداش در نظر گرفته است. الظواهري قبل از پيوستن به شبكه القاعده كه بيشتر كشورهاي جهان آن را «شبكه تروريستي» ميدانند به عنوان يك جراح و متخصص جراحي عمومي فعاليت داشت. برخيها معتقدند كه در سالهاي پس از خروج نيروهاي شوروي سابق از افغانستان، الظواهري در بلغارستان، دانمارك و سوييس اقامت داشته و در برخي مواقع از گذرنامههاي جعلي براي سفر به بالكان، اتريش، يمن، عراق و فيليپين استفاده كرده است. الظواهري ۶۹ ساله آخرين بار در يك پيام تصويري در سالروز حملات يازده سپتامبر ديده شد. روزنامه مذكور در ادامه آورده است: اگر اين خبر تاييد شود، احتمال ميرود خلأ عميقي در رهبري القاعده به وجود آيد زيرا دو نفر از اصليترين سركردگان اين گروه كه احتمال ميرفت جانشين ظواهري باشند، تابستان گذشته كشته شدند.