درددلهاي داوود فتحعليبيگي، دبير هفدهمين جشنواره نمايشهاي آييني و سنتي:
تعزيه را ثبت جهاني كردند بعد هيچي به هيچي
پيام رضايي/ داوود فتحعليبيگي، دبير هفدهمين جشنواره نمايشهاي آييني و سنتي نسبت به ارزشگذاريهاي مطرح شده در مورد نمايشهاي اجرا شده كه در شبكههاي مجازي منتشر شده است، واكنش نشان داد. وي گفت: «دوستاني كه اين جدول را تنظيم كردهاند، قطعا موفق نشدهاند تمام نمايشها را ببينند. زيرا با توجه به جدول اجراي نمايشها، امكان تماشاي تمامي نمايشها وجود نداشت. بنابراين جدول منتشر شده تنها نظر شخصي اين منتقدان است و از سوي دبير جشنواره آييني و سنتي تاييد نميشود.»
فتحعليبيگي در گفتوگو با «اعتماد» با تاكيد بر اين نكته كه ما به عنوان برگزاركنندگان به هيچوجه چنين ارزشگذارياي نداريم، گفت: «آنقدر تنوع گونههاي نمايشي داريم كه نميتوانيم آنها را با هم مقايسه كنيم. هم تنوع داريم، هم تفاوت و هم تجربه. اگر بخواهيم چنين كاري كنيم بايد 25 نفر داور داشته باشيم.» اين پيشكسوت نمايشهاي آييني و سنتي بر يك نكته ويژه تاكيد دارد كه «يادمان باشد كه ما اين جشنواره را براي حفظ و اشاعه جنبههاي اصيل آن برگزار ميكنيم.»
البته فتحعلي بيگي از احتمال برگزاري رقابتي جشنواره خبر داد: «در آينده در نظر داريم كه بتوانيم اين كار را بكنيم و اگر بتوانيم به يك روشمندي مناسب برسيم دوست داريم كه به صورت رقابتي برگزار كنيم.» آن طور كه وي ميگويد گويا قبلتر نيز بخش رقابتي پيشبيني شده بود« ما پيشبيني كرده بوديم جايزه علي نصيريان را در بخش روحوضي اهدا كنيم به شرط اينكه اصالتها رعايت شود. هم در نگارش و هم در اجرا كه متاسفانه نبود.»
در واقع بازيگر فيلم كتاب قانون معتقد است كه برگزاري جشنواره به شكل رقابتي نيازمند تربيت نيروهاي مناسب است: « اگر قرار است چنين كاري كنيم بايد اول از همه نيرو تربيت و سعي كنيم اين نيروها كارايي لازم را داشته باشند. ما در بخش نمايشنامهنويسي هم نتوانستيم به جمعبندي و رتبهبندي برسيم براي همين فقط به تعدادي جايزه داديم. چون ما بهشدت با كمبود متون نمايشي در اين حوزه مواجه هستيم.»
هنرهاي نمايشي قطعا بخشي از ميراث فرهنگي ما محسوب ميشود كه حضور آن به عنوان يكي از وجوه فرهنگ ميتواند در شكلبخشي هويت ايراني تاثير بسزايي داشته باشد. در همين راستا سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري تعزيه را به ثبت جهاني رساند اما فتحعلي بيگي ميگويد كه جز همين ثبت كردن ميراث هيچ اقدام عملي در اين راستا انجام نداده است. «همهاش هم قرار نيست گروه هنرهاي نمايشي آييني و مركز هنرهاي نمايشي پيگير باشد. هيچوقت ميراث فرهنگي پا پيش نگذاشت. يك برگ هم در مورد تعزيه مثلا كار نكرد. فقط رفت تعزيه را به نام خودش ثبت جهاني كرد. اين همه سالن دارند يا دارد خاك ميخورد يا دادهاند به ارگانها و سازمانهاي ديگر.» دبير جشنواره نمايشهاي آييني و سنتي ميگويد: «وقتي تعزيه را ثبت جهاني ميكنند بايد برايش كاري هم بكنند و ميراث فرهنگي كه فقط در و ديوار و
صنايع دستي نيست، ميراث معنوي هم هست.»
ظاهرا مصوبه تاسيس اين رشته در دانشگاه هنر هم چندان پيگيري نشده است. « تازه دانشگاه هنر تصويب كرده در سال 96 در رشته نمايشهاي آييني و سنتي دانشجو بگيرند. ما واحدها را هم تعريف كرديم، نوشتيم و فرستاديم. ولي كسي پيگير نميشود. نه وزارت علوم، نه دانشگاه و نه ميراث فرهنگي.»
هفدهمين دوره جشنواره نمايشهاي آييني و سنتي به دبيري داوود فتحعليبيگي از چهارم تا دهم شهريور برگزار شد.