اوكراين اروپا را هم‌صدا كرد
محمود فاضلي
اوكراين همچنان بر كمبودهايش در زمينه مهمات و تسليحات تاكيد داشته و اين موضوع را بي‌وقفه تكرار مي‌كند و اين در حالي است كه اين كشور از ميزان مهمات توپخانهاي كه براي عقب راندن نيروهاي روسيه نياز داشته، فراتر رفته است. با اينكه اتحاديه اروپا وعده‌هايي براي تحويل يك ميليون قطعه مهمات جنگي به اوكراين تا مارس 2024 داده، ولي به دليل كمبود ظرفيتهاي توليدي، امكان عملي شدن قطعي اين وعده ظرف مدت ياد شده فراهم نيست. كشورهاي عضو ناتو هر يك جداگانه اقدام به كمكهاي خود به اوكراين مي‌كنند.
جمهوري چك، امكان تحويل بخشي از اين مهمات، بيرون از چارچوب اتحاديه اروپا را مورد بررسي قرار داده است. به گفته پيتر پاول، رييس‌جمهور چك، وزارت دفاع و صنايع داخلي اين كشور آمادگي دارند در هفته‌هاي آينده 800 هزار واحد مهمات به اوكراين تحويل دهند. او از حجم بزرگي از گلوله توپهاي 155 ميليمتري استاندارد ناتو و همچنين گلوله‌هاي 122 ميليمتري كه قبلا هم در شوروي سابق مورد استفاده قرار مي‌گرفت، خبر داده است. به گفته آقاي پاول، 500 هزار گلوله توپ 155 (ناتو) و 300 هزار گلوله 122ميليمتري به اوكراين داده خواهد شد.
گروه نظامي «راين متال» غول تسليحات‌سازي آلمان، از ساخت يك كارخانه توليد مهمات گلوله‌هاي 155 ميليمتري در اوكراين خبر داده است. هدف از اين اقدام تامين توان لازم و نياز فوري اوكراين براي مقابله با نيروهاي روسيه اعلام شده است. در بيانيه صادر شده اين گروه نظامي، از رسيدن به يك رقم 6 عددي از توليد گلوله‌هاي كاليبر 155 و همچنين ديگر قطعات خبر داده و به دلايل امنيتي، نه نام طرف اوكرايني، نه محل استقرار اين كارخانه و نه تاريخ شروع توليد اين مهمات ذكر نشده است. در اين توافق، 51 درصد سهام كارخانه آينده به طرف آلماني (راين متال) و 49 درصد به طرف اوكرايني تعلق خواهد داشت. مديرعامل «راين متال» در اين زمينه گفته است: «اين يك مشاركت مهم و معنادار در افزايش توان دفاعي اوكراين و در خدمت امنيت اروپاست. طرحهاي جاري در اوكراين ارزشي معادل چند ميليارد يورو دارند و تعداد آنها نيز هر روز در حال افزايش است.»
اين دومين قرارداد بزرگ «راين متال» در اوكراين است. در اكتبر 2023 نيز اين شركت با شركت دولتي UDI اوكراين (كه قبلا نام آن Ukroboronprom) بوده، توافقاتي انجام داده كه در مرحله اول به تعمير و نگهداري نقليه نظامي مربوط مي‌شود و سپس به سوي توليد مستقيم در اوكراين خواهد رفت. اولين كلنگ اين كارخانه مهمات‌سازي با حضور اولاف شولتز، صدراعظم آلمان در منطقهاي واقع در شمال آلمان زده شد كه در درون يك مجتمع صنايع دفاعي «راين مال» قرار دارد. اين واحد صنعتي از سال 2025 مهمات مورد نياز توپهاي 155 ميليمتري استاندارد ناتو، مورد استفاده در بسياري از توپهاي جنگي ناتو را توليد مي‌كنند و به تدريج توليد خود را به 200 هزار گلوله در سال ميرساند. راين متال قصد دارد در مجموعه سايتهاي توليدياش در اروپا تعداد 700 هزار عدد گلوله در سال 2025 توليد كند. اين رقم الان بين 400 تا 500 هزار عدد است. اين كارخانه قبل از حمله روسيه به اوكراين سالانه 70 هزار عدد گلوله توپخانهاي جنگي ميساخت. مديرعامل راين متال مي‌گويد: «امريكايي‌ها قصد دارند در اروپا خودشان يك ميليون گلوله توپخانه در سال توليد كنند و با همكاري اروپايي‌ها آن را به دو تا سه ميليون در سال برسانند.» با اين حال نياز اوكرايني‌ها به دليل شليك هزاران گلوله در روز، بسيار بالا و فوري است. اين در حالي است كه خود كشورهاي اروپايي نيز با كمبود مهمات براي نيازهاي خودشان روبهرو هستند. بعد از سالها سرمايه‌گذاري اندك در اين زمينه، ذخاير مهماتي خود ارتش آلمان هم رو به كاهش بوده است. نخستوزير دانمارك كه از دولتهاي اروپايي ميخواهد تلاش بيشتري درباره كمك به اوكراين انجام دهند، از ارسال تمام توپخانه نظامي كشورش به عنوان كمك به اوكراين خبر داده و مدعي است در اروپا، هنوز هم «ذخيره تسليحاتي بدون استفاده وجود دارد.» وي اخيرا تاكيد كرده كه «اوكرايني‌ها الان از ما درخواست كمك دارند. آنها همين الان به توپخانه نياز دارند. ما اين تصميم را در همين راستا گرفتهايم. برخي از توليد و افزايش توليد حرف ميزنند. بحث توليد نيست، چون ما تسليحات داريم و سامانه‌هاي دفاعي كه خودمان به آنها نياز نداريم، بايد به اوكراين داده شوند.» سوئد از يك كمك 633 ميليون يورويي (7 ميليارد و 100 ميليون كرون) به اوكراين خبر داده است. اين كمك مي‌تواند به شكل تجهيزات جنگي مورد استفاده در جنگ در برابر روسيه اهدا شود. به گفته وزير دفاع سوئد «دليل اينكه ما به حمايتهايمان از اوكراين ادامه ميدهيم، مساله انسانيت و نجابت انساني است. روسيه جنگي غيرقانوني، غيرموجه و غيرقابل دفاع عليه اوكراين آغاز كرده است.» روند ارسال تسليحات از يونان به عنوان يكي از اعضاي ناتو به اوكراين نيز ادامه دارد. يونان قصد دارد 32 واحد توپخانه Μ101Α1 با كاليبر 105 ميليمتري از ذخاير نيروي زميني به اوكراين ارسال كند. قرار است 32 واحد توپخانه مورد نظر به قيمت 1.950 ميليون يورو به جمهوري چك فروخته شده و در ادامه اين كشور آنها را به اوكراين منتقل كند. نحوه انتقال ابهاماتي ايجاد كرده، چراكه يونان رسما و بهطور مستقيم كمكهاي نظامي به اوكراين (ازجمله خودروهاي زرهي بي‌ام‌پي -1) ارسال كرده است و انتقال از طريق فروش به چك سوالاتي ايجاد كرده كه هنوز پاسخي براي آن وجود ندارد. يونان در حال حاضر داراي 180 واحد توپخانه امريكايي Μ101Α1 است كه طي دهههاي 1950 و 1970 تهيه كرده است. اگرچه توپخانه مذكور قديمي است، اما منسوخ نشده است.
تحليلگر مسائل بين‌الملل