اهداف روسيه در خاورميانه
هوگو اسپالدينگ٭
چالش ناتو و روسيه بر سر مسائل سياسي، اقتصادي و درگيري نظامي تحتتاثير تركيه قرار گرفته است. روسيه نشان داده كه تمايل دارد از طريق اقدامات نظامي خود در سوريه و فعاليتهاي اقتصادي، تركيه را منزوي كند و همزمان خود را به متحدان غربي و اروپايي ناتو نزديك كند. سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه پس از ديدار خود با صلاحالدين دميرتاش، رهبر حزب دموكراتيك خلق تركيه و مخالف دولت اين كشور و همسو با حزب كارگران كردستان (پ ك ك) و كردهاي سوريه، تركيه را به بيثباتي سياسي در اين كشور تهديد كرد. لاوروف در روز 23 دسامبر در ديدار خود با دميرتاش گفت كه روسيه آماده است تا بهطورفعال با نيروهاي كرد در سوريه و عراق براي مبارزه با داعش و گروههاي افراطي ديگر حاضر در سوريه همكاري كند. حملات هوايي روسيه عليه مخالفان دولت و در حمايت از منافع نيروهاي كرد در استان حلب در شمال غربي و در نزديكي مرز تركيه نشاندهنده اين است كه قصد دارد كه از استقرار كردها در اين منطقه حمايت كند. پيشبينيها حاكي از اين موضوع است كه روسيه به احتمال زياد به دنبال فعال كردن كردها در شمال سوريه براي تحريك تركيه براي اقدام نظامي يكجانبه بدون پشتيباني ناتو است و از طرفي نيز پس از سقوط بمبافكن سوخو24 نيز تحريمهاي گسترده اقتصادي را چاشني كار خود كرده است. اما در طرف مقابل روسيه قصد دارد تا معاشرت خود را با دولتهاي اروپاي غربي را افزايش دهد تا از اختلافات موجود ميان اعضاي ناتو بهرهبرداري كند. آنگونه كه ژان ايولو دارين، وزير دفاع فرانسه در جريان سفر 21 دسامبر خود به مسكو اعلام كرد، بنا دارند تا همكاري اطلاعاتي را در جريان حل بحران سوريه با يكديگر داشته باشند. از طرفي ديگر ماتئو رنتسي، نخستوزير ايتاليا نيز در 8 ژانويه 2016 طي تماسي تلفني با ولادمير پوتين، رييسجمهوري روسيه در خصوص پروژههاي بالقوه در زمينه انرژي گفتوگو كردند. بهطوركلي تلاشهاي كرملين براي منزوي كردن تركيه و توسعه روابط با اعضاي غربي ناتو منعكسكننده هدف بزرگ استراتژيك روسيه و همچنين گسترش آزادي عمل خود در خاورميانه و شرق اروپا است.
٭موسسه مطالعات جنگ ايالات متحده امريكا