سال نو ميلادي با دو حمله تروريستي در امريكا آغاز شد
كابوس داعش!
عراق درباره فرصتسازي افراطيها از شرايط حاكم بر شام هشدار داد
همزمان با آغاز سال نو ميلادي دوحمله تروريستي در امريكا رخ داده است. به نقل از پليس شهر نيواورلئان امريكا در پي راندن يك وسيلهنقليه به ميان جمعيت در اين شهر، 15 نفر كشته وحداقل 30 نفر زخمي شدند. اين حادثه ساعت 15: 03 بامداد به وقت محلي و در مركز شهر نيواورلئان به وقوع پيوسته است. راننده خودرو پس از زير گرفتن مردم از خودرو پياده شده و به سمت رهگذران آتش گشوده است. همزمان مقامات پليس فدرال امريكا (اف بيآي) از پيدا شدن چندين ماده انفجاري دستساز در محل حادثه خبر ميدهند و شهردار اين شهر نيز گفته كه نيواورلئان با يك حمله تروريستي مواجه شده است. همزمان روزنامه گاردين به نقل از يك مقام ارشد پليس ايالات متحده هويت متهم حمله مرگبار نيواورلئان را «شمسالدين جبار» اعلام كرد. طبق اين گزارش جبار تابعيت امريكايي داشته و ساكن تگزاس بوده است. همزمان در نيويورك و در مجاورت هتل محل اقامات دونالد ترامپ بر اثر انفجار خودرو يك نفر كشته و چند نفر ديگر زخمي شدند. به باور گروهي از ناظران به نظر ميرسد تحركات گروه تروريستي داعش در امريكا و اروپا نيز مجددا در حال از سرگيري است. به اين بهانه نشريه والاستريت ژورنال طي گزارشي به ابعاد مختلف بروز مجدد تحركات گروه تروريستي داعش در جهان پرداخته است.
در اين نشريه آمده است كه تروريستهاي داعش سال گذشته در برخي از مناطق سوريه و عراق دوباره فعال شدند. سپس در دسامبر2024 دولت بشار اسد سقوط كرد و اين موضوع به آنها امكانات جديدي از جمله سلاحهايي كه توسط ارتش سوريه رها شده بود، ارايه داد.
به باور گروهي از ناظران اين گروه كه روزگاري خاورميانه را به وحشت انداخته و حملات تروريستي ديگري را در نقاط مختلف جهان رقم زدند، به دنبال بهرهبرداري از آينده نامشخص سوريه براي بازسازي نفوذ خود است. بارزترين نشانه آن نيز حمله كهنهسرباز ارتش ايالات متحده با كاميوني است كه پرچم داعش را به اهتزاز درآورده بود، در اوايل روز سال نو در نيواورلئان از ميان جمعيتي عبور كرد و ۱۵ نفر را به كام مرگ كشاند و مقامات امريكايي آن را حمله تروريستي ناميدند. همچنان مشخص نيست كه آيا مهاجم ارتباطي با اين گروه داشته است يا خير، اما تحليلگران درباره حملات فردي و حملات تروريستي هشدارهايي دادهاند. به باور اين تحليلگران مبارزه با بقاياي داعش تاكنون در سايهها انجام ميشد، آن هم با صدها نيروي ويژه ايالات متحده كه در مناطق دورافتاده سوريه مستقر بودند و با نيروهاي كرد سوري براي انجام حملات هوايي خود همكاري ميكردند. به ادعاي وال استريت ژورنال و به نقل از تحليلگران نظامي، ايالات متحده از زمان سقوط دولت بشار اسد حملات خود را به مواضع اين گروه تروريستي افزايش داده است، از جمله در مناطقي كه پيشتر فضاي هوايي آن تحت كنترل دولت اسد بود. در تاريخ ۸ دسامبر، چند ساعت پس از سقوط دولت مركزي سوريه ايالات متحده اعلام كرد كه ۷۵ هدف داعش را با دهها حمله هوايي شامل بمبافكنهاي بي- 52 و جنگندههاي اف-15 هدف قرار داده است. حدود يك هفته بعد نيز واشنگتن اعلام كرد كه در يك حمله هوايي ديگر حداقل دوازده تروريست را كشته است. سه روز بعد، اين كشور اعلام كرد كه دو نفر ديگر از اعضاي داعش، از جمله يكي از رهبران ارشد آنها را كشته است. در روز يكشنبه، فرانسه جنگندههاي رافال و يك پهپاد ريپر را عليه دو هدف در سوريه كه مقامات فرانسوي گفتند به داعش مرتبط بودند، مستقر كرد. ا ين در حالي است كه به گزارش ديگر نشريات خارجي همچنان نگرانيهايي درباره اثربخشي بمبارانهاي دورهاي در ميان تغييرات سريع در چشمانداز منطقهاي وجود دارد. گروههاي كردي كه در مبارزه و مهار داعش و نگه داشتن جنگجويان آن تحت فشار بودهاند، اكنون تحت فشار جديدي از سوي گروههاي مورد حمايت تركيه قرار دارند. دولت تركيه نيز اين گروههاي كردي را تروريست خطاب ميكند و در حال پيگيري منافع خود در كشوري است كه اكنون تحت كنترل هيات تحريرالشام قرار دارد؛ گروهي كه روزگاري با داعش و القاعده ارتباط داشت و بعدها از آنها فاصله گرفت. همزمان همچنان مشخص نيست كه نيروهاي نظامي ايالات متحده چقدر ميتوانند حضور خود را با بيش از ۲هزار سرباز در سوريه و حدود ۲ هزار و 500 سرباز در عراق حفظ كنند. اين در حالي است كه چند روز پس از سقوط دولت در سوريه، مقامات عراقي كه به واشنگتن سفر كرده بودند، نگراني خود را درباره احتمال بازگشت داعش ابراز كردند و از ايالات متحده خواستند تا توافق اخير كه خواستار خروج تقريبا تمام نيروهاي امريكايي در عرض دو سال بود، مورد بازنگري قرار گيرد. به ادعاي گروهي از ناظران هرگونه تغيير و تحولي در حضور ايالات متحده در عراق به رويكرد احتمالي دونالد ترامپ رييسجمهور منتخب بستگي خواهد داشت، كه در دولت اول خود تعداد نيروها در اين كشور را كاهش داد.مايك والتز مشاور امنيت ملي احتمالي ترامپ ماه گذشته در برنامه خبري فاكس گفت كه در حالي كه دونالد ترامپ بر جلوگيري از درگيريهاي خارجي نيروهاي امريكايي تمركز دارد، اما همزمان نسبت به تهديدي كه داعش در سوريه ايجاد ميكند، آگاه است و اين نگرانيها ناشي از افزايش قابل توجه فعاليتهاي داعش در نقاط مختلف است. همزمان نيز مقامات امريكايي و كردي در گفتوگو با وال استريت ژورنال مدعي شدند كه اين گروه در حال آموزش نيروهاي جديد و جمعآوري نيروها در بيابانهاي سوريه است آن هم به اميد احياي روياي خود براي ايجاد حكومتي جديد. به ادعاي ديگر ناظران جهاني اين در حالي است كه نيروهاي داعش در سال گذشته سرعت حملات خود را در سوريه و عراق افزايش دادند، حملاتي را انجام دادند و همچنين بمبهاي خودرويي را منفجر كردند و تلاش كردند تا همرزمان زنداني خود را آزاد كنند. داعش، يك گروه تروريستي از شاخه القاعده است كه با نيروهاي امريكايي و ائتلافي پس از حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ ميجنگيد و در ميانه اين درگيريها اعلام موجوديت كرد. ايالات متحده در سال ۲۰۱۱ از عراق خارج شد در حالي كه بهار عربي همزمان بيثباتي سياسي و نظامي را در سراسر خاورميانه به راه انداخت. داعش نيز از اين فرصت استفاده كرد و در سال ۲۰۱۴ حدود 38 هزار مايل مربع از سرزمينهاي سوريه و عراق را تصرف كرد، منطقهاي كه كمي كوچكتر از ويرجينيا بود، و آن را خلافتي اعلام كرد كه بر ۱۲ميليون نفر حكومت ميكند. آنتوني بلينكن وزير امور خارجه امريكا در سفر خود به خاورميانه در ماه دسامبر هشدار داد كه تروريستها در تلاش خواهند بود تا از خلأ حاكم بر سوريه فرصتسازي كنند.او همچنين در اين سفر به خبرنگاران گفت: ما مصمم هستيم كه اطمينان حاصل كنيم داعش نميتواند دوباره ظهور كند. اين در حالي است كه محمد شياع السوداني نخستوزير عراق هفته گذشته گفت كه داعش به تازگي مقدار زيادي سلاح متعلق به ارتش سوريه را در اختيار گرفته كه ميتواند براي گسترش تحركات خود در منطقه استفاده كند. او همچنين گفت كه عراق و ائتلاف بينالمللي در حال نظارت و تلاش براي جلوگيري از انتقال سلاحها هستند. به گزارش وال استريت ژورنال نگراني ديگري كه براي مقامات نظامي ايالات متحده و شركاي منطقهاي آنها وجود دارد امنيت زندانها و اردوگاهها در شمال شرقي سوريه است كه جنگجويان داعش و خانوادههاي آنها در آنجا نگهداري ميشوند. اين اردوگاهها كه طبق برآورد سازمان ملل تا ۴۵ هزار نفر را در خود جاي دادهاند، توسط نيروهاي كرد مورد حمايت ايالات متحده محافظت ميشوند. اگر اقدامات كردها در اين زمينه تحت تاثيرقرار گيرد يا توسط يك عمليات نظامي مورد حمايت تركيه منحرف شوند، تروريستهاي داعش ميتوانند راهي براي فرار از محاصره خود پيدا كنند. به ادعاي ديگر نشريات خارجي نخست وزير عراق در يك مصاحبه تلويزيوني هفته گذشته در اين رابطه گفت: هر اتفاقي كه در اين زندانها يا اردوگاهها رخ دهد همگي چه در داخل سوريه و چه خارج از آن با بازگشت تروريستها مواجه خواهيم شد.
در اين رابطه يمن جواد التميمي، پژوهشگر در مركز خاورميانه، يك انديشكده مستقر در فيلادلفيا كه سالهاست اين گروه را زيرنظر دارد، گفت، از زمان سقوط دولت اسد، داعش تنها به مناطقي كه تحت كنترل نيروهاي دموكراتيك سوريه كه يك گروه كردي مورد حمايت ايالات متحده ميباشد حمله كرده است. اما تحولات اخير سوريه ممكن است به اعضاي داعش اين امكان را داده باشد تا به ساير نقاط كشور منتقل شوند و در آنجا خود را بازيابي كنند. التميمي اين را هم گفت كه تصور نميكنم آنها بتوانند چيزي شبيه به آنچه در سال ۲۰۱۴ داشتند، دوباره ايجاد كنند، اما همچنان خطر واقعي وجود دارد كه با افزايش ناگهاني خشونت و موجي از حملاتي جديد مواجه شويم كه بر اثر اين حملات تحريرالشام و هم پيمانانش بايد راههايي براي سركوب آن پيدا كنند. وال استريت ژورنال در ادامه گزارش خود مدعي شده است كه چند روز پس از سقوط دولت بشار اسد بود كه مقامات نظامي ايالات متحده شاهد تغيير لحن مقامهاي عراقي بودند، آنها ناگهان به همكاري عميقتر در تمامي عرصهها از لجستيك تا نظارت با پهپادها تمايل نشان دادند. اين در حالي است كه در شرايطي كه تنها چند هفته از دوره رياستجمهوري بايدن باقي مانده تصميمات درباره آينده نيروهاي ايالات متحده در عراق و سوريه به زودي در دستان ترامپ خواهد بود