گروه اقتصادي | آلمان‌ها گوي سبقت را از ديگران ربودند. اين را تنها مقامات اقتصادي ايران كه ميزبان آلمان‌ها هستند نمي‌گويند، حتي رسانه‌هاي خارجي نيز معتقدند كه آلمان‌ها درحال سفت كردن جاي پايشان بر اقتصاد ايران هستند.
دور نيست زماني كه آنها شريك اول تجاري ايران بودند و بعدها وقتي فاصله سياسي ايران و اروپا بيشتر شد، تجارت ايران و چين هموار‌تر از قبل شد و چيني‌ها شريك اول شدند. حالا آلماني‌ها كه در سه ماهه اخير نشان داده‌اند روياي بازگشت به ايران را دارند و در پتروشيمي و پنجره صنعت دارو و خودروسازي و... را مي‌كوبند صدرنشين فعال‌ترين‌هاي اروپا هستند. فرانسوي‌ها نيز راهي ايران هستند و شهريور ميهمان مي‌شوند اما باز هم آلمان‌ها در اين مسابقه گوي سبقت را ربوده‌اند.
حالا معاون وزير صنعت، معدن و تجارت از مكاتبه آلماني‌ها براي اعزام يك هيات بلندمرتبه تجاري به ايران خبر مي‌دهد اما براي تكميل جمله‌اش اشاره مي‌كند به ورود ايتاليايي‌ها و از همه اين تحركات نتيجه مي‌گيرد كه انتظار اروپايي‌ها براي لغو تحريم ايرانيان بيشتر از آن چيزي است كه تصور مي‌شد.
برخي مقامات شركت‌هاي اروپايي وقتي با اين سوال روبه‌رو مي‌شوند كه چرا به ايران مي‌رويد؟ مي‌گويند مي‌خواهيم نوبت بگيريم. وقتي خبري درباره تمايل امريكايي‌ها براي ورود به صنعت پتروشيمي ايران منتشر شد، نيز برخي از همين عبارت براي توضيح استفاده كردند. گفتند سهامداران امريكايي آن شركت اروپايي مي‌خواستند نوبت بگيرند براي سرمايه‌گذاري در كشوري كه درهايش باز مي‌شود. معاون وزير صنعت، معدن و تجارت درباره آخرين ملاقات‌هاي ايرانيان با تجار اروپايي گفت: جدا از آلمان‌هاي متقاضي ورود به ايران، يك هيات ۳۰۰ نفره از تجار ايتاليايي به زودي به ايران مي‌آيند.
حسين اسفهبدي به مهر گفته است: اين روزها نمايشگاه‌هايي كه در ايران برگزار مي‌شود، بدون استثنا شاهد حضور فراگير خارجي‌ها هستند و استقبال آنها از نمايشگاه‌هاي ايران، افزايش چشمگير و پررنگي داشته است اما هنوز تعداد خاصي از كشورها و شركت‌هاي مقتدر دنيا هم هستند كه در نوبت براي حضور در نمايشگاه‌هاي ايران به سر مي‌برند و انتظار مي‌كشند تا به زودي توافق حاصل شود و در ايران حضور يابند.
مديرعامل شركت سهامي نمايشگاه‌هاي جمهوري اسلامي ايران خاطرنشان كرد: هم اكنون شركت‌هاي امريكايي نيز در نمايشگاه‌هاي ايران حضور دارند و تعداد آنها افزايش يافته است اما تاكنون درخواستي به صورت رسمي براي پذيرش هيات بزرگ تجاري امريكا در ايران نداشته‌ايم.
براي لغو تحريم آماده‌ايم
تنها روند مذاكرات نيست كه روي خروجي خبرگزاري‌هاي خارجي قرار مي‌گيرد. اخباري درباره آينده اقتصادي ايران مشتريان فراواني دارد. رويترز در مصاحبه‌اي با فعالان آلماني نظرات آنان را درباره ايران پساتحريم جويا شده است. مي‌گويند خود را براي لغو تحريم آماده كرده‌اند و در همين ماه‌ها ملاقات‌هايي با مقامات ايران داشته‌اند.
در حالي كه مذاكرات به ضرب‌الاجل روز سه‌شنبه نزديك مي‌شود، يك مقام ارشد آلماني گفت: اوضاع مانند يك مسابقه قايقراني است و همه در انتظار شليك آغاز مسابقه تلاش مي‌كنند در بهترين موقعيت باشند.
وي افزود: اين شركت‌ها تلاش مي‌كنند تا ارزيابي كنند آيا روابط گذشته هنوز پا برجا است و مي‌توانند روي افرادي كه مي‌شناسند حساب كنند يا بايد روابط جديدي درست كنند.
آلمان روابط تجاري و فرهنگي با ايران دارد كه سابقه آن به قرن 19 مي‌رسد. آلمان بر خلاف انگليس و روسيه هيچ سابقه استعماري در منطقه ندارد كه اين موجب مي‌شود آلمان شريكي جذاب باشد.
در سال‌هاي تحريم كشورهايي مانند چين، امارات، كره جنوبي، تركيه و هند جاي آلمان را گرفته‌اند.
بررسي‌ها نشان مي‌دهد ميزان مراودات تجاري بين دو كشور ايران و آلمان بين سال‌هاي 87 تا 93 حدود 18 ميليارد و 833 ميليون دلار (به صورت ميانگين سالانه حدود 7/2 ميليارد دلار) بوده است. از اين ميزان 16ميليارد و 382 ميليون دلار آن واردات ايران از آلمان و دو ميليارد و 451 ميليون دلار آن صادرات كالاهاي ايراني به آلمان بوده است.
براساس آمار گمرك ايران، در سال 93 صادرات ايران به كشور آلمان حدود 350 ميليون دلار بوده كه عمدتا كالاهاي سنتي، كشاورزي و با بهره‌وري پايين را شامل مي‌شود. كالاهايي نظير روده، بادكنك و شكمبه حيوانات، كف‌پوش، انواع پسته، عصاره شيرين‌بيان، نباتات، آب سيب، چاي سياه، كتيرا، چرخ دوزندگي، شيريني، حنا، بادام، خيارشور، بادام، ماشين‌هاي قنادي، زعفران و....
همچنين در اين سال كالاهايي نظير ماشين‌ها و دستگاه‌هاي مكانيكي با كار خاص، آنتي سرمك‌ها و ديگر مشتقات خوني، روغن خام سويا، تراكتور‌هاي جاده‌اي، مكمل‌هاي دارويي، پرس‌ها براي ساختن تخته از خرده چوب، روغن دانه آفتابگردان، تلمبه‌هاي خلاء، ماشين‌هاي ريخته‌گري، لكوموتيوهاي ديزلي، حشره‌كش، كره بسته‌بندي، كوره‌هاي صنعتي و آزمايشگاهي، بيل مكانيكي، ماشين‌هاي خردكردن يا ساييدن خاك، سنگ و سنگ معدن، اعضاي مصنوعي بدن، فرآورده‌هاي روان‌كننده فاقد روغن نفتي يا معدني، اجزا و قطعات ماشين‌هاي ظرفشويي, ماشين‌آلات براي تميزكردن و خشك كردن و پركردن و بستن در اين سال بيشترين واردات از آلمان را به ايران داشت.
در سال 92 هم حدود 332 ميليون دلار، در سال 91 حدود 352 ميليون دلار، در سال 90 حدود 412 ميليون دلار، در سال 89 حدود 343 ميليون دلار، در سال 88 حدود 346 ميليون دلار و در سال 87 حدود 316 ميليون دلار كالا از ايران به كشور آلمان صادر شده است.
ميزان واردات از كشور آلمان در سال 92 حدود 847/1 ميليون دلار، در سال 91 حدود 912/1 ميليون دلار، در سال 90 حدود 156/2 ميليون دلار، در سال 89 حدود 480/2 ميليون دلار، در سال 88 حدود 833/2 ميليون دلار و در سال 87 حدود 480/3 ميليون دلار بوده است.
مقام آلماني مزبور از شركت‌هايي مانند «فولكس واگن» و «دايملر» به عنوان شركت‌هايي ياد كرد كه در تلاش براي يافتن جايگاهي در ايران هستند.
فولكس واگن اعلام كرد كه هيچ فعاليت جديدي را در ايران آغاز نكرده و دايملر نيز گفت كه اوضاع را زير نظر دارد هر چند هر معامله يا بازگشتي به ايران بستگي به نتيجه مذاكرات هسته‌اي دارد.
اما يك فرد آگاه از اوضاع شركت فولكس واگن -بزرگ‌ترين خودروساز اروپا - گفت: البته كه مذاكراتي وجود دارد.
وي افزود: تمام عرضه‌كنندگان بالقوه نيز مذاكراتي دارند اما اين كار پشت صحنه انجام مي‌شود.
يك سخنگوي شركت «زيمنس» نيز اين هفته گفت كه اين شركت پيش از هر تصميمي درباره فعاليت در ايران در انتظار نتيجه مذاكرات هسته‌اي است.
اين موضوع براي سياستمداران آلماني هم دشوار است زيرا از يك سو مي‌خواهند فشار تحريم را بر ايران حفظ كنند و از سوي ديگر نمي‌خواهند شركت‌هاي آلماني ضرر كنند.
در برلين گفته مي‌شود كه «زيگمار گابريل»، وزير اقتصاد و انرژي آلمان در نظر دارد در ماه جاري به تهران سفر كند اما وزارتخانه مزبور اين سفر را تاييد نكرده است.