يادداشت سازمان ملل به مناسبت روز جهاني منع خشونت عليه زنان

كرونا و خشونت عليه زنان در حاشيه و حاشيه‌نشيني

مترجم: محمدرضا نيك‌نژاد

25 نوامبر برابر 5 آذر، روز جهاني منع خشونت عليه زنان است. هر ساله نهادهاي جهاني و مردم‌نهاد تلاش مي‌كنند اين روز را بهانه‌اي براي آگاهي‌رساني درباره مبارزه با شكل‌هاي گوناگون خشونت عليه زنان و دختران قرار دهند. همچنين هر سال به‌ فراخور اين روز سازمان ملل با انتشار يادداشتي مفهومي به بررسي سويه‌هاي گوناگون خشونت عليه زنان، پيشرفت يا پسرفت تلاش‌هاي انجام‌شده يا در حال انجام، شرايط موجود و ... البته به موضوع يا تمِ (Theme) سال پيش‌رو مي‌پردازد. كليدواژه يادداشتِ امسال «كوويد 19» و پيامدهاي آن بر خشونت‌ عليه زنان و سخت‌تر شدن راه‌هاي اين مبارزه در دوران كروناست. در بخش‌هايي از اين يادداشت مي‌خوانيم.

«همه‌گيري كوويد 19 عامل‌هاي كليدي خطر را براي خشونت عليه زنان و دختران، از جمله كمبود مواد غذايي، بيكاري، نا‌امني اقتصادي، تعطيلي مدرسه‌ها، روند مهاجرت گسترده و خطر نا‌امني‌هاي داخلي را تشديد كرده است... چندين شكل خشونت، به ويژه خشونت خانگي، رواني، جنسي و اقتصادي و شرايط محدودِ زندگي، كه پيامد قرنطينه و جداسازي اجتماعي است، به طرز نگران‌كننده‌اي افزايش يافته است ... تعطيلي مدرسه‌ها خطر خشونت بر دختران، از جمله استثمار و آزارِ جنسي و ازدواج كودكان را افزايش مي‌دهد. محدود بودن جابه‌جايي فيزيكي و رفت‌وآمد عمومي، كاهش ظرفيتِ پشتيباني يا افزايش موارد نيازمند به حمايت‌هاي تخصصي در زمينه انواع گوناگون خشونت، توانايي زنان و دختران آسيب‌ديده براي دسترسي به پشتيباني‌هايي مانند كمك‌هاي پزشكي، برخورداري از عدالت، مراقبت‌هاي بهداشتي، مراقبت‌هاي رواني- اجتماعي را سد كرده است... با محدوديت‌ اين‌گونه خدمات ممكن است زنان و دختران آسيب‌ديده گمان كنند كه در محاصره مجرمان تنها هستند و اين سبب مي‌شود كه براي zدرخواست كمك احساس نا‌امني كنند و خطرهاي پيراموني را به مقام‌هاي رسمي گزارش ندهند. با توجه به شكافِ دسترسي جنسيتي به ابزارهاي نوين ارتباطي، زنان و دختران در بسياري از كشورها با تلفن‌هاي همراه، رايانه يا اينترنت براي آشنايي با آگاهي‌هاي مورد نياز براي رويارويي با خشونت عليه زنان و دختران و كوويد 19 دچار مشكل هستند. مجرمان ممكن است از محدوديت‌هاي برآمده از همه‌گيري كوويد 19 براي اعمال قدرت و كنترل خود بر آسيب‌ديدگان بهره بگيرند و از دسترسي آنان به خدمات و حمايت‌ شبكه‌هاي رسمي و غيررسمي بكاهند. اين شرايط تنها يك بحران بهداشت عمومي نيست، بلكه انسان را در برابر خطر وارونه كردن چندين دهه پيشرفت در مبارزه با فقر قرار داده و سبب افزايش سطح نابرابري در همه زمينه‌ها خواهد شد.»
موضوع يا تم 2020 روز جهاني منع خشونت عليه زنان «جهان را به رنگ نارنجي درآوريد: سرمايه‌گذاري كنيد، واكنش نشان دهيد، جلوگيري كنيد، گردآوري كنيد» (!Orange the World: Fund, Respond, Prevent, Collect) است. رنگ نارنجي نماد مبارزه با خشونت عليه زنان است. نويسندگان يادداشت سفارش مي‌كنند كه در دوران كرونا مبارزه با خشونت عليه زنان نيازمند سرمايه‌گذاري بيشتر است. با يك برنامه‌ريزي مشخص و راه‌اندازي كارزار گسترده و با به صفر رساندن تاب‌آوري در برابر خشونت عليه زنان براي جلوگيري از اين‌گونه خشونت جلوگيري كنيد. آسيب‌ديدگان را در مركز توجه قرار دهيد و در برابر رفتارهايي كه با آنها شده است واكنش نشان دهيد. داده‌هايي كه مي‌توانند در بهبود خدمات و برنامه‌ها در خشونت بر پايه جنسيت كارآمد باشند را گردآوري كنيد.
در بخش ديگري از يادداشت كه با سفارش‌هاي ضروري در راستاي پيش‌برد منع خشونت عليه زنان، كنشگران اين گستره را مخاطب قرار مي‌دهد، مي‌خوانيم: «جنبش زنان و رهبري آنها را در پيشگيري و پايان دادن به خشونت عليه زنان و دختران را بطور كلي پاس بداريد و تاييد كنيد. رويكردي بر پايه حقوق بشر در پيش بگيريد و توجه خود را به گروه‌هاي نابرخوردار زنان و دختران متمركز كنيد تا از خشونت نسبت به آنان جلوگيري كنيد. تلاش‌هاي‌تان با محوريت آسيب‌ديدگان باشد و تنها در صورت رضايت آگاهانه آنان و در شرايط توافق شده، داستان‌هاي‌شان را با رويكردي محترمانه و «بدون ضرر» روايت و بازگو كنيد. همه افراد درگير بايد اطمينان يابند كه حقوق آسيب‌ديدگان از هر نظر رعايت شود. همه افراد جامعه نقش مهمي در پايان دادن به خشونت عليه زنان و دختران دارند و همه بايد در بخش‌هاي مختلف همكاري كنيم تا چنين خشونتي از ميان برود. سكويي باشيم براي بلند كردن صداي كنشگران امروز و فردايي كه حقوق زنان در سراسر جهان را پيگيري مي‌كنند. آنتونيو گوترش، دبير كل سازمان ملل متحد، در يك درخواست عمومي براي جلوگيري از خشونت عليه زنان مي‌گويد: ما باهم مي‌توانيم و بايد از خشونت در هر جايي، از مناطق جنگي گرفته تا درون خانه‌هاي مردم جلوگيري كنيم. در روز 25 نوامبر در فضاهاي فيزيكي و مجازي از رنگ‌هاي نارنجي بهره بگيريد. زمينه گفت‌وگوي مجازي ميان كنشگران و سياست‌گذاران، بخش خصوصي و مردم را فراهم كنيد تا در مورد نياز به سياست‌هاي فراگير و برنامه‌ريزي در راستاي حمايت از آسيب‌ديدگان خشونت در دوران كوويد19 گفت‌وگو شود. داستان‌هايي از چگونگي پشتيباني سازمان‌تان از كنشگران و حاميانِ آسيب‌ديدگان بگوييد. گفت‌وگوهاي همگاني و آموزش عمومي در مورد آنچه افراد و سازمان‌ها مي‌توانند براي افزايش آگاهي درباره گسترش خشونت عليه زنان در دوران همه‌گيري كوويد 19 راه بيندازيد.