دو غول و گوشي دانشآموزان
علي صارميان
در ايران دو غول پرفايده و در حال گسترش تلفن همراه وجود دارد كه نزديك بيست سال است در بازار انحصاري بالاترين سودها را به خود اختصاص ميدهند. آنها يك بازار مصرف دايمي در ايران دارند كه مافوق تصور است. فقط در يك سال سود يكي از شركتها به نزديك پنج هزار ميليارد در سال 92 رسيده است و آن ديگري نيز در همين حدود در بازار ايران صرفه داشته است. ما از سود خالصي ميگوييم كه اين شركتها فقط در خدمات اپراتوري داشتهاند و نزديك پانزده تا بيست سال از اين سود بهرهمند شدهاند. چالش كرونا آزمون خوبي بود كه اين دو غول بيرقيب در قبال دانشآموزان محروم از تلفن همراه كه به همين سبب از تحصيل بازماندند، عكسالعمل نشان دهند. جمعيتي در تخمين حدود 700 هزار دانشآموز كه فقط با يك ماه اختصاص سود اين دو شركت و واردكنندگان موبايلهاي گرانقيمت ميتوانستند آن را تامين كنند، اما حتي خودكشي دانشآموزان باعث نشد كه وزير جوان يا مجلس يا هيات دولت اين مطالبه را به نمايندگي از دانشآموزان محروم مطالبه كنند. همه ما اقتصاد سياسي را ميدانيم و تعلق اين اپراتورها را به كساني كه دعوي مستضعفان دارند را ميشناسيم. فقط اين دو غول نيستند كه در بازار پرسود و بيرقيب مشغول سوددهي نقد براي صاحبان خويشند. واردكنندگان موبايل و سوداگران قاچاق گوشيها هم ميتوانستند، تامينكننده دانشآموزان محروم شوند. آنها نيز معلوم است كه وابسته به چه شركتهاي معظمي هستند. زماني آقاي احمد توكلي درباره سهام يكي از اين شركتها به اختصاص حداكثر 49درصد در مجلس غوغايي امنيتي به راه انداخت. اما اين آيندهنگري كاش وجود داشت كه چگونه ميشود اين دو غول را در خدمت محرومترين بچههاي آيندهساز مملكت به خدمت گرفت؟ آنها چگونه گواهينامه ملي حمايت از حقوق مصرفكنندگان را دريافت ميكنند وقتي هزاران دانشآموز از خدماتي كه آنها ميدهند محرومند؟ آيا انحصاري جز از طريق ايشان وجود دارد؟ تفقد به دانشآموزان براي يك ماه اينترنت رايگان هم احتمالا براي گسترش مشتري است، چراكه دانشآموزان حداقل 9 ماه درگير شبكه شاد و آموزش مجازي هستند. نميدانم اين مطالبه را چگونه مجلس يا دولت يا وزير جوان ارتباطات بايد عملي كند و به نمايندگي از بچههاي محروم وارد عمل شوند. بيست سال سود نقد در مقابل دو ماه اختصاص اين سودها براي تامين گوشي دانشآموزان، معاملهاي بيانصاف نخواهد بود. البته اگر اقتصاد سياسي و لابيها اجازه اين امر را بدهد. براي كساني سود اين شركتها از خودكشي و محروميت دانشآموزان اهميت بيشتري دارد.