لزوم حل علت اصلي ناترازي‌ها
حسين مسعوديان
مدتي است مطالب نخبگان اقتصادي و انرژي در خصوص ناترازي‌هاي برق، گاز، بنزين، گازوييل، صندوق‌هاي بازنشستگي و بانك‌هاي غير اقتصادي را مطالعه مي‌كنم. به نظرم ناترازي مهم ديگري قبل از همه اين ناترازي‌ها به وجود آمده كه پايه و اساس تمام ناترازي‌هاست. اين ناترازي همان عدم تطابق درآمدهاي دولت با هزينه‌هايش است كه به شكل تورم خود را نشان مي‌دهد. اگر از ابتداي انقلاب جلوي ناترازي درآمد دولت با هزينه‌هايش گرفته مي‌شد، شايد امروز هيچ ناترازي مالي و انرژي نداشتيم. البته مي‌توان شرايط جنگ را استثنا كرد؛ به نظر مي‌رسد تنها مقام معظم رهبري به همراه رييس‌جمهور مي‌توانند در يك برنامه ۳ ساله يا ۷ ساله جلوي اين ناترازي‌ها را بگيرند. اما چرا برنامه ۳ يا ۷ ساله؟ براي اينكه به لحاظ قانوني دولت تا ۳ سال آينده سكان كشور را در اختيار دارد و مي‌تواند برنامه را اجرايي كند. براي ۴ سال بعد نيز اگر سكان دولت در دستان آقاي پزشكيان نبود، مقام معظم رهبري مي‌توانند اين برنامه ملي را با همراهي رييس‌جمهور وقت پيگيري كرده تا به سر منزل مقصود برسانند.حال رفع ناترازي درآمد دولت با هزينه‌هايش را چگونه برنامه‌ريزي كنند؟
۱- طي ۷ سال، هر سال به ميزان ۱۴ الي ۱۵ درصد از هزينه‌هاي سازمان‌هايي كه مقام معظم رهبري و رييس‌جمهور به توافق مي‌رسند كم كنند تا بودجه دولت هر ساله بدون كسري خاتمه يابد. شايد لازم باشد برخي سازمان‌ها، خودكفا يا منحل يا كوچك شوند. اينها اموري است كه به راحتي در چارچوب توافق اين دو مقام امكان‌پذير است. (به نظرم اين مهم، شايد يكي از ريشه‌اي‌ترين عناصر وفاق باشد)
۲- بايد درآمد پايدار دولت افزايش پيدا كند. بديهي است كه دو عنصر درآمد مالياتي و درآمد نفت مي‌تواند بزرگ‌ترين منبع درآمد باشد و هر برنامه‌اي كه بتواند به صورت معقول اين درآمد‌ها را افزايش دهد، موجب رضايت مردم خواهد بود.
بايد حداقل سالانه ۸ درصد اين درآمد‌ها افزايش يابد.
البته بايد توجه داشت كه درآمدهاي مالياتي مثل چاقوي دم عمل مي‌كند، اگر فشار بيش از حد به كسب و كار‌هاي مردم آورده شود، شايد عده‌اي كسب و كار خود را تعطيل و نشستن در خانه را ترجيح بدهند. خصوصا توصيه مي‌شود آيين دادرسي مالياتي را ثابت و متقن نگه دارند، چراكه اجرا نكردن يا معلق كردن برخي قوانين آيين دادرسي مالياتي، همانند معلق كردن قوانين آيين دادرسي مدني است و فعالان اقتصادي ظلم را به صورت سيستمي و نهادينه شده خواهند ديد.
۳- در خصوص برق، گاز، بنزين و ساير فرآورده‌هاي انرژي توصيه مي‌شود چندين راه‌حل علمي و عادلانه مطرح شود و درخصوص آن همه رسانه‌ها نسبت به راه‌حل‌ها، بحث و گفت‌وگو و نقد خود را ارائه كنند، سپس با روش‌هاي علمي و آماري، راهي انتخاب شود كه اكثريت مردم موافق آن باشند.