در باب بدهي‌هاي ابر بدهكاري به نام دولت
حميدرضا صالحي٭
دولت‌هاي نهم و دهم از نظر نوع برخورد، برخورد خاصي با پيمانكاران داشت، برخوردي ويژه كه نسبت به تمام دولت‌هاي تاكنوني متفاوت بوده است؛ بينشي كه هر طرحي را بدون دقت لازم به مرحله اجرا درمي‌آورد اما بعد كه طرح مذكور شكست مي‌خورد، دولت از پرداخت هزينه‌هاي آن شانه خالي مي‌كرد. چنين چيزي در دوران گذشته سابقه نداشته زيرا هر چند كه هيچ‌وقت نگاه به بخش خصوصي خيلي مثبت نبوده، اما دولت هم هيچگاه قصد نداشت كه هزينه‌هاي اشتباه او را ديگران بپردازند. عملكرد هر فرد يا گروهي بهترين مبين نگرش آن فرد و گروه به يك مساله است. در مورد دولت گذشته هم اين موضوع مصداق دارد و دولتي كه با نزديك به چهار هزار ميليارد تومان، تنها به پيمانكاران صنعت برق، كار خود را به پايان رساند، بيش از هر چيز نگرش خود به مسائل را نشان مي‌دهد. اين بدهي‌ها همان‌طور كه وزير راه و شهرسازي هم گفته غيرعادي و بالاست. درواقع بخش زيادي از صنعتگران برق كشور دچار بحران‌هايي مانند ورشكستگي شدند زيرا دولت و مسوولان بايد در‌نظر بگيرند كه پيمانكاران و توليدكنندگان ما وام بانكي گرفته‌اند و به بانك‌ها خسارت مي‌دهند پس دولت نيز بايد با پرداخت خسارت اين موضوع را جبران كند و تنها به فكر پرداخت بدهي‌ها نباشد بلكه خسارت‌ها را نيز بدهد. به هر حال پيمانكاراني كه در اين چند ساله اخير با دولت كار مي‌كردند همواره تلاش داشتند كه كارها نخوابد و براي جلوگيري از توقف كارها، به‌جاي دولت از بانك‌ها وام گرفتند تا بتوانند منابع پروژه‌ها را تامين كنند، اما باتوجه به اينكه دولت هنوز مبالغ كافي را به اين افراد پراخت نكرده، بعضي از اين پيمانكاران با بانك‌ها درگير هستند و حتي اموال آنها را بانك مي‌خواهد مصادره كند. از طرف ديگر هم، پيمانكاري كه هفت يا هشت سال پيش نتوانسته پول خود را دريافت كند، حتي اگر امروز هم مبالغ را پرداخت كند، ضرر جدي به پيمانكاران و بخش خصوصي وارد شده است، زيرا واضح است در سال‌هاي اخير به‌شدت ارزش پول ملي كاهش داشته و مبالغي كه مربوط به قراردادهاي گذشته بوده امروز گرهي را از كاري نمي‌تواند باز كند. متاسفانه بدهي‌هاي حاصله ناشي از اين است كه نگرش دولت احمدي‌نژاد به بخش خصوصي و پيمانكاران نگرش خاصي بود. روزي يكي از معاونان وزراي دولت سابق را ديديم و نسبت به بدهي‌هاي دولت اعتراض كرديم، وي با لبخند كل نگرش دولت را اين‌گونه عنوان كرد كه براي ما پول پيمانكار ارزان‌‌ترين پول است. يعني پول پيمانكار را ندادن براي ما راحت‌تر از وام گرفتن از بانك است. چنين رويكردي در دولت قبل وجود داشت و باعث شد كه هر چند در دولت قبل بيشترين پروژه‌ها در صنعت برق اجرايي شود اما كمترين رهيافت را اين پروژه‌ها داشته باشند.
٭ نايب رييس كميسيون انرژي اتاق بازرگاني