از مونيخ تا واشنگتن: اتحاد راستگرايان قاره سبز را به هراس انداخت
«ديوار آتشين» لرزيد!
حديث روشني
كنفرانس امنيتي مونيخ در روز جمعه در حالي آغاز به كار كرد كه دي جي ونس، معاون دونالد ترامپ در سخنراني اخير خود در اين نشست، مواضع جنجالي و قابلتوجهي را در حمايت از احزاب راستگراي افراطي و ضدمهاجرت صريحا ابراز كرد.
به باور گروهي از ناظران سخنان ونس نه تنها به عنوان يك بيانيه سياسي، بلكه به عنوان گامي
در راستاي گسترش رويكرد اصلي سياسي او در سطح جهاني تلقي ميشود. اين ناظران همچنين ادعا ميكنند دفاع ونس از يك حزب سياسي راستگراي افراطي در آلمان، نمايانگر تمايل نگرانكننده واشنگتن به پذيرش موضوعات تحريك آميز است كه همزمان نشان ميدهد كه چگونه سياستهاي سختگيرانه مهاجرت به عنوان يك رشته محكم، جنبشهاي پوپوليستي را در كشورهاي مختلف به هم متصل كرده است.
نشريه نيويورك تايمز با انتشار يادداشتي با اشاره به حواشي ايجاد شده در كنفرانس امنيتي مونيخ و سنگيني سايه جنگ اوكراين بر محور فراآتلانتيكي نوشته است: محور سخنراني آقاي ونس در روز جمعه در مونيخ، به واقع فراخواني براي رهبران اروپايي بود با هدف براي بالا بردن آستانه تحملشان نسبت به پذيرش ديدگاههاي جايگزين و متفاوت از پيش. توصيههاي ادعايي در حالي مطرح شد كه سخنراني معاون ترامپ از درون يك هتل در باواريا (پايتخت مونيخ) انجام و به وضوح در ميان جنبشهاي محافظهكار و ليبرترين طنين انداز شد. چرا كه اين جنبشها مدتهاست روي گزارههايي چون آزادي بيان در اروپا تاكيد دارند، اما اكنون نيز به خوبي ميدانند كه اعلام علني اين مواضع چه خطراتي را براي فعالان ضدمهاجرت و ضدسقط جنين در ايالات متحده به همراه دارد. اگرچه آقاي ونس بهطور مشخص نام حزب راستگراي افراطي «آلترناتيو براي آلمان» (AfD) را بر زبان نياورد، اما بستر و مخاطب صحبتهاي او به روشني قابل فهم بود. او همچنين در ميان صحبتهايش به انتقاد از تصميمي پرداخت كه برخي احزاب سياسي را از شركت در كنفرانس امنيتي مونيخ، آن هم تنها يك هفته قبل از انتخابات ملي آلمان، منع كرده بود. معاون ترامپ همچنين در ادامه سخنرانياش علنا رهبران اروپا و به ويژه آلمان را به خاطر ناديده گرفتن نظرات برخي از رأيدهندگان مورد انتقاد قرار داد و با تأكيد بر اين نكته مدعي شد: «جايي براي ديوارهاي آتشين وجود ندارد.» به گزارش نيويورك تايمز اين جمله به وضوح به روشي اشاره داشت كه رهبران احزاب آلمان پيشتر بهطور غيررسمي از ساختن «ديوار آتشين» در اطراف حزب راستگراي افراطي، آلترناتيو براي آلمان صحبت كردهاند؛ اقدامي كه هدفش جلوگيري از ورود اين حزب به جريان اصلي سياست كشور بود. به باور تحليلگران اظهارات آقاي ونس همچنين نشاندهنده نگراني او از نحوه برخورد با نظرات مخالف و تلاش براي محدود كردن آزادي بيان راست افراطي در فضاي سياسي است.
گفتني است در اين شرايط سخنگوي ونس اعلام كرد كه او در طول سفرش به آلمان با آليس ويدل، رهبر حزب راست افراطي «اآلتر ناتيور براي آلمان» ديدار كرده است! اين در حالي است كه ونس پيشتر و در دسامبر سال گذشته بهطور ضمني از حزب راستگراي افراطي، آلترناتيو براي آلمان حمايت كرده بود.
در ادامه گزارش نيويورك تايمز آمده است استقبال جي دي ونس از حزب راستگراي افراطي به سرعت با انتقادهاي تندي از سوي مخالفان مواجه شد، با اين مضمون كه معاون ترامپ به صورت علني از گروهي استقبال كرده كه برنامهاي افراطي دارد و همچنين رويكردهايي ضديهود، ضدمسلمان، ضددموكراتيك و بيگانههراسانه را به يدك ميكشد. همزمان با اين انتقادات كارل بيلدت، نخستوزير پيشين سوئد و يكي از روساي شوراي روابط خارجي اروپا، سخنراني ونس را نااميدكننده توصيف كرد و گفت: در بهترين حالت، اين سخنراني كاملا با نگرانيهاي امنيتي اروپا يا جهان بيارتباط بود. به باور او مواضع معاون ترامپ در بدترين حالت نيز مداخله آشكار در كارزار انتخاباتي به نفع حزب راستگراي افراطي (AFD) قلمداد ميشود.
با اين همه اما به باور گروهي از تحليلگران روحيه جنگجويي كه ونس در مونيخ آن را به نمايش گذاشت، براي فعالان محافظهكار و ديگران در ايالات متحده آشنا بود. چرا كه او در روزهاي ابتدايي نامزدياش براي معاونت رياستجمهوري از زنان گربهدار بيفرزند انتقاد كرد و با اين اظهارات جنجالي بود كه توجه رسانهها را به خود جلب كرد. همچنين، او به مدت چند هفته با ترويج ادعاهاي بيپايه مبني بر اينكه مهاجران هاييتي در حال خوردن حيوانات خانگي همسايگانشان هستند، تيتر خبرها شد و به نوعي به گسترش ترس و نگرانيها در جامعه امريكا دامن زد. ونس همچنين بخش زيادي از كارزار انتخاباتي 2024 را صرفا به نمايش مظلوميت ادعايي محافظهكاران و به ويژه آقاي ترامپ به عنوان يكي از قربانيان سانسور اختصاص داد. در مونيخ اما ونس در قامت معاون ترامپ بر اين نكته تأكيد كرد كه بزرگترين تهديد امنيتي براي اروپا نه روسيه و نه چين، بلكه سركوب آزادي بيان توسط خود كشورهاي قاره سبز است. بر اين اساس او از رهبران اروپا خواست تا به نوعي بر لزوم دفاع از آزادي بيان و نظرات متفاوت تأكيد كنند.
ونس همچنين در ادامه سخنانش جنجالياش گفت: اكنون نيز هيچ موضوعي به اندازه مهاجرت فوريت ندارد. او همچنين به اين موضوع اشاره كرد كه تقريبا يك نفر از هر پنج نفر ساكن در آلمان از كشور ديگري به اين كشور آمدهاند و همزمان بخش قابلتوجهي از جمعيت ايالات متحده را نيز مهاجران تشكيل ميدهند.
در اين راستا پيتر بي. دوران، پژوهشگر ارشد وابسته در بنياد دفاع از دموكراسيها، در تحليلي از مواضع آقاي جي دي ونس به نيويورك تايمز گفت: او در حال اشاعه افكار خود در اروپا آن هم در باب مسائلي است كه براي خود نيز در ايالات متحده از نظر سياسي منطقي به نظر ميرسد.به باور دوران، به عبارتي، ونس به دنبال ايجاد ارتباطات و همافزايي با جنبشهاي راستگرا و محافظهكار در اروپا است تا از اين طريق پايههاي سياسي قدرتش را تقويت كند. دوران همچنين در ادامه گفتوگوي خود با نيويورك تايمز گفت: اين درحالي است كه دونالد ترامپ رييسجمهور ايالاتمتحده با تاكيد بر حل مساله مهاجران پيروز شد و همزمان نيز بسياري از اروپاييها نسبت به سياستهاي باز مهاجرتي كه براي سالها ادامه داشته، احساس پشيماني ميكنند. اكنون نيز اظهارات جي دي ونس در مونيخ احتمالا حس پشيماني و خطر پيش روي اروپاييها را شعلهورتر خواهد كرد.