نتيجه تداوم ناترازي انرژي تعطيلي صنعت و خروج كارآفرينان است
مرتضي بهروزي‌فر، عضو هيات علمي موسسه مطالعات بين‌المللي انرژي در گفت‌وگو با ايلنا، درباره آينده ناترازي انرژي در كشور اظهار داشت: ناترازي انرژي در كشور مشكلي است كه در چند سال گذشته در كشور اتفاق افتاده و دفعتا حل نخواهد شد اينكه تصور كنيم قيمت را افزايش بدهيم، بخشنامه صادر يا با اقدام تك‌بعدي بخواهيم اين چالش را رفع كنيم؛ امكان ندارد اين موضوع حل شود.
وي افزود: ما در حوزه ناترازي چه گاز، بنزين و گازوييل و چه برق دو طرف عرضه و تقاضا داريم مثلا در مورد گاز در سمت عرضه بايد امكان سرمايه‌گذاري، جذب سرمايه، تامين تجهيزات، دانش فني، تكنولوژي و حضور شركت‌هاي معتبر دنيا را داشته باشيم و از آنها استفاده كنيم تا افزايش توليد داشته باشيم و از سوي ديگر در سمت تقاضا بايد بتوانيم با حفظ يا حتي افزايش رفاه مردم كاهش مصرف داشته باشيم. به عنوان مثال در بخش خانگي و تجاري استفاده از تجهيزات بهينه انرژي‌بر يا بخاري، پكيج و موتورخانه‌هاي با راندمان بالا در دستور كار قرار بگيرد و تا اين اقدامات انجام نشود ناترازي روز به روز بدتر مي‌شود و زمستان آينده وضعيت گاز و در تابستان اوضاع برق بدتر و فاجعه‌بار خواهد بود.
وي گفت: ما اكنون ۲۵۰ تا ۳۰۰ ميليون مترمكعب در روز در حوزه گاز كسري داريم، در اوج زمستان كمبود عرضه و نسبت به تقاضا داريم و اين وضعيت سال آينده بدتر خواهد شد مگر اينكه اتفاق خاصي رخ بدهد.
وي تاكيد كرد: اين تصور كه با تغيير قيمت مي‌توانيم مشكل ناترازي انرژي را در كشور حل كنيم واهي و يك اشتباه مهلك است، زيرا اين اقدام مي‌تواند مشكلات بزرگ‌تري را ايجاد كند. ما بايد افزايش قيمت داشته باشيم، اما در مورد بنزين تا از قبل برنامه‌ريزي نكنيم افزايش قيمت تاثيري روي مصرف نخواهد داشت، بايد ابتدا خودروهاي مستهلك را از رده خارج و صنعت خودروسازي را بهينه‌سازي كنيم كه مجبور شوند خودروهايي توليد كنند كه در حد استاندارد بين‌المللي باشد. امكان واردات خودروهاي برقي و هيبريدي و حتي بنزيني با مصرف بهينه و راندمان بالا را تسهيل كنيم. حمل و نقل عمومي را گسترش بدهيم و جاده‌ها و اتوبان‌ها را بازسازي كنيم. اگر اين اقدامات را انجام دهيم در نهايت مي‌شود افزايش نرخ بنزين را اعمال كرد ولي اكنون تصور كنيم صرفا با افزايش قيمت مشكل بنزين حل خواهد شد، اشتباه فاحشي است.
بهروزي‌فر بيان كرد: در دوره احمدي‌نژاد در دو مرحله قيمت بنزين ۷ برابر شد ابتدا به ۴۰۰ تومان و بعد به ۷۰۰ تومان رسيد. با نگاهي به نمودارها در مي‌يابيم كه تاثيري روي روند مصرف نداشته و تنها تاثير اين بود كه تورم لجام‌گسيخته‌اي ايجاد كرده، عملا به گونه‌اي هزينه‌ها را پوشش داده كه قيمت بنزين ۷۰۰ توماني با ۱۰۰ توماني كه قبلا بوده براي مصرف‌كننده تفاوتي نداشته است.
وي با اشاره به تاثير تحريم‌ها بر تداوم ناترازي انرژي در كشور گفت: تاثير تحريم‌ها بر ناترازي اظهرمن‌الشمس است، ما اكنون امكان صادرات نفت به صورت آزادانه و به مقاصدي كه مدنظر خودمان است، نداريم. سال‌ها قبل اروپا يكي از مشتريان قابل توجه نفت ايران بود كه سال‌هاست به شدت كاهش يافته است. ما اكنون هم مشكل صادرات و هم برگشت پول داريم و باتوجه به اينكه تحريم‌ها پيچيده‌تر شده مجبوريم نفت را با تخفيف زياد، هزينه بالا و طولاني شدن مسير بفروشيم و اينها تمام حامل‌هاي انرژي را تحت تاثير قرار داده است.
عضو هيات علمي موسسه مطالعات بين‌المللي انرژي خاطرنشان كرد: ما طي اين مدت تنها توانسته‌ايم به شركت‌هاي كوچك چيني نفت‌مان را بفروشيم و از سوي ديگر امكان بازگرداندن پول را به اقتصاد كشور نداشته‌ايم و عملا در قالب تهاتر برخي كالاهاي چيني وارد كشور كرده‌ايم و با پولي كه در اين كشور بلوكه شده به ما اعتبار تعلق گرفته كه اين اعتبار هم براي ما هزينه داشته است.
وي ادامه داد: تا تحريم تداوم داشته باشد امكان حضور شركت‌هاي بين‌المللي وجود ندارد، در چند سال گذشته حتي شركت‌هاي چيني هم نتوانستند در ايران كار كنند. سرمايه‌گذاري روسيه كه در دولت رييسي بسيار شواف شد حتي يك سنت هم وارد صنعت نفت كشور ما نكرد و اگر تحريم ادامه داشته باشد حتي كشوري مثل چين هم امكان سرمايه‌گذاري نخواهد داشت و اين مشكل نه تنها در صنعت نفت در بقيه اقتصاد كشور هم وجود دارد.
بهروزي‌فر تاكيد كرد: با شرايط كنوني ناترازي انرژي اكنون بخش قابل توجهي از صنعت كشور تعطيل است كه نتيجه آن بيكاري كارگران و افزايش هزينه كارفرماست. با تداوم اين وضعيت كاري مي‌كنيم تا كساني كه در كشور سرمايه‌گذاري كرده‌اند نيز فعاليت خود را متوقف كرده و از ايران خارج شوند.