گفت‌وگوي راشل مارتين با ولي نصر
اگر داعش قلمرو خود را گسترش دهد؛ استراتژي امريكا چه خواهد بود؟
جنگ عليه گروهي كه خود را دولت اسلامي مي‌نامد يك همكاري غيرمعمول ايجاد كرده است. داعش اكنون كنترل شهر رمادي را از آن خود كرده كه اين يك ضربه قابل توجه به نيروهاي امنيتي عراق است. به همين سبب در حال حاضر، اين نيروها با شبه نظاميان شيعه براي باز پس گرفتن رمادي همكاري مي‌كنند ولي نصر، رييس مدرسه مطالعات بين‌المللي پيشرفته دانشگاه جانز هاپكينز مي‌گويد: اين شبه نظاميان كه توسط ايران حمايت مي‌شوند، يك نيروي مبارزه موثرتر از ارتش عراق هستند اما اين واقعيت براي ايالات متحده چالش‌هاي سياسي ايجاد مي‌كند؟
ولي نصر: شبه نظاميان شيعه از حمايت سياستمداران و روحانيان برخوردارند. به همين دليل در روي زمين بسيار موثر هستند. اما ما نمي‌توانيم با آنها به دليل مسائلي كه با ايران داريم همكاري كنيم. ما با ارتش سكولار و حرفه‌اي عراق كار مي‌كنيم كه نتوانستند از موصل، رمادي و تكريت محافظت كنند. اين موضوع اكنون دغدغه‌هاي استراتژيك امريكا را افزايش داده است.
مارتين| پس شما مي‌گوييد كه امريكا بايد بداند كه در جنگ عليه داعش تا اندازه‌اي در حال همكاري با ايران است؟
نصر: بله. ما قطعا منافع مشترك با ايران نه تنها در عراق، بلكه به‌طور فزاينده در سوريه داريم. واقعيت اين است كه متحدان عرب ما با يك جنگ بسيار متفاوت ديگر روبه‌رو هستند. داعش تا انجام عمليات در مسجدي در عربستان سعودي وارد عمل شده است، اما هنوز نگراني راهبردي اوليه عربستان سعودي اين است كه بايد حوثي‌ها در يمن را به دليل تفاوت‌هايش با ما بمباران كند. در عراق و در سوريه، ايالات متحده دوستي ندارد. ايالات متحده در اينجا بايد از خودش در برابر بي‌ثباتي و معضل تروريسم محافظت كند. بنابراين اين درست نيست كه اين يك مشكل عراقي است. اين يك معضل براي امريكا است چرا كه اگر داعش يك منطقه بزرگ را اشغال كند و يك دولت ملت داعشي ايجاد كند، مي‌تواند متحدان ما را دچار بي‌ثباتي كند. و سپس مشكلات به اروپا و ايالات متحده باز مي‌گردند.
در حال حاضر، در صورتي كه هدف شكست دادن داعش است، بايد توانايي صرف نظر از دولت سني در عراق و سوريه و حتي سناريو بدتر را هم داشته باشيم. ما بايد ببينيم چگونه مي‌توانيم اين كار را انجام دهيم. در هر صورت ما قبلا در سال‌هاي 2001 و 2002 صدها هزار نفر از سربازان امريكايي را در افغانستان عليه طالبان وارد جنگ كرديم. چقدر آن مبارزه موثر بود؟ ما براي اينكه از قرار گرفتن دو فيل 10 تني در يك اتاق جلوگيري كنيم، بايد ميدان را به شبه نظاميان شيعه آموزش ديده، مورد حمايت و مسلح ايران بدهيم.
مارتين| شما مي‌دانيد، مقامات ايالات متحده سعي خواهند كرد كه به اين مساله منطقه‌اي شكل بدهند و براي آن روش‌هاي مختلف وجود دارد. چرا از قطر، بحرين، عربستان سعودي، كشورهاي ديگر خليج فارس براي جنگ عليه داعش استفاده نمي‌شود؟
نصر: نه، آنها وارد جنگ با داعش نمي‌شوند. اول از همه، آنها يك پشتوانه تاريخي از حمايت ضمني از عناصر افراطي در سوريه و عراق دارند. تشويق قبايل به مقاومت در برابر دولت اضطراري يا پيوستن به افراط‌گرايان از سوي آنها باعث شد كه اكنون ما شاهد ظهور داعش باشيم. شما مي‌دانيد، كه ما يك نشست درباره ايران در كمپ ديويد داشتيم. ما در آنجا نتوانستم دولت‌هاي عربي را به جنگ عليه داعش متقاعد كنيم. من فكر مي‌كنم بخشي به دليل اشتباه دولت بود كه اين را به يك اولويت در گفت‌وگو با دولت منطقه‌اي تبديل كرده بود و از آنها خواستار تغيير استراتژي براي حل مساله داعش بود.
مارتين| پس بايد چه تاكتيكي مي‌داشت؟ حالا ايالات متحده چه كار نبايد بكند؟
نصر: بله واقعيت اين است كه ما بايد همان روشي را كه در تكريت به كار برديم، به كار مي‌برديم. پوشش هوايي امريكا اجازه مي‌دهد شيعيان در زمين مبارزه كنند و صادقانه‌تر بايد بگويم اين موثر‌ترين انتخاب ما مي‌تواند باشد. شرايط استراتژيك كشوري مانند عراق خيلي پيچيده است. من فكر نمي‌كنم كه ايراني‌ها آنقدر به همكاري با امريكا علاقه‌مند باشند كه ما علاقه‌مند هستيم.
اما واقعيت اين است كه ما هر دو، داعش را خطري براي منافع خود مي‌بينيم. هيچ جايگزيني ندارد جز يك هماهنگي ناگفته ميان امريكا و ايران. بنابراين نيروي هوايي امريكا از شبه نظاميان شيعه كه توسط ايران حمايت مي‌شوند، پشتيباني مي‌كند. براي مدت طولاني اين شبه نظاميان شيعه تنها پاسخ ممكن به داعش هستند. من فكر نمي‌كنم ما گزينه ديگري داشته باشيم. مگر اينكه ما قيد عراق و سوريه را بزنيم و بگذاريم هر اتفاقي كه مي‌خواهد بيفتد.
http://www.npr.org :منبع