نان چند نرخي در بازار به هم ريخته

گروه اقتصادي

زمزمه‌هايي در مورد افزايش قيمت «نان» به گوش مي‌رسد. طبق اظهارات مقامات دولتي قيمت نان گران نخواهد شد. اما فعالان اين صنعت به دنبال افزايش قيمت نان هستند. بر همين اساس هم نظر متفاوتي دارند. به باور آنها قيمت نان به احتمال زياد به دنبال افزايش قيمت گندم و آرد، در ماه‌هاي آتي افزايش پيدا خواهد كرد. البته پيش‌بيني مي‌شود اين رشد قيمتي فعلا در مورد نان‌هاي آزادپز باشد و نرخ نان‌هاي يارانه‌اي تغييري نكند. اما سناريوي ديگري نيز وجود دارد كه دولت بعد از سه سال قيمت نان يارانه‌اي را هم اصلاح كند. درخواست نانوايان از دولت رشد 100 درصدی قيمت نان برمبناي رشد قيمت كارگر در دو سال اخير يا رشد قيمت برمبناي تورم پيش‌بيني‌شده سال جاري است. 

قيمت آرد بالا مي‌رود؟
بيش از يك هفته است كه در شوراي قيمت‌گذاري محصولات كشاورزي قرار است قيمت گندم بررسي شود. اما هنوز هيچ اتفاقي نيفتاده است. ولي سرپرست وزارت جهادكشاورزي وعده داده اين اتفاق به‌زودي بيفتد. پس از تاييد قيمت در اين شورا، قيمت در دولت مجددا بررسي و قيمت نهايي تصويب خواهد شد. البته در آخرين روز فروردين، علي بهادري جهرمي سخنگوي دولت از تصويب نرخ ۱۵ هزار توماني قيمت خريد تضميني گندم كشاورزان در هيات دولت خبر داد. خبري كه بعدا توسط مقامات وزارت جهاد كشاورزي تكذيب شد. آنها همان مقطع اعلام كردند، شوراي قيمت‌گذاري قيمت گندم را هنوز تعيين نكرده است. طبق پيش‌بيني وزارت جهادكشاورزي قيمت گندم بين 15 هزار تا 17 هزار تومان خواهد بود. درخواست گندمكاران نيز نرخ 17 هزار تومان است. درصورت رشد قيمت گندم پيش‌بيني مي‌شود، قيمت آرد نيز بالا برود. 
به گفته رييس اتحاديه نانوايان سنگك در حال حاضر هر كيسه 40 كيلويي آرد 630 تا 640 هزار تومان است. رقمي كه پيش‌بيني مي‌شود 800 هزار تا 850 هزار تومان شود. او البته تاكيد مي‌كند اين نرخ مربوط به نانوايان آزادپز است. محمد سليماني به «اعتماد» مي‌گويد: اين مساله حدود يكي، دو ماه ديگر مشخص مي‌شود. هنوز مقامات دولتي در مورد اينكه قيمت آرد نانوايان سنتي رشد مي‌كند يا نه سخني به ميان نياورده‌اند. برهمين اساس پيش‌بيني مي‌شود يا قيمت آرد گران شود يا خود فعالان صنعت بدون توجه به قيمت مصوب قيمت را افزايش دهند.

درخواست نانوايان رشد صددرصدي قيمت نان
به باور نانوايان بايد قيمت مصوب نان تغيير كند. نرخ فعلي به گفته آنها سه سال قبل تعيين شده بود. اين نرخ امروز با توجه به نرخ تورم غير منصفانه است. فعالان صنعت از نيمه سال گذشته درحال زيان هستند. رييس اتحاديه نان سنگك در اين باره مي‌گويد: قيمت آردي كه دولت مي‌دهد، صرفا 15 تا 20 درصد هزينه‌هاي نانوايان را پوشش مي‌دهد، بقيه هزينه نانوايان از جمله هزينه دستمزد كارگر، بيمه، ماليات، آب، برق و گاز 85 درصد است كه سالانه درحال رشد است. 
او مي‌افزايد: دو سال گذشته قبض آب براي نانوايي‌ها حداكثر 500 هزار تومان تمام مي‌شد. اما امروز گزارش‌هايي به ما مي‌رسد كه قبض آب 3 ميليون تومان است. كمترين قبض برق حدود يك ميليون تومان است.
سليماني توضيح مي‌دهد سال 1400 دولت به دليل اينكه قيمت نان را زياد افزايش نداد به ما 20 الي 30 درصد كمك‌هزينه داد. كمك‌هزينه هم از طريق كارت‌خوان هر شب به حساب نانوايي ريخته مي‌شد. البته ما راضي نبوديم ولي بالاجبار بايد موافقت مي‌كرديم چون دولت حاضر به افزايش قيمت نان نبود. سال گذشته قرار شد نرخ سال 1400 رسما تمديد نشود. اما اگر نانوايي قيمت نان را گران‌تر از قيمت مصوب عرضه مي‌كرد، تعزيرات نانوايان را جريمه مي‌كرد. دولت آن سال به ما قول داد تا 80 درصد به ما كمك هزينه دهد؛ اما چون سال گذشته اين بودجه تامين نشد، دولت نيز كمك‌هزينه وعده داده‌شده را پرداخت نكرد.
او مي‌گويد: نانوايان شاكي و ما در اتحاديه نسبت به وضع موجود ناراضي هستيم. ما خواهان افزايش قيمت هستيم. بر همين اساس پيشنهاد داده‌ايم كه قيمت نان 100 درصد رشد كند آن هم فقط به دليل اينكه دستمزد كارگر در دو سال اخير 100 درصد رشد كرده است ولي قيمت نان تغيير نكرده است. ما مجبوريم به كارگران حقوق دهيم. سليماني مي‌افزايد: پيشنهاد بعدي ما اين است كه دولت قيمت نان را برمبناي نرخ تورم اعلامي سازمان‌هاي رسمي افزايش دهد. او تاكيد مي‌كند، اين نظر آقاي بيژن نوروز مقدم رييس اتحاديه نانوايان نان سنتي نيز هست.

تعزيرات نانوايان را به خاك سياه نشانده
اگر رشد صددرصدي قيمت نان براساس درخواست نانوايان محقق شود، قيمت مصوب نان سنگك كه امروز 3 هزار تومان است؛ 6 هزار تومان خواهد شد. نان بربري هم كه نرخ مصوبش 2.5 است، 5 هزار تومان خواهد شد. نان بربري هزار و 200 توماني نيز تبديل به نان 2 هزار و 400 توماني مي‌شود. ساير قيمت‌ها نيز برهمين اساس تغيير خواهد كرد. البته اگر قيمت نان برمبناي تورم رشد كند اين رقم كمتر خواهد بود. البته درحال حاضر در همه مناطق تهران، نان به قيمت مصوب عرضه نمي‌شود. برهمين اساس هم به گفته رييس اتحاديه نان سنگك درحال حاضر در تعزيرات 50 الي 60 افرادي كه تردد مي‌كنند، نانوايان هستند زيرا هر نانوايي برخلاف قيمت مصوب نان عرضه كند، 10 برابر جريمه مي‌شود. 
او مي‌گويد: امروز يكي از مشكلات بزرگ ما تعزيرات است. تعزيرات ما را به خاك سياه نشانده است. درحالي كه نرخ مصوب جديد اعلام نشده است؛ تعزيرات ما را جريمه مي‌كند. ما مي‌گوييم اول نرخ را اعلام كنيد سپس جريمه كنيد. ما چطور با نرخ دو سال قبل نان به مردم بدهيم؟
او مي‌افزايد: بنده از سوي اتحاديه به نانوايان اعلام كرده‌ام، نان سنگك را زير 10 الي 12 تومان عرضه نكنند. اگر بيش از اين رقم شما جايي ديديد نان گران‌تر عرضه مي‌شود، بگوييد ما برويم سراغ آن نانوايي.

قيمت نان هزار تا 40 هزار تومان
اگر به نانوايي‌هاي مختلف سر زده باشيد، قطعا با قيمت‌هاي متفاوتي مواجه خواهيد شد. قطعا خواهيد ديد كه هر عدد نان بين هزار تومان تا 40 هزار تومان است. اين تفاوت قيمت را در بين قيمت نان سنگك و نان بربري بيشتر مي‌توان ديد. هرچند كيفيت آنها تغييري نكرده است.
در يك نانوايي يك محله نان بربري كنجدي 10 هزار تومان است، در محله‌اي ديگر قيمت همان نان 5 هزار تومان و در يك محله ديگر 12 هزار تومان است. اما قيمت نان سنگك خيلي بيشتر از اينهاست. كف قيمت نان سنگك در اغلب نانوايي‌ها 10هزار تومان است؛ در برخي نانوايي‌ها هنوز قيمت مصوب نان به دست مردم مي‌رسد يعني 5 هزار تومان اما سقف قيمت اين نان تا 30 هزار تومان هم هست. اگر نانوايي برويد هم مي‌توانيد نان 30 هزار توماني بخريد. اگر همين نان را آنلاين بخريد بايد 40 هزار تومان هزينه كنيد. 
سليماني در واكنش به اينكه بسياري از نانوايي‌ها نان سنگك را تا 30 هزار تومان نيز مي‌دهند، مي‌گويد: نانوايان نان آزادپز مي‌توانند قيمت را افزايش دهند. اگر مشتري بيايد و بگويد من نان 20 توماني يا 30 هزار توماني مي‌خواهم، نانوا نيز همان نان را عرضه مي‌كند. ظرف سه ماه اخير قيمت كنجد از 40 هزار تومان به 150 هزار تومان رسيده است.
اصغر پابرجا رييس سابق اتحاديه نان سنگك نيز در گفت‌وگو با «اعتماد» مي‌گويد: سه سال است قيمت مصوب تغيير نكرده است. همه نانوايي‌ها با ضرر نان مي‌فروشند. الان قيمت خمير نان يك ميليون و 300 هزار تومان است. درحالي كه ما 3 سال قبل آن را حدود 100 الي 150 تومان مي‌خريديم. الان قيمت آب، برق و گاز گران شده است. نانوا بايد ماليات و بيمه بدهد. گذشته از اينكه اجاره نانوايي 60 ميليون تا 100 ميليون شده است هزينه كارگر نيز كه رشد كرده است.
او ادامه مي‌دهد: يك نانوايي چطور نان سنگك را 3 هزار تومان آن هم به قيمت سال 1400 بدهد. هزينه آرد كه دولت به ما مي‌دهد نهايت 15 الي 20 درصد هزينه‌هاي ما را پوشش مي‌دهد. 80 درصد هزينه‌هاي ما مطابق با بازار آزاد حركت مي‌كند.
پابرجا مي‌گويد: چرا دولت آب، برق، گاز، ماليات و بيمه را افزايش مي‌دهد، ما نبايد قيمت نان را افزايش دهيم. پيشنهاد من به عنوان يك عضو خانواده نانوايان سنگک اين است كه دولت آرد را به قيمت آزاد بدهد و اجازه بدهد بازار خود را پيدا كند.
او مي‌افزايد: دولت مي‌خواهد هزينه هيچ چيز را ندهد و نانوايان را در مقابل مردم قرار دهد. به همين دليل هم هست كه قيمت نان را تاكنون رسما گران نكرده است.