آيا سيدحسن خميني، كانديداي انتخابات رياست‌جمهوري مي‌شود؟
دوراهي سياسي ساكن جماران
با نزديك‌تر شدن به ماه ثبت‌نام‌ها چپ و راست سياسي يا براي ثبت‌نام در سيزدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري دعوت مي‌شوند يا براي رفتن به ساختمان خيابان فاطمي وزارت كشور، احساس دين و وظيفه كرده و براي نام‌نويسي در انتخابات برنامه‌ريزي مي‌كنند. در ميان همه نام‌هايي كه از راست و چپ، به تعبيري مستقل يا بهاري به چشم مي‌خورد، نام ساكن جماران بيش از باقي خودنمايي مي‌كند. سيدحسن خميني، فرزند احمد و نوه آيت‌الله روح‌الله خميني كه توليت موسسه تنظيم و نشر آثار رهبر انقلاب را برعهده دارد، تحصيلات حوزوي خود را از سال 68 آغاز كرده و از سال ۸۹، 90 هم به تدريس خارج مشغول است. او يك بار هم در انتخابات دوره پنجم مجلس خبرگان رهبري كه اسفندماه 94 برگزار شد، نام‌نويسي كرد اما در حالي كه در امتحان اجتهاد شركت نكرده بود، با حكم ردصلاحيت شوراي نگهبان از حضور در انتخابات محروم شد. حالا اما مدتي است كه زمزمه‌هايي مبني بر احتمال حضورش در انتخابات دوره سيزدهم رياست‌جمهوري شنيده مي‌شود، زمزمه‌هايي كه اگرچه او تاكنون تاييدشان نكرده اما چون هنوز از سوي او به صورت قطعي تكذيب نيز نشده، احتمال حضورش را در انتخابات قوت مي‌بخشد. چه آنكه اين روزها كمتر گمانه‌زني انتخاباتي تاييد مي‌شود و اگر خبري تكذيب نشد، مي‌توان آن را جدي گرفت. در اين ميان برخي نيز معتقدند كه چون او نيز در سال‌هاي ۹۲ و ۹۴ بخشي از ائتلاف خاتمي- هاشمي و روحاني بوده احتمال حمايت اصلاح‌طلبان از او بسيار بالاست. اما در مورد كانديداتوري سيدحسن خميني دو ديدگاه وجود دارد؛ دوراهي كه شايد يادگار امام هم مشغول سنجيدن مسيرهاي دوگانه آن است. برخي معتقدند كه سيدحسن خميني به دليل نسبت فاميلي با بنيانگذار جمهوري اسلامي نبايد وارد كارزارهاي سياسي شود و در مقام و منصبي چون رياست‌جمهوري قرار گيرد. اين گروه معتقدند كه عملكرد سيدحسن خواه‌ناخواه پاي بنيانگذار جمهوري اسلامي نوشته خواهد شد. علي‌محمد نمازي، عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران سازندگي از جمله كنشگران سياسي است كه معتقد است سيدحسن خميني نبايد كانديدا شود. در حالي كه «جبهه اصلاحات ايران» تاكيد كرده خروجي تصميماتش را پس از تعطيلات نوروز اعلام خواهد كرد، برخي مي‌گويند كه سيدحسن خميني از جمله گزينه‌هاي جدي اين نهاد است. نمازي اما به خبرگزاري اصولگراي تسنيم گفته است: «به هر حال جايگاه آقاي حسن خميني كه يادگار حضرت امام است بايد حفظ شود و توصيه بنده به ايشان اين است كه كانديداي رياست‌جمهوري نشود. اگر منظور روزنامه اعتماد و آرمان از طرح نام آقاي سيدحسن خميني در روزهاي اخير اين است كه ايشان كانديداي ۱۴۰۰ شود و در نهايت خروجي نهاد اجماع‌ساز باشد، آنها نظرات خودشان را دارند ولي بنده معتقدم كه اگر آقاي سيدحسن خميني به اين عرصه وارد نشود، براي خود ايشان بهتر است.» همزمان اما برخي معتقدند كه براي انتخابات پيش‌رو بايد سراغ كانديداي جرياني و حزبي رفت؛ چراكه تنها در اين صورت مي‌توان انتظار داشت كه كانديدايي كه به عنوان رييس‌جمهوري انتخاب مي‌شود، نسبت به آراي مردم و حمايت جريان‌ها و احزاب پاسخگو باشد. مصطفي كواكبيان، دبيركل حزب مردم‌سالاري و نماينده پيشين مجلس كه خود نيز قصد كانديداتوري در انتخابات پيش‌رو را دارد هم معتقد است برخي افراد چون در چارچوب احزاب نمي‌گنجند، بهتر است كه كانديدا نشوند. او در گفت‌وگو با خبرگزاري برنا شرح داده كه «شخصيت‌هايي مثل سيدمحمد خاتمي و سيدحسن خميني و ظريف خيلي در چارچوب احزاب نمي‌گنجند البته اين خود محل اشكال است. آقاي خاتمي بنياد باران را دارد ولي بايد حزبي قوي راه مي‌انداخت و همه اين سي و چند حزب را تجميع مي‌كرد. ظريف هم به همين صورت است. اين شخصيت‌ها حزبي نيستند و اگر بيايند احزاب به اين مسائل توجه خواهند داشت. من مطمئنم كه سيدمحمد خاتمي نمي‌آيد و تا حدود زيادي فكر مي‌كنم آقاي سيدحسن‌آقا هم نمي‌آيند و آقاي ظريف هم به همين صورت است.» دبيركل حزب مردم‌سالاري درباره كانديداتوري سيدحسن خميني مي‌گويد: «من چند بار از ايشان پرسيده‌ام و ايشان گفتند نمي‌آيند و اخيرا مصاحبه‌اي با روزنامه مردم‌سالاري آنلاين داشتند و گفتند كه من قبلا گفته‌ام نمي‌آيم و همچنان سر جايش است.» در اين حال گروهي نيز معتقدند فراجناحي و فراحزبي بودن شخصيت‌هايي چون سيدحسن خميني مي‌تواند يك امتياز مثبت براي حضور در انتخابات باشد. به تعبير آنها گزينه‌اي كه وابستگي جرياني و جناحي ندارد هم مي‌تواند سبد راي بزرگ‌تري داشته باشد و هم در صورت انتخاب شدن مي‌تواند انسجام و وحدت بيشتري را به فضاي سياسي كشور بيفزايد. اسماعيل گرامي‌مقدم، سخنگوي حزب اعتماد ملي از آن دست كنشگران سياسي است كه معتقد است حضور سيدحسن خميني مي‌تواند افزايش چشمگير مشاركت به همراه داشته باشد. او به ايلنا گفت: «آيت‌الله سيدحسن خميني به لحاظ سواد مذهبي طبق تاييد بسياري از علما و مراجع تقليد از مجتهدين مسلم در حوزه است. به لحاظ داشتن سواد سياسي نيز تخصص دارند، به گونه‌اي كه آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني به ايشان لقب فيلسوف داده بودند؛ از منظري ديگر ايشان منتسب به خاندان امام است و مردم نيز براي امام احترام خاصي قائل هستند؛ ضمن اينكه چهره‌اي بي‌حاشيه بوده و هستند. بنابراين باتوجه به عدم بي‌اعتمادي كه در جامعه وجود دارد، در صورتي كه ايشان وارد صحنه انتخابات شود، قاعدتا شور و هيجان در انتخابات ايجاد خواهد شد و سطح رقابت افزايش پيدا خواهد كرد و مشاركت حداكثري را شاهد خواهيم بود.»