سقوط قيمت نفت دوباره ركورد زد

گروه اقتصادي|بازهم قيمت نفت روال نزولي خود را شروع كرده است، آن هم به خاطر ذخاير بالاتر از حد انتظار امريكا. براساس تازه‌ترين گزارش‌ها از بازار قيمتي نفت، ركورد قيمتي نفت در معاملات آسيايي ديروز تحت تاثير ذخاير بالاتر از حد انتظار و آمار توليدي ضعيف‌تر از حد مطلوب امريكا موجب شد تا قيمت نفت دچار ريزش شده و دو درصد كاهش يابد. به گزارش «اعتماد»، نفت برنت و نفت خام امريكا ديروز افزايش 25 درصدي سه روز قبل خود را كه بزرگ‌ترين افزايش سه‌روزه از سال 1990 بود، پايان دادند و حدود هشت درصد نزول كردند. اين كاهش در حالي صورت گرفت كه قيمت نفت هفته گذشته هم به كمترين سطح در شش سال و نيم گذشته سقوط كرده بود. به اين ترتيب بهاي هر بشكه نفت از 45 دلار نيز كمتر شد و قيمت‌ها حول و حوش 44 دلار دور زدند. كاهش قيمت نفت در حالي است كه بازار همچنان با شوك افزايش توليد و سهم‌گيري ايران قرار دارد و طبق برنامه گفته شده بيژن نامدار زنگنه با افزايش توليد نفت ايران و ورود آن به بازارهاي جهاني توازن و تعادل عرضه و تقاضا دوباره به لرزه خواهد افتاد. با اين حال ايران اصلا قصد ندارد از خواست خود براي بازپس‌گيري سهمش در بازار اوپك كوتاه بياييد. موضوعي كه به دليل سهل‌انگاري برخي مديران نفتي در دولت دهم روي داد و موجب شد تا ايران سهم خود را از بازارا اوپك با كاهش توليد به ديگر اعضاي اوپك پيشكش كند؛ حال با ورود مجدد ايران به اين بازار بر هم خوردن تعادل عرضه و تقاضا موجب شده تا قيمت نفت در سراشيبي سقوط قرار گيرد. ايران به دليل تحريم‌ها چند سالي است كه از بازارهاي غربي نفت خام دور مانده است، اما اين محدوديت‌ها با لغو تحريم‌ها در پي اجرايي شدن توافق جامع هسته‌اي وين برداشته خواهد شد. تهران براي بازگشت دوباره به بازارهاي جهاني نفت خام و بازپس‌گيري سهم از دست رفته خود در بازار در سال‌هاي گذشته به دليل تحريم‌ها زمان را از دست نخواهد داد و در نظر دارد با وجود مازاد عرضه نفت در بازارهاي جهاني توليد و عرضه نفت خام خود را فراتر از انتظار تحليلگران و كارشناسان افزايش دهد. بيژن نامدارزنگنه، وزير نفت كه بارها از بازپس‌گيري سهم خود از بازار نفت صحبت كرده است باز هم روي بازگشت ايران به بازار نفت صحبت كرده و به شبكه سي‌ان‌ان امريكا گفته است: «راهبرد حفظ سهم اوپك در بازارهاي جهاني كارساز نبوده است و ما خواهان بازنگري در آن هستيم. آيا پس از لغو تحريم‌ها ما مي‌توانيم منتظر بمانيم و توليد نفت خام خود را افزايش ندهيم؟ به نظر شما ايران خواهد پذيرفت كه توليد نفت خام خود را افزايش ندهد و سهم خود را در بازارهاي جهاني به ديگران واگذار كند؟ اين عادلانه نيست.»ايران كه زماني دومين توليد‌كننده اوپك بود با از دست دادن سهم خود از بازار نفت به چهارمين و پنجمين توليد‌كننده نفت اوپك تنزل رتبه پيدا كرد و كار به جايي رسيد كه ميزان توليد ايران در مقاطع زماني به كمتر از يك ميليون بشكه در روز رسيد. بر پايه آمارهاي كارشناسان، در حال حاضر با افزايش توليد، ايران چهارمين دارنده ذخاير بزرگ نفت خام جهان است و هم‌اكنون روزانه ٢ ميليون و ٨٠٠ هزار بشكه نفت خام توليد مي‌كند. تحليلگران بر اين باورند كه ايران به محض لغو تحريم‌ها روزانه ٦٠٠ هزار تا يك ميليون بشكه به توليد نفت خام خود مي‌افزايد، اما زنگنه رقمي فراتر از اين را مدنظر دارد. وزير نفت ايران در نظر دارد توليد نفت خام خود را تا پايان سال ٢٠١٦ ميلادي روزانه يك ميليون و ٥٠٠ هزار بشكه افزايش دهد و مجموع توليد نفت خام اين كشور را به روزانه چهار ميليون و ٢٠٠ هزار بشكه برساند. البته زنگنه گفته است: «تا پايان سال ٢٠١٦ ميلادي به اين رقم توليد نزديك مي‌شويم.» وي حتي تاكيد كرده است: «راهبرد عربستان براي حفظ سهم اوپك در بازارهاي جهاني كار ساز نبوده و ايران خواستار بازنگري در اين راهبرد است. پس از گذشت يك سال از واكنش بازار و توليد‌كنندگان شيل اويل به راهبرد حفظ سهم، ما دريافتيم كه درپيش‌گرفتن اين راهبرد تاثيري مهمي ندارد و من فكر مي‌كنم داريم به مرحله‌اي مي‌رسيم كه تصميم بگيريم چگونه بازار را مديريت كنيم. كاهش قيمت نفت نمي‌تواند انگيزه ايران را براي توليد بيشتر بعداز‌رفع تحريم‌ها از ميان ببرد و بايد كه توليد خود را افزايش دهيم تا سهم بازار ايران را حفظ كنيم و حتي اگر توليد‌كنندگان نفت «شيل» امريكا توليد خود را افزايش دهند، ما توليد خود را كاهش نمي‌دهيم. اوپك بايد قيمت‌هاي جهاني نفت خام در سطوح ٧٠ تا ٨٠ دلار براي هر بشكه را به عنوان هدف خود در نظر گيرد.»قيمت نفت خام امريكا درمعاملات آتي بازار بورس نيويورك (نايمكس) هم‌اكنون در سطوح ٤٦ دلار براي هر بشكه معامله مي‌شود. وي همچنين در مورد قيمت نفت نيز گفته است: «در حال حاضر بيشتر توليد‌كنندگان نفت اوپك خواستار رسيدن بهاي نفت به بشكه‌اي ۷۰ تا ۸۰ دلار هستند و توليد‌كنندگان اوپكي نيازي به همكاري با ديگر توليد‌كنندگان نفتي براي تعيين سطح توليد ندارند. قيمت نفت ۷۰ تا ۸۰ دلار در هر بشكه منصفانه است.»وزير نفت با بيان اينكه نفت ارزان مانع بازگشت ايران به بازار نخواهد شد، ادامه مي‌دهد: «تا مارس سال آينده ميلادي (اوايل سال ۹۵) توليد نفت خود را به ۳ ميليون و ۸۰۰ هزار تا ۹۰۰ هزار بشكه در روز افزايش مي‌دهيم و بلافاصله بعد از رفع تحريم‌ها توليد خود را به ۵۰۰ هزار بشكه در روز و با فاصله ۵ ماه به يك ميليون بشكه در روز افزايش خواهيم داد. در حال حاضر توليد نفت ايران ۲ ميليون و ۸۰۰ هزار بشكه در روز است كه به عنوان بالاترين ميزان در سه سال اخير است و از اين مقدار بيش از يك ميليون بشكه آن صادر مي‌شود.»وزير نفت جمهوري‌اسلامي‌ايران به اين نكته هم اشاره كرده است كه «در حال حاضر ۶۰ ميليون بشكه ميعانات گازي روي دريا ذخيره داريم و نفت خام ذخيره‌اي روي دريا نداريم.»بر اساس اين گزارش قيمت‌هاي جهاني نفت خام به تازگي در معاملات آتي بازار نفت با رشد قابل توجهي روبه‌رو بوده است، در حالي كه قيمت اين كالاي راهبردي هفته گذشته به پايين‌ترين سطح خود در ٦,٥ سال گذشته رسيده بود، پيش از اينكه ظرف سه روز با ٣٠ درصد رشد همراه شود. ترديدها درباره تاثير كند شدن رشد اقتصادي چين، رقابت ميان اعضاي اوپك و توليدكنندگان شيل اويل در امريكا و در پي آن مازاد عرضه در بازارهاي جهاني نفت خام سبب نوسانات شديد در قيمت‌هاي جهاني نفت خام شده است. برخي اعضاي اوپك به تازگي خواستار برگزاري نشست فوق‌العاده اوپك شده‌اند تا در سقف توليد روزانه ٣٠ ميليون بشكه‌اي اين سازمان بازنگري كنند، اما عربستان سعودي تمايلي به اين اقدام ندارد. به گفته ريك اسپونر، تحليلگر بازار ارشد در شركت سي‌ام سي ماركتس استراليا، نوسان بازار نفت در صورت نوسانات شديد مشابه در بازارهاي بورس جهان، ممكن است ادامه پيدا كند. بازارهاي بورس امريكا روز سه‌شنبه در وال استريت حدود سه درصد سقوط كردند و هر سه شاخص سهام بزرگ امريكا از ابتداي سال جاري تاكنون رشد منفي نشان مي‌دهند. آمار رسمي ذخاير قرار است ديروز از سوي سازمان اطلاعات انرژي امريكا منتشر شود. آمار توليد ضعيف‌تر از حد مطلوب در امريكا كه از سوي موسسه مديريت عرضه منتشر شد و نشان داد رشد توليد در ماه آگوست به كمترين سطح از ماه مه سال 2013 رسيده است، بر قيمت‌هاي نفت سنگيني كرد.

بر اساس اين گزارش، آمارهاي آتي شامل ذخاير نفت، سفارشات كارخانه و آمار اشتغال امريكا در جهت بخشيدن به بازارهاي نفت حايز اهميت خواهند بود. شركت فيليپ فيوچرز سنگاپور در يادداشتي نوشت انتظار مي‌رود قيمت‌ها تا زماني كه آمار نفت خام امريكا منتشر شوند، در سطح كنوني ثابت بمانند. قيمت نفت خام سقوط چشمگير و سريعي داشته است، با اين همه تحليلگران در نظرسنجي رويترز پيش‌بيني كردند قيمت‌ها سال آينده به تدريج بهبود پيدا‌خواهدكرد و در سال 2016 قيمت هر بشكه نفت برنت به 30/62 دلار و هر بشكه نفت خام امريكا به 57 دلار مي‌رسد.