ترسيم نقشه راه براي مذاكرات صلح افغانستان در پاكستان

15 سال پس از سرنگوني طالبان، كابل به دنبال ترسيم نقشه راه صلح نهايي است. روز گذشته نمايندگان چين، امريكا، افغانستان و پاكستان موسوم به كميته چهارجانبه صلح افغانستان در اسلام‌آباد گردهم آمدند تا راهي براي كشاندن طالبان به پاي ميز مذاكره با دولت كابل بيابند. اين در حالي است كه طالبان براي آغاز مذاكرات صلح تاكنون چندبار پيش‌شرط‌هايي مطرح كرده است.
چهار پيش‌شرطي كه از سوي دفتر نمايندگي طالبان در دوحه مطرح شده هم جنبه داخلي دارد و هم بين‌المللي. اين شروط شامل ١- آزادي زندانيان طالبان، ٢- به رسميت شناختن دفتر طالبان در قطر، ٣- پايان دادن به تبليغات منفي عليه طالبان و٤- خارج كردن نام رهبران اين گروه از فهرست سياه سازمان ملل متحد، مي‌شوند. اين در حالي است كه خارج ساختن نام رهبران گروه طالبان از فهرست سياه سازمان ملل، در اختيارات دولت افغانستان نيست و نيازمند موافقت شوراي امنيت سازمان ملل است.
در همين حال يك‌بار ديگر طالبان خواستار مذاكره با امريكا قبل از پيوستن به مذاكره با دولت افغانستان شده است. اما سرتاج عزيز، مشاور ويژه پاكستان در امور خارج كه روز گذشته سخنراني آغاز مذاكرات در اسلام‌آباد را بر عهده داشت، گفت: نبايد هيچ پيش شرطي براي مذاكرات وجود داشته باشد.
نماينده پاكستان در مذاكرات صلح گفت: براي ايجاد نقشه راهي براي ظهور و پديداري صلح در تلاش هستيم، چرا كه يك نقشه راه شفاف، مشخص و عملي براي روند صلح ميان دولت كابل و گروه‌هاي طالبان بسيار مهم است. از سوي ديگر نماينده افغانستان نيز بر تمايل شديد كابل براي دستيابي به نتيجه در سومين دور مذاكرات صلح افغانستان تاكيد كرد و خواستار حمايت پاكستان براي آوردن طالبان به پاي ميز مذاكره شد.
وزارت خارجه افغانستان پيش از اين نشست وعده داده بود در سومين نشست گروه هماهنگي چهار جانبه در اسلام‌آباد، «نقشه راه» صلح افغانستان با گروه طالبان نهايي خواهد شد. خيرالله آزاد، معاون سخنگوي وزارت امور خارجه گفته است كه در نشست اول در اسلام‌آباد روي لايحه كاري كميته هماهنگي چهارجانبه گفت‌وگو شد و در نشست دوم در كابل روي اصول كلي «نقشه راه» صلح توافق صورت گرفت. وي ابراز اميدواري كرد با نهايي شدن نقشه، گام‌هاي عملي براي گفت‌وگوي مستقيم با طالبان برداشته شود.
در همين حال عبدالله عبدالله، رييس اجرايي افغانستان در جريان سفرش به هند در گفت‌وگوي اختصاصي به خبرگزاري رويترز گفته اميدوار است گفت‌وگوهاي صلح دولت افغانستان با گروه طالبان تا شش ماه آينده آغاز شود. عبدالله با اشاره به انشعاب در گروه طالبان، گفته كه اين موضوع ممكن است سبب شود كه طالبان حاضر شود تا دست از خشونت بردارد.
دور اول اين مذاكرات ماه گذشته ميلادي در اسلام‌آباد برگزار شد كه در آن هيات‌هاي حاضر تدوين چارچوب لازم براي مذاكرات مستقيم ميان كابل و طالبان را آغاز كردند. دور دوم مذاكرات 18 ژانويه سال جاري ميلادي در كابل برگزار شد كه از گروه‌هاي طالبان خواست تا بدون هيچ پيش‌شرطي وارد مذاكرات اوليه با دولت افغانستان شوند. اين در حالي است كه نمايندگان طالبان به طور چشمگيري در جريان اين روند غايب بودند.
در ماه جولاي سال گذشته ميلادي، نمايندگان دولت افغانستان و گروه طالبان براي نخستين‌بار در مري پاكستان به صورت مستقيم با يكديگر ديدار و در مورد صلح گفت‌وگو كردند اما پس از افشاي خبر مرگ ملا محمد عمر، رهبر پيشين طالبان، روند اين گفت‌وگوها متوقف شد.
تحليلگران هشدار داده‌اند كه براي برگزاري مذاكرات واقعي راه طولاني در پيش است. از يك سو اختلافات امنيتي ميان پاكستان و افغانستان و نيز ادامه اختلافات درون گروهي طالبان، راه را براي پيشرفت روند مذاكرات صلح افغانستان دشوار كرده است. در همين حال طالبان حمله به اهداف دولتي و خارجي در افغانستان را در زمستان امسال افزايش داده است. ناظران مي‌گويند، افزايش اقدامات شورشيان و تلاش شبه‌نظاميان براي تصرف مناطق بيشتر با هدف به دست آوردن امتيازات بزرگ‌تر در جريان مذاكرات تاكيد دارد.