گزارش ديدارهاي چند روز گذشته علي لاريجاني
دوراهي انتخاباتي
نماينده پيشين
آمل و لاريجان: لاريجاني تاكنون
نه گفته مي‌آيم
نه گفته نمي‌آيم!
مهدي روزبهاني
علي لاريجاني هنوز براي ورود به ميدان يا ايستادن بيرون كارزار انتخابات 1400 به تصميم نرسيده است. اين خلاصه خبري است كه نزديكان او درباره نظر رييس ادوار هشتم، نهم و دهم مجلس شوراي اسلامي نسبت به انتخابات رياست‌جمهوري 1400 مي‌گويند. اين روزها نام لاريجاني از جلسات و گعده‌هاي انتخاباتي اين و آن‌سو به گوش مي‌رسد. برخي حضور لاريجاني را در انتخابات رياست‌جمهوري 1400 مثبت و موثر مي‌دانند و تأكيد دارند كه بهتر است جريان‌هاي سياسي مختلف به‌ويژه اعتداليون و اصلاح‌طلبان از او حمايت كنند ولي در عين حال برخي به‌ويژه در جمع اصلاح‌طلبان معتقدند كه ديگر به هيچ عنوان نبايد روي يك كانديداي غيراصلاح‌طلب و غيرگفتماني سرمايه‌گذاري كرد. با اين همه اما از شنيده‌ها و خبرهاي انتخاباتي اين روزها اينگونه برمي‌آيد كه چانه‌زني درمورد لاريجاني و كانديداتوري و البته چگونگي كانديداتوري‌اش در انتخابات رياست‌جمهوري سيزدهم افزايش يافته و بسياري از چهره‌هاي سياسي، به‌ويژه نمايندگان ادوار گذشته مجلس به سراغ او رفته و مي‌روند تا به‌قول خودشان «رييس» را براي حضور در انتخابات 1400 راضي كنند. هرچند اينكه چرا تاكنون لاريجاني اظهارنظري صريح درباره كانديداتوري يا عدم كانديداتوري خود نكرده و تصميمي در اين باره نگرفته، محل پرسش است و هنوز كسي در اين باره نظر دقيقي نداده است. برخي پيش از اين گفته بودند كه لاريجاني براي حضور در انتخابات منتظر شكل‌گيري شرايطي است كه احزاب مختلف از او حمايت كنند اما عزت‌الله يوسفيان‌ملا از نمايندگان سابق و شايد يكي از نزديك‌ترين چهره‌هاي سياسي به لاريجاني، اين موضوع را رد مي‌كند و تأكيد دارد كه هنوز علت سكوت و عدم اعلام تصميم نهايي لاريجاني براي كسي روشن نيست.
به تازگي خبري منتشر شده كه نشان مي‌دهد جمعي از نمايندگان ادوار به ديدار علي لاريجاني رفته‌اند. پايگاه خبري ديده‌بان ايران به‌تازگي نوشت كه «هفته‌هاي اخير برخي از نمايندگان ادوار مجلس به ديدار «علي لاريجاني» در خيابان نياوران رفته‌اند. هرچند از جزييات اين ديدار تاكنون اخباري منتشر نشده اما با توجه به اسامي افرادي كه در اين ديدار حاضر شده بودند، به نظر مي‌رسد محتواي اين ديدار انتخاباتي و دعوت از علي لاريجاني براي شركت در انتخابات رياست‌جمهوري ۱۴۰۰ بوده است.»
رايزني‌هاي بهارستاني‌هاي ديروز در نياوران
اين پايگاه خبري همچنين پيش‌تر در خبري جداگانه اعلام كرده بود كه مصطفي پورمحمدي، دبيركل جامعه روحانيت با لاريجاني ديدار كرده است. خبري كه البته بلافاصله با واكنش روابط عمومي جامعه روحانيت مواجه شد و اين تشكيلات سياسي- مذهبي جناح راست كه ازقضا مدتي است به عنوان يكي از چند نهاد خواهان دستيابي به اجماع اصولگرايان فعال شده، در بيانيه‌اي تند و تيز اين خبر را تكذيب كرد. همزمان اما منابع مختلف مي‌گويند كه اين روزها رفت و آمد به دفتر لاريجاني بسيار است و بسياري از چهره‌هاي سياسي در حال رايزني با او، آن‌هم با محور انتخاباتند. همچنين شنيده‌هاي خبرنگار اعتماد حاكي از آن است كه بسياري از مقام‌هاي دولت حسن روحاني نيز در گفت‌وگوهاي خود تأكيد كرده‌اند كه در انتخابات پيش‌رو از علي لاريجاني حمايت خواهند كرد. آنان مي‌گويند لاريجاني باتوجه به سوابق و مشي اعتدالي‌اش مي‌تواند كشور را از مشكلات و مصائب و كشمكش‌هاي سياسي خارجي عبور دهد.
اما با اين حال عزت‌الله يوسفيان‌ملا كه دوره هشتم وقتي علي لاريجاني نخستين روزهاي حضورش را در پارلمان آغاز مي‌كرد و انتظار مي‌رفت غلامعلي حدادعادل، رييس مجلس هفتم، دوره جديد را نيز از كرسي رياست دنبال كند، از «علي لاريجاني» نام برد و توجه نمايندگان را به سوي او جلب كرد و تا 12 سال پس از آن روز تا پايان دوره دهم، همچنان از نزديك‌ترين چهره‌هاي مجلس به علي لاريجاني باقي ماند، ديروز به «اعتماد» گفته است: « آقاي لاريجاني تا اين لحظه براي كانديداتوري انتخابات 1400 اعلام آمادگي نكرده‌اند. بسياري به ايشان مراجعه كردند و در اين باره درخواست دادند. اشخاص مختلفي به ايشان رجوع كرده‌اند و درباره انتخابات رياست‌جمهوري 1400 صحبت كرده‌اند اما آقاي لاريجاني هنوز اظهارنظري نفيا يا اثباتا درباره انتخابات نداشته است.»
چندي پيش برخي گفته بودند كه لاريجاني در پاسخ به درخواست‌هاي مكرر شروطي را تعيين كرده كه درصورت محقق شدن آنها و هماهنگ شدن حمايت‌ها پا به عرصه انتخابات مي‌گذارد. اما يوسفيان‌ملا در اين باره مي‌گويد: «چنين چيزي صحت ندارد. آقاي لاريجاني تا به حال هيچ شرطي براي حضور در انتخابات مطرح نكرده‌اند. آقاياني كه تا به حال با ايشان ملاقات كرده‌اند و در اين باره با آقاي لاريجاني صحبت كرده‌اند، در جريان هستند كه ايشان فعلا هيچ پاسخي نداده است. اگر كسي چنين گفته، بايد در پاسخ به آنان بگوييم كه هيچ‌كس سخنگوي آقاي لاريجاني نيست و ايشان سخنگو ندارد!» نماينده آمل و لاريجان در چند دوره مجلس همچنين گفته است: «بسياري از بزرگان و چهره‌هاي مطرح از جريان‌هاي سياسي مختلف كشور و حتي از اقشار و گروه‌هاي مختلف تا به حال به آقاي لاريجاني مراجعه كرده‌اند و همگي نيز به ايشان گفته‌اند كه شرايط مساعد است.»
علت بلاتكليفي لاريجاني
يوسفيان‌ملا درباره علت سكوت لاريجاني در فاصله چندماه مانده به انتخابات 1400 نيز تأكيد مي‌كند: «واقعا به‌طور دقيق نمي‌دانم كه چرا هنوز در اين باره تصميمي گرفته نشده؛ اگر در اين باره اطلاعي داشته باشم، واقعا منطقي و معقول نمي‌دانم كه اين را مخفي كنم. خلاصه واكنش آقاي لاريجاني تاكنون اين است كه نه گفته‌اند براي انتخابات 1400 مي‌آيم و نه گفته‌اند كه نمي‌آيم! فعلا واكنشي نشان نداده‌اند و گفته‌اند كه نظري ندارم؛ درواقع پاسخي كه به همه داده‌اند، همين است.» نماينده پيشين آمل و لاريجان در مجلس همچنين مي‌گويد: «هنوز كسي درباره علت اين تصميم نگرفتن، كلامي از لاريجاني نشنيده است؛ چراكه اگر تصميم قطعي براي نيامدن داشت، به همه به‌طور قاطع مي‌گفت كه قصدي براي شركت در انتخابات ندارم و اگر هم قطعا مي‌خواست كه در انتخابات شركت كند، اين تصميم را حداقل به دوستان و نزديكان، به صراحت اعلام مي‌كرد.»
با اين همه اما به نظر مي‌رسد لاريجاني در حال بررسي شرايط است و چنانچه گروه‌هاي مختلف از او حمايت كنند، انگيزه‌اش براي حضور در انتخابات بيشتر خواهد شد. ولي تاكنون اصلاح‌طلبان دست رد، به سينه او زده‌اند. ضمن اينكه آتش انتخاباتي اصولگرايان هم به قدري تند شده كه ممكن است عرصه براي هر رقيبي - چه لاريجاني، چه اصلاح‌طلبي تمام‌عيار- سخت باشد. نكته‌اي كه شايد از ديگر عواملي است كه منجر به اين ترديد انتخاباتي لاريجاني شده است.
در اين ميان آن‌طور كه اشاره شد، درحالي كه خبرهايي هم از رايزني دولتي‌ها با لاريجاني به گوش مي‌رسد، يوسفيان‌ملا تأكيد دارد كه تا به حال نشنيده كسي از دولت حسن روحاني خواهان ديدار و رايزني انتخاباتي با لاريجاني شده باشد. نماينده پيشين آمل و لاريجان در مجلس به «اعتماد» مي‌گويد: «چهره‌هاي بسياري به آقاي لاريجاني رجوع مي‌كنند؛ از نمايندگان سابق و حتي نمايندگان فعلي مجلس. ولي تا به حال نشده كه لاريجاني به فردي يا گروهي بگويد بياييد تا درباره انتخابات صحبت كنيم، در بيشتر موارد افراد خودشان درخواست ديدار با او را مي‌دهند و پيشاپيش هم نمي‌گويند كه مي‌خواهند درباره انتخابات صحبت كنند!»
تمايل لاريجاني براي رياست‌جمهوري
در حالي كه گمانه‌زني‌ها درباره لاريجاني افزايش يافته ولي نزديكان رييس پيشين مجلس شوراي اسلامي همچنان سعي مي‌كنند از اظهارنظر صريح و مطلق درباره فعاليت انتخاباتي او پرهيز كنند. مهرداد لاهوتي، از ديگر نمايندگان پيشين مجلس كه همچون يوسفيان‌ملا، به عنوان يكي از چهره‌هاي پارلماني نزديك به رييس پيشين مجلس شناخته مي‌شود، در پاسخ به «اعتماد» درباره پرسش‌هاي گوناگوني كه در ارتباط با تحركات انتخاباتي لاريجاني مطرح است، گفته كه فعلا ترجيح مي‌دهد در اين باره صحبت نكند!
همزمان يكي از نزديكان علي لاريجاني كه نخواست نامش فاش شود نيز به خبرنگار «اعتماد» اطلاع داده كه او از زمان پايان يافتن دوره دهم مجلس شوراي اسلامي به موضوع انتخابات رياست‌جمهوري فكر كرده و شركت در انتخابات 1400 يكي از برنامه‌هاي لاريجاني براي آينده سياسي اوست اما اينكه حتما در اين انتخابات شركت كند، بستگي به شرايط انتخابات و حمايت جريان‌هاي مختلف از او دارد. هرچند به‌گفته اين چهره نزديك به رييس پيشين مجلس شوراي اسلامي، با تمامي اين تفاسير لاريجاني از كانديداتوري در انتخابات رياست‌جمهوري استقبال مي‌كند. لاريجاني پيش از اين، بارها و بارها كشمكش را با نيروهاي تندروي اصولگرا در مجلس تجربه كرده و به همين دليل، بسيار بعيد است كه به اين دليل پا پس بكشد و احيانا به‌خاطر مخالفت و كارشكني‌هاي اصولگرايان تندرو به‌ويژه پايداري‌ها، از حضور در انتخابات منصرف شود و در نتيجه آن‌چه مي‌تواند در تصميم نهايي لاريجاني اثرگذار باشد، چيزي نيست مگر نظر اصلاح‌طلبان!
هرچه هست، به نظر مي‌رسد لاريجاني بعيد است كه بخواهد رقيب كانديداي اصلاح‌طلبان در انتخابات رياست‌جمهوري باشد و چنانچه اصلاح‌طلبان بتوانند كانديداي موردنظر خود را وارد رقابت انتخاباتي كنند، احتمالا خبري از كانديداتوري لاريجاني نخواهد بود و اگر هم بيايد، احتمالا پيش از روز سرنوشت، كنار خواهد كشيد. اما اگر اين اتفاق رخ ندهد، لاريجاني خود را براي رقابتي سخت و سنگين با اصولگرايان و به‌خصوص تندروهاي اين جريان سياسي در انتخابات رياست‌جمهوري آماده مي‌كند.