فرزانه قبادي/ حدود يك ماه از راه‌اندازي سامانه پيامكي 101 مي‌گذرد، امكاني كه معاون رييس‌جمهور درامور زنان براي ارتباط مستقيم با زنان در نظر گرفته است. قرار است اين سامانه جايي باشد براي شنيدن حرف‌هاي نشنيده نيمي از جمعيت ايران. حال اينكه بعد از اين يك ماه چه نتايجي از اين طرح حاصل شده و چه چشم‌اندازي پيش روي اين طرح است، بهانه مان بود براي مصاحبه‌اي كوتاه با شهيندخت ملاوردي، معاون رييس‌جمهور در امور زنان و خانواده.
در طول مدتي كه سامانه 101 فعاليت خود را آغاز كرده است چه تعداد پيامك به دست شما رسيده است؟
در روزهاي اول، ارسال پيامك‌ها چندان زياد نبود و در بسياري موارد پيامك‌ها بدون متن ارسال مي‌شد كه به نظر مي‌رسد ناشي از عدم اطمينان به وجود اين سامانه يا به عبارتي براي آزمون ارسال پيامك بوده است. البته در ابتداي مسير هستيم و ان‌شاءالله با همكاري رسانه‌ها، تلاش مي‌كنيم اين اطلاع‌رساني بسيار بهتر انجام پذيرد و زنان نسبت به اين سامانه و روش بهره‌مندي از آن آگاهي‌هاي كافي را كسب كنند.
غالب مطالباتي كه در پيام‌ها مطرح شده در چه زمينه‌اي بوده است؟
با وجود اطلاع‌رساني‌هاي توضيحي كه همكاران ما در مورد اين سامانه داشته‌اند كه اين سامانه براي بيان مسائل و مشكلات فردي، از قبيل درخواست وام و كمك بلاعوض و غيره نيست، در بيش از 70 درصد موارد، همچنان اين مسائل مطرح شده است. اما در مورد ساير پيامك‌ها و حتي همين مواردي كه به مسائل فردي پرداخته‌اند، مشكل اقتصادي و بيكاري مساله مورد توجه زنان بوده است. درخواست بازبيني قوانين و مقررات، در برخي از موارد، به مشكلات زنان در دادگاه‌ها اشاره كرده‌اند و خواستار رسيدگي سريع‌تر به دعاوي زنان شده‌اند و در اين مورد به تفاوت بين درخواست‌هاي زنان و مردان در مواردي چون طلاق اشاره كرده‌اند. در برخي موارد از ضرورت بررسي و حل مشكلات مربوط به بازنشستگي زنان گفته‌اند كه درخواست رسيدگي به اين مسائل مطرح شده است. در جمع‌بندي محورهاي اشاره شده مي‌توان گفت:
- تشكر از ايجاد اين راه ارتباطي
- رفع تبعيض جنسيتي از استخدام‌ها و پذيرش دانشجو
- بررسي امكان بازنشستگي پيش از موعد براي كارمندان زن پيماني
- مشكلات زنان خانه‌دار و نداشتن استقلال اقتصادي آنها
- در شهرستان زندگي مي‌كنيم و زنان به دليل هزينه بالاي مشاوره امكان طرح مشكلات‌شان را با مشاور ندارند.
- درخواست كمك به هر شكل ممكن و برنامه‌اي به زناني كه همسران معتاد دارند
- برنامه‌ريزي ساعات كاري مادران شاغل كه فرزندان، ساعت‌ها در مهدكودك‌هاي بي‌كيفيت نباشند
- ايجاد مهدكودك در دستگاه‌ها و ادارات
- درخواست ملاقات با معاون رييس‌جمهور
- ورود به ورزشگاه‌ها، رفع تبعيض‌هاي اجتماعي، مقابله با انواع خشونت عليه زنان
- نوع حجاب و ضرورت حجاب بررسي شود
- حق مساوي در ديه، ارث، حق طلاق و حق حضانت، بيمه زنان
- چرا يارانه زنان به سرپرست خانوارشان داده مي‌شود؟ زنان از حق خود بهره مند نمي‌شوند.
مواردي است كه با فراواني‌هاي متعدد بيان شده‌اند.
مردم نسبت به شكاياتي كه به مسوولان دارند و مواردي كه با شخص رييس‌جمهور يا ساير مسوولان طرح مي‌كنند بد بين شده‌اند و معتقدند كه اين كارها نتيجه‌اي ندارد، در مورد سامانه 101 توانايي دولت و معاونت زنان براي رسيدگي و پيگيري مشكلات و مطالبات چقدر است؟ آيا با امكانات موجود امكان رسيدگي به اين خواسته‌ها را داريد؟
بررسي پيامك‌ها نشان داد كه ما براي دستيابي به نظرات جمعي جامعه بانوان كشور مي‌توانيم با طرح سوالات خاص، نظرات آنها را داشته باشيم و به طور منسجم‌تر به برنامه‌ريزي با اتكا به آراي مردم بپردازيم. بنابراين در مراحل بعدي، درصدديم كه اين بازه گسترده نظرخواهي را تخصصي‌تر كرده و نظرسنجي‌ها را به صورت موردي آغاز مي‌كنيم. اما دوستاني كه انتظار پاسخ گرفتن دارند، بايد به اين نكته توجه داشته باشند كه با توجه به تعداد زياد پيامك امكان پاسخگويي نيست و هدف راه‌اندازي اين وسيله ارتباطي نيز پاسخگويي به تك‌تك درخواست‌ها نبوده است. حداقل كاري كه اين سامانه مي‌تواند انجام دهد اين است كه ما با بررسي پيامك‌ها مي‌توانيم پيگيري‌هاي لازم موضوعي را از دستگاه‌هاي ذي‌ربط داشته باشيم و در توجه دادن مسوولان به نيازهاي جامعه بانوان بهتر و مستندتر عمل كنيم. اين اطمينان را به كساني كه پيامك مي‌فرستند مي‌دهيم كه همه پيام‌هاي آنها بررسي شده و با كارشناسي بيشتر موضوعات سعي در حل مسائل زنان و خانواده خواهيم داشت. همراهي پيوسته شما براي تقويت اين ارتباط ضروري است.
بسياري از منتقدان اين طرح معتقدند طرح‌هاي اينچنيني طرح‌هاي پوپوليستي است، پاسخ شما به اين انتقادها چيست؟
با توجه به اينكه جوامع امروز تغييرات بسيار پرشتابي را تجربه مي‌كنند و آگاهي از اين تغييرات، به برنامه‌ريزي بهتر كمك مي‌كند، اين سامانه فعال شده است و مي‌تواند ما را نسبت به مشكلات بطن جامعه آگاه سازد.
معاونان سه وزير در امور زنان از سامانه ۱۰۱ مي‌گويند
بسياري از مسوولان امور بانوان در وزارتخانه‌ها و سازمان‌هاي مختلف از وجود سامانه 101 خبر ندارند، حتي بعد از توضيحات ما هم حاضر نيستند در اين رابطه نظرشان را اعلام كنند، اما فاطمه قيومي، معاون وزير نيرو در امور زنان در مورد سامانه 101 مي‌گويد: «علاوه بر اين سامانه، ما در وزارت نيرو هر هفته دو بار ارتباطات مردمي داريم، كه نظرات و صحبت‌ها از كل شركت‌ها مي‌آيد تا جايي كه بتوانيم در مجموعه خودمان موارد و مطالبات حوزه زنان را در حوزه‌هاي اداري و منابع انساني و با بحث‌هايي كه مرتبط با توانمندي يا تحكيم بنيان خانواده هستند، بررسي مي‌كنيم، و تا جايي كه امكان داشته باشد در وزارت نيرو به آنها رسيدگي مي‌كنيم، اگر مواردي باشد كه نياز باشد معاونت رياست‌جمهوري يا فراكسيون زنان مجلس به آنها رسيدگي كنند، اين موارد را منعكس مي‌كنيم. طبق اين روال ما با وجود سامانه 101 مي‌توانيم بگوييم طرح مشكلات خانم‌ها بدون واسطه صورت مي‌گيرد. بايد اين را هم در نظر بگيريم كه مسائل مربوط به زنان و چالش‌هاي مربوط به زنان مشخص است، هم در بخش اشتغال و هم در بحث سلامت مشكلات و مسائلي كه وجود دارد، مشخص است و كلاسه‌بندي شده. اما از طرفي به اين شكل ارتباط هم نياز داريم، هم براي پويايي اين حوزه به اين نوع ارتباطات مستقيم بين مسوولان و مردم نياز داريم و هم براي طرح مسائلي كه ممكن است از نگاه ما دور مانده باشند.»
وحيده نگين، معاون وزير تعاون در امور زنان در رابطه با سامانه پيامكي 101 مي‌گويد: «فكر مي‌كنم رسيدگي به حجم زياد مواردي كه از طريق اين سامانه مطرح مي‌شوند، كار ساده‌اي نيست، اما قطعا راهكارهايي ديده شده براي دسته‌بندي اين موارد. اما در حوزه وزارت تعاون، پيش بيني مي‌شود كه غالب مطالبات تكراري باشد، ما در مجموعه‌اي كه داريم كارگروه‌ها و سازمان‌هاي زيرمجموعه‌مان در مورد مسائلي كه به ما ارجاع مي‌شود، بحث‌هاي كارشناسي داريم، تا جايي كه امكان داشته باشد راهكارهايي براي مشكلات پيدا مي‌كنيم، ما تمام تلاش‌مان را مي‌كنيم كه در جامعه هدف‌مان به مسائل رسيدگي كنيم.»
سهيلا جلودار‌زاده، معاون وزير صنعت و معدن در رابطه با اين سامانه مي‌گويد: «اين كار يك اقدام خوب است از طرف دولت كه بعد از به‌هم‌ريختگي‌هايي كه در طول دهه گذشته به وجود آمده، ايجاد يك ارتباط مستقيم و بي‌دردسر مي‌تواند در حل مشكلات تاثيرگذار باشد. اينكه اين پيام‌ها دسته‌بندي شود و بعد از تحليلي كه در مورد عوامل به وجود آورنده اين مسائل انجام مي‌شود، مي‌تواند منجر شود به برنامه‌هاي اصلاحي كه از سرچشمه آب زلال شود.»