هرچند نشست وين براي رسيدن به راهكار صلحآميز براي سوريه روز جمعه با حضور برترين ديپلماتهاي 17 كشور جهان و سازمان ملل و اتحاديه اروپا با يك بيانيه 9بندي پايان يافته و قرار است تا دو هفته ديگر نشست بزرگ ديگري با حضور طرفهاي سوري برگزار شود، اما اظهارات طرفهاي مذاكره در وين پس از خروج از سالن كنفرانس در هتل امپريال وين، همچنان شكل و شمايل جنگ لفظي و چانهزني پاي ميز مذاكره دارد.
درخواست براي اصلاح قانون اساسي
استفان ديميستورا، فرستاده ويژه سازمان ملل به سوريه چند قدم جلوتر از ديپلماتهاي طرفهاي موافق و مخالف بشار اسد رفته و پس از اين نشست اعلام كرد كه اصلاح قانون اساسي و برگزاري انتخابات در سوريه تحت نظارت سازمان ملل به زودي صورت خواهد گرفت. وي افزود: اگر در اين خصوص پيروز شويم دولت و مخالفان سوريه را در نشست آينده وين سر يك ميز جمع خواهيم كرد.
روسيه به دنبال جنگ نيابتي نيست
سرگي لاوروف، وزير خارجه روسيه كه همزمان با نشست وين، از خبر اعزام يگانهاي ويژه امريكايي به سوريه مطلع شده، ميگويد امريكا به صورت يكجانبه و بدون مراجعه به دولت سوريه دست به چنين كاري زده است ولي مسكو اين تصميم را مورد بررسي قرار ميدهد. لاوروف تاكيد كرد كه ما هيچ قصدي براي يك جنگ نيابتي نداريم اما اعزام نيروي نظامي به سوريه خطر جنگ نيابتي را بيش از پيش ميكند. وزير امور خارجه روسيه پس از ديدار با جان كري، وزير امور خارجه امريكا تاكيد كرد در چنين شرايطي، نياز به همكاريهاي نظامي ميان روسيه و امريكا افزايش مييابد.
سوريه بدون اسد
لوران فابيوس، وزير خارجه فرانسه كه در طرف ائتلاف امريكايي در سوريه قرار دارد، در پايان كنفرانس وين ادعا كرد: تحكيم صلح در سوريه نيازمند آن است كه اسد در آينده اين كشور نقشي نداشته باشد.
اختلافات ادامه دارد
فيليپ هاموند، وزير خارجه انگليس گفت كه همچنان اختلافات درباره سرنوشت بشار اسد ادامه دارد و آنها دو هفته ديگر براي مشخص كردن نتيجه، بار ديگر نشست برگزار خواهند كرد.
گفتوگو بر سر دولت انتقالي
فرانك والتر اشتاينماير، وزير خارجه آلمان با اشاره به بديهي بودن اختلافها گفت: هيچ توافقي درباره سرنوشت بشار اسد در پايان دوره انتقالي صورت نگرفت البته ما انتظار اتفاق خاصي در اين باره را نداشتيم. وي از ادامه مذاكرات در دو هفته آينده و احتمالا در وين خبر داد و گفت: شركتكنندگان قصد دارند درباره تشكيل دولت انتقالي، انتخابات جديد و آتشبس منطقهاي يا فراگير كار كنند.
توافق بر سر پايان خشونت
ابراهيم جعفري، وزير خارجه عراق هم كه به عنوان همسايه سوريه در نشست وين حضور داشت، اين اجلاس را درباره توافق بر سر نقش بشار اسد در آينده سوريه شكست خورده دانست اما ابراز اميدواري كرد كه حاضران درخصوص مساله مبارزه با تروريسم در سوريه و توقف خشونتها در اين كشور توافق دارند.
نشست تاريخي
فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا كه در ماههاي اخير تلاش داشت، رهبري مذاكرات صلح سوريه را از جان كري، وزير خارجه امريكا بگيرد، نيز در پايان اين نشست گفت: نشست وين آنچنان كه بايد آسان نبود اما يك نشست تاريخي محسوب ميشود. موگريني كه به هر حال از بانيان نشست وين محسوب ميشود، تاكيد كرد مذاكرات آينده براساس چهارچوبهاي تعيين شده از سوي سازمان ملل برگزار خواهد شد. همچنان برخي مسائل اصلي لاينحل باقي ماندهاند البته ما در برخي موارد نيز به اشتراكاتي دست يافتهايم.
به حل سياسي بحران پايبنديم
سخنگوي وزارت خارجه چين در كنفرانس مطبوعاتي كه بعد از خروج ديپلماتها از سالن نشست برگزار شد، اعلام كرد كه پكن از نتايج مثبتي كه ميتوان از طريق كنفرانس وين و چنين كنفرانسهاي گستردهاي به آن دست يافت، حمايت ميكند. وي افزود: چين همواره به تقويت و تحكيم راهكار سياسي در سوريه و حمايت از ميانجيگران جامعه جهاني براي حل سياسي بحران اين كشور پايبند است و از حل سياسي بحران سوريه حمايت ميكند. سخنگوي وزارت خارجه چين همچنين طرفهاي درگير در سوريه را به استفاده از فرصت ممكن به رسيدن به توافق ممكن تا دستيابي نشست وين به نتايج مثبت و رسيدن به توافق نهايي فراخواند.
تاكيد بر ژنو1
عادل جبير، وزير امور خارجه عربستان سعودي پس از پايان نشست وين با تكرار مواضع چند ماه اخير مدعي شد. راهكار سياسي براي حل بحران سوريه بايد از تصميماتي كه در نشست ژنو1 اتخاذ شده است، نشأت بگيرد و بشار اسد در اين مرحله نقشي ندارد. جبير مدعي شد: بشار اسد دو گزينه فراروي خود دارد: ۱- كنارهگيري از عرصه سياسي ۲- شكست در ميدان جنگ و اين همان چيزي است كه در نشست وين آن را مطرح كرديم.
بانكيمون: مردم سوريه بايد درباره اسد تصميم بگيرند
دبيركل سازمان ملل در گفتوگو با روزنامه اسپانيايي الموندو، تقاضاي غرب مبني بر كنارهگيري «بشار اسد» رييسجمهور سوريه از قدرت را رد كرده و آن را غيرمنطقي خواند. به نوشته خبرگزاري «فرانسه» بان كي مون با اشاره به اسد گفت: «اين كاملا غيرعادلانه و غير منطقي است كه سرنوشت يك فرد با جريان مذاكرات يك طيف سياسي مرتبط و در گرو آن باشد. اين امر غيرقابل قبول است. مردم اين كشور بايد درباره آينده اسد تصميم گيرند.» بان كيمون در اين زمينه اظهار كرد: «دولت سوريه تاكيد دارد كه اسد در هرگونه دولت انتقالي مشاركت داشته باشد اما ديگران، به ويژه غرب، ميگويند براي او هيچ مكاني در دولت انتقالي وجود ندارد. به همين خاطر اينك ما سه سال را از دست دادهايم و 250 هزار كشته و بيش از 13 ميليون آواره به واسطه بحران سوريه ايجاد شده است و 50 درصد بيمارستانها و مدارس و زيرساختهاي اين كشور نابود شدهاند. پس ديگر نبايد زمان را از دست داد.»
بيانيه 9بندي اجلاس وين
كشورهاي حاضر در اجلاس وين اگرچه به نتيجه ملموسي دست پيدا نكردند اما طرفين به يك بيانيه 9بندي دست يافتند كه راهبرد مذاكرات آينده را تعيين ميكند. به گزارش خبرگزاري فارس اين بيانيه 9بندي به شرح زير است:
1- حفظ اتحاد، استقلال، تماميت ارضي و ماهيت سكولار سوريه از اهميت بنيادين برخوردار است؛
2- نهادهاي دولتي، دستنخورده باقي خواهند ماند.
3- حق تمامي مردم سوريه، صرفنظر از طبقهبنديهاي قومي يا مذهبي آنها بايستي حفظ شود.
4- تسريع تلاشهاي ديپلماتيك براي پايان دادن به جنگ ضروري است.
5- دسترسي به كمكهاي بشردوستانه در سرتاسر خاك سوريه تضمين خواهد شد و شركتكنندگان [در نشست وين] حمايت از بيخانمانهاي داخلي سوريه، پناهندگان و كشورهاي ميزبان آنها را افزايش خواهند داد.
6- بايد «داعش» و ساير گروههاي تروريستي، شامل گروههاي قرار گرفته در فهرست شوراي امنيت سازمان ملل و علاوه بر آن، گروههاي مورد توافق شركتكنندگان را شكست داد.
7- شركتكنندگان وفق بيانيه مشترك ژنو 2012 و قطعنامه شماره 2118 شوراي امنيت، سازمان ملل را به تشكيل نشستي با حضور نمايندگان دولت سوريه و معارضان اين كشور جهت رسيدن به فرآيندي سياسي كه به تشكيل حكومتي معتبر، فراگير و غيرطايفهاي و به تبع آن، قانون اساسي جديد و انتخابات منتهي ميشود، دعوت كردند. اين انتخابات، بايد با هدف اجراي رضايتبخش و رعايت بالاترين معيارهاي بينالمللي شفافيت و مسووليتپذيري، تحت نظارت سازمان ملل، به صورت آزاد، منصفانه و با حق شركت تمامي مردم سوريه، از جمله جمعيت دور از وطن اين كشور، برگزار شود.
8- اين فرآيند سياسي تحت رهبري و مالكيت سوريه خواهد بود و مردم سوريه درباره آينده اين كشور تصميم خواهند گرفت؛
9- شركتكنندگان، همراه با سازمان ملل متحد، مداليته آتشبس سراسري و اجراي آن كه در تاريخي معين و همراستا با اين فرآيند سياسي جديد آغاز خواهد شد را مورد بررسي قرار خواهند داد.