گرداب حقيقيها شاخص را يك كانال پايين كشيد
گروه اقتصادي| بورس تهران سه هفتهاي است كه در فاز اصلاحي قرار گرفته است. اصلاح بازار در هفته گذشته به سقوط شاخص به كانال 62 هزار واحدي ختم شد تا سياست فروش سهامداران حقيقي كه اعتماد خود را نسبت به بازار از دست دادهاند نقدينگي بازار را به حدي پايين بكشد كه شاخص كل در يك هفته 5/1 درصد عقبنشيني كند و بازار در يك ماه اخير بيشترين زيان را ببيند. اين در حالي است كه فشار عرضه در اكثر گروهها بازار را با بحران شديدي مواجه كرده بود و اگر خريد سهامداران حقوقي نبود شاخص ممكن بود ريزش سنگينترين را از سر بگذراند. در هفتهاي كه گذشت براساس آمارهاي موجود از 37 گروه شركتهاي بورسي، فقط پنج صنعت رشد قيمتي را تجربه كردند. بنابراين، بازار سهام گرفتار افزايش عرضه بوده كه سقوط قيمتها را به همراه داشته است. در اين ميان صنايعي كه با رشد شاخص همراه بودند نيز تغييرات قيمتي بسيار محدودي داشتند.
در شرايط كنوني كارشناسان بازار سرمايه مشكل اصلي بازار را كمبود نقدينگي و نامطمئن بودن بازار سرمايه از نگاه سرمايهگذاران عنوان ميشود؛ بحراني كه به طور حتم با ختم به خير شدن مذاكرات هستهاي و توافق نهايي ميتواند با هيجان مثبت ايجاد شده به يكباره محو شود. اما به هر حال اگر به بررسي دقيق بازار بپردازيم، متوجه ميشويم كه بورس بيش از هر چيز با مذاكرات هستهاي گره خورده است و شايد همه دلايل ديگر به نحوي با اين قضيه مرتبط باشند.
در حالي كه كمتر از 18 روز تا مهلت تعيين شده از سوي طرفين مذاكرهكننده باقيمانده، اخبار و شايعات ضد و نقيضي روانه بازار ميشود ولي هيچكدام از اين اخبار مثبت و منفي نميتواند جو رواني بازار را تغيير دهد و به همين دليل است كه بازار اين روزها خريدار ندارد و تنها خريداران اين روزها كه هر از چندي از انفعال خارج ميشوند حقوقيها هستند كه عموما با خريدهاي دستوري بر حباب بازار دامن ميزنند.
از طرفي تجربه نشان داده كه اهالي بازار نبايد انتظاري خوشبينانه به نتيجه مذاكرات داشته باشند و بايد خودشان را براي تمديد احتمالي آماده كنند چرا كه پيش از اين نيز چندين بار در نيمه دوم سال 92، در بهار و تابستان 93، در پاييز سال گذشته و در نهايت نيز در فروردين 94 خوشبينيها منجر به رشد قيمت هيجاني در بازار سهام شد اما با محقق نشدن انتظارات، شاهد ريزش مجدد قيمتها حتي به سطوحي پايينتر از سطوح قبلي بوديم. اين موضوع سبب شده است در شرايط كنوني نيز كه اخبار مناسبي از مذاكرات هستهاي منتشر نميشود، توجه بازار به اخبار منفي بيشتر باشد و هرگونه اظهارنظر نگرانكننده اثر خود را بر بورس تهران منعكس ميكند. اين در حالي است كه به گفته فعالان بازار قيمتها اين روزها در بسياري از گروهها به كف رسيده و ارزنده است. از طرفي حمايت حقويها در روزهاي اخير نشان داده كه بازار با افزايش فشار فروش حقيقيها با عكس العمل حمايتي حقوقيها همراه ميشود و اين اتفاق خوبي نيست و ميتواند منجر به پف مجدد بازاري شود كه در هفتههاي اخير اصلاح شده است. با توجه به موارد ذكر شده به نظر ميرسد بازار تا اطلاع ثانوي در روزهاي باقيمانده تا مهلت توافق لوزان با ركود همراه باشد و نتواند رشد طبيعي داشته باشد.